Skrót wiadomości - poniedziałek, 16 czerwca, 17.00

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Inflacja bazowa w maju 2025 r. wyniosła 3,3 proc. rdr wobec 3,4 proc. przed miesiącem, a w ujęciu miesiąc do miesiąca wyniosła -0,1 proc. vs. 0,6 proc. poprzednio - podał Narodowy Bank Polski.

Wskaźnik wolnych miejsc pracy w I kwartale w Polsce wyniósł 0,8 proc. wobec 0,7 proc. w IV kwartale - podał Eurostat.

Nominalne godzinowe koszty pracy w I kwartale w Polsce wzrosły o 11,2 proc. rdr, po wzroście o 13,8 proc. rdr w IV kwartale i o 14,1 proc. w I kwartale 2024 roku - podał Eurostat.

Według danych wstępnych w marcu produkcja usług była o 4,9 proc. wyższa niż przed rokiem, a w porównaniu ze lutym wzrosła o 7,5 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny.

Barometr Ofert Pracy w maju nieznacznie spadł do 257,8 pkt. z 257,9 pkt. - podało Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych oraz Katedra Makroekonomii Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.

Polska oczekuje w sierpniu wypłaty ponad 26 mld zł z KPO - poinformowała na konferencji minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. W informacji prasowej resort podał, że będzie to dokładnie 26,3 mld zł z IV i V wniosku o płatność. Dotąd zakontraktowano 44,5 proc. całej alokacji KPO dla Polski.

Członkini Rady Polityki Pieniężnej Gabriela Masłowska opowiada się za tym, aby poczekać z kolejną obniżką stóp procentowych do września - podała agencja Bloomberg, cytując wywiad z ekonomistką.

Do tej pory w ramach KPO podpisano z beneficjentami ponad 774,6 tys. umów na ponad 117 mld zł, co stanowi 44,5 proc. całej alokacji KPO dla Polski - poinformował resort funduszy i polityki regionalnej w informacji prasowej.

Przedłużenie rozliczania projektów Krajowego Planu Odbudowy (KPO) do końca 2026 r. może sprawić, że Polska wykorzysta 100 proc. części grantowej KPO - poinformował PAP Biznes wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jan Szyszko. Polska dotąd zakontraktowała 60 proc. grantów z KPO.

Do 15 czerwca podpisano 16.469 umów na unijne dofinansowanie projektów, które wykorzystają 43,5 proc. dostępnej puli środków z polityki spójności UE na lata 2021-2027 - poinformowało na stronie Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.

Agencja Scope Ratings potwierdziła ocenę kredytową Polski na poziomie "A" z perspektywą stabilną - podano w komunikacie.

Na portalach rekrutacyjnych w maju było o 2 proc. więcej ofert pracy rdr - wynika z najnowszego raportu firmy doradczej Grant Thornton i firmy Element.

W Polsce na koniec grudnia 2024 r. było 2.457,6 tys. osób wykonujących pracę na podstawie umów zlecenia i pokrewnych - podał GUS.

Sprzedaż detaliczna w Chinach wzrosła w maju o 6,4 proc. rdr - podało biuro statystyczne w Pekinie. Analitycy prognozowali +4,9 proc. wobec +5,1 proc. miesiąc wcześniej.

Produkcja przemysłowa Chin w ujęciu rdr wzrosła w maju o 5,8 proc. - poinformowało w komunikacie biuro statystyczne w Pekinie. Analitycy spodziewali się zwyżki produkcji rdr o 6,0 proc. wobec +6,1 proc. miesiąc wcześniej.

BUDŻET, DŁUG

BGK kontynuuje wypłaty z nowej perspektywy finansowej 2021-2027, a do 13 czerwca wypłacił 36,64 mld zł - poinformował BGK.

Stan środków walutowych na rachunkach budżetowych na koniec maja 2025 r. wyniósł łącznie 9.069,1 mln euro wobec 10.969,7 mln euro na koniec poprzedniego miesiąca - podało Ministerstwo Finansów w komunikacie.

SPÓŁKI

Molecure zdecydowało o przyspieszeniu eskalacji dawki w badaniu OATD-02. Zarząd prowadzi wstępne rozmowy w sprawie partneringu i liczy na współpracę m.in. przy badaniu w projekcie OATD-01 we wskazaniu MASH, które chciałby rozpocząć w I kw. 2026 r. – poinformował PAP Biznes prezes Marcin Szumowski.

GreenX Metals rozpocznie prace nad historycznymi rdzeniami wiertniczymi z projektu miedzi Tannenberg - poinformowała spółka GreenX Metals w komunikacie.

Wedbush Financial Services kupił mniejszościowe udziały w Trigon, nawiązując strategiczne partnerstwo w celu rozszerzenia globalnego zasięgu i umacnienia swojej pozycji w Europie Środkowo-Wschodniej. Z kolei Trigon zyska szerszy dostęp do globalnych rynków, w szczególności do rynku amerykańskiego.

Projekt wodorowy Orlenu otrzymał rekomendację do dofinansowania w wysokości 1,215 mld zł w ramach KPO "Inwestycji B2.1.1. Inwestycje w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru" - podał BGK, który jest operatorem programu.

Wodorowy projekt Polenergii rekomendowany do dofinansowania kwotą 618,3 mln zł w ramach KPO 'Inwestycje B2.1.1. Inwestycje w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru" - podał BGK, który jest operatorem programu.

Projekt wodorowy Tauron Inwestycje otrzymał rekomendację do dofinansowania w wysokości 133,06 mln zł w ramach KPO "Inwestycje B2.1.1. Inwestycje w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru" - podał BGK, który jest operatorem programu.

Molecure zdecydowało o zmianie schematu eskalacji dawkowania w badaniu w OATD-02 oraz przejściu na schemat dawkowania na dwa razy dziennie, aby zoptymalizować jego potencjał terapeutyczny - poinformowała spółka w komunikacie.

PolTREG powołał amerykańską spółkę zależną Immuthera, zarejestrowaną jako C Corporation w stanie Delaware - podała spółka w komunikacie prasowym. Decyzja umożliwi skuteczniejsze wejście na rynek w USA, pierwszymi działaniami spółki będą przygotowania do rozpoczęcia procesu rejestracyjnego z FDA oraz plan stworzenia rady naukowej.

Żabka uruchomiła prawie 160 sklepów sezonowych - poinformowała grupa w komunikacie prasowym. Placówki zlokalizowane są w miejscowościach nadmorskich, nad jeziorami oraz na terenach turystycznych w południowej części Polski.

Medinice otrzymał patent od Południowo Koreański Urzędu Patentowego na wynalazek "Krioaplikator do małoinwazyjnej ablacji kardiochirurgicznej z końcówką funkcjonalną", który jest częścią projektu CoolCryo - podała spółka w komunikacie.

Green Lanes, producent ekologicznego materiału na bazie roślin jednorocznych mogący zastąpić drewno lite, koncentruje się na komercjalizacji oraz planuje nowe produkty - poinformowali przedstawiciele spółki podczas debiutu. Spółka zadebiutowała w poniedziałek na NewConnect, kurs jej akcji na otwarciu w pierwszym dniu notowań wzrósł o 34,5 proc. do 29,6 zł.

Przeniesienie notowań QNA Technology z NewConnect na główny rynek Giełdy Papierów Wartościowych nastąpi 25 czerwca - podała spółka w komunikacie.

Akcjonariusze Digital Network zdecydowali, że spółka wypłaci 20,08 mln zł dywidendy, czyli 4,82 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.

Tauron Polska Energia pozyskał ok. 133 mln zł dofinansowania na budowę instalacji do produkcji wodoru RFNBO - podała spółka w komunikacie prasowym. Projekt jest elementem realizacji nowej strategii grupy na lata 2025-35 i przyczyni się do osiągnięcia przez koncern neutralności klimatycznej w 2040 r.

PKP Intercity oraz PGE Energetyka Kolejowa zawarły umowę na dostawę energii elektrycznej, która posłuży do zasilania pociągów - poinformowało PKP Intercity w komunikacie prasowym. Umowa została zawarta na lata 2026-2027 z prawem opcji na rok 2028.

WALUTY

W skróconym tygodniu aktywność krajowych uczestników rynku może być mniejsza. Notowania EUR/PLN powinny pozostać w przedziale 4,25-4,30; awersja do ryzyka na rynkach może skierować kurs w górę - oceniają analitycy Banku Millennium.

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,1574 USD i 166,89 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

ENERGETYKA, PALIWA

Spółka Polskie Elektrownie Jądrowe widzi duże zainteresowanie banków komercyjnych projektem pierwszej elektrowni jądrowej - poinformował PAP dyrektor pionu finansowego PEJ Wojciech Rosiński. W II połowie br. PEJ zacznie poszukiwać finansowania na rynku komercyjnym.

W najbliższych dniach można się spodziewać projektów aktów prawnych implementujących postanowienia „mapy drogowej” w ramach programu RePower EU, dotyczącej odejścia od rosyjskich surowców - poinformowała Dorota Jeziorowska, dyrektor Biura Obsługi Pełnomocnika Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej w Ministerstwie Przemysłu.

Energomontaż-Północ Gdynia będzie pracować przy realizacji projektu budowy zaawansowanego reaktora wodno-ciśnieniowego AP1000 do pierwszej polskiej elektrowni jądrowej – poinformowała w poniedziałek Grupa Przemysłowa Baltic

Produkcja energii elektrycznej w Polsce w maju wyniosła 12.862 GWh, co oznacza spadek o 1,14 proc. rdr - wynika z danych PSE.

Roczny koszt rynku mocy w 2024 roku wyniósł 7,65 mld zł - podał resort klimatu.

Proponowana cena maksymalna na aukcjach głównych dla dostaw energii w 2030 roku wynosi 187 zł/kW - podał resort klimatu w projekcie rozporządzenia.

Wypełnienie magazynów gazu w Polsce, osiągnęło 55 proc. według stanu na 15 czerwca - poinformował Gas Storage Poland.

Zapasy gazu ziemnego w magazynach UE wynoszą 53,3 proc. wobec średniej 5-letniej na tę porę wynoszącej 63,7 proc. W magazynach znajduje się obecnie 605,33 TWh gazu - wynika z wyliczeń firmy Gas Infrastructure Europe.

Ponad 70 proc. przedstawicieli sektora energetycznego obserwuje gwałtowny wzrost inwestycji w zieloną transformację - wynika z danych KPMG. Dodano, że ESG przestaje być traktowane jako koszt lub obowiązek regulacyjny i staje się krytycznym narzędziem budowania odporności, pozyskiwania finansowania i zarządzania ryzykiem.

Procentowy udział węgla kamiennego w produkcji energii spadł w Polsce w maju do 37,33 proc. z 39,13 proc. w maju 2024 roku - wynika z danych PSE.

OPINIE, PROGNOZY

Nie ma obecnie podstaw do spadku cen gruntów, ani zwiększenia ich podaży na rynku – ocenił w rozmowie z PAP Biznes Tomasz Lewandowski, dyrektor Działu Gruntów i Inwestycji Średniego Formatu w JLL. Trend konwersji gruntów pod zabudowę mieszkaniową, mimo ryzyka dodatkowych kosztów, będzie kontynuowany.

Ministerstwo Finansów wciąż będzie preferowało wymianę walut obcych w Narodowym Banku Polskim, starając się uniknąć nadmiernego umocnienia złotego i wynikającego z tego nadmiernego spadku inflacji, który mógłby obniżyć dochody budżetowe - oceniają ekonomiści Citi.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

Polskie Linie Lotnicze LOT wybrały Airbusa z modelem A220 w wersjach -100 i -300 na dostawcę 40 samolotów dla floty polskiego przewoźnika. Odpowiednią umowę podpisano w poniedziałek w Paryżu. Dostawy nowych samolotów ruszą w 2027 r.

Coraz więcej państw chce mieć własne zdolności satelitarne, bo stają się one tańsze i łatwiej dostępne, zainteresowanie rośnie, a rynek się otwiera - poinformował PAP Biznes Witold Witkowicz, prezes zarządu Iceye Polska. Podał, że Iceye planuje w 2025 r. wynieść na orbitę ponad 20 satelitów, a w przyszłym co najmniej drugie tyle.

Wskaźnik ROE sektora bankowego na koniec kwietnia wyniósł 15,70 proc. wobec 15,65 proc. na koniec poprzedniego miesiąca (po korekcie) oraz 12,23 proc. rok wcześniej - podała Komisja Nadzoru Finansowego w opracowaniu.

Pod koniec maja br. w Polsce zarejestrowanych było 94 tys. 275 osobowych i użytkowych samochodów całkowicie elektrycznych (BEV); to o 42 proc. więcej niż w maju 2024 r. - wynika z opublikowanego w poniedziałek Licznika Elektromobilności. Więcej było również punktów ładowania.

Pod koniec maja br. w Polsce zarejestrowanych było 94 tys. 275 osobowych i użytkowych samochodów całkowicie elektrycznych (BEV); to o 42 proc. więcej niż w maju 2024 r. - wynika z opublikowanego w poniedziałek Licznika Elektromobilności. Więcej było również punktów ładowania.

Firma prezydenta USA Donalda Trumpa, Trump Organization, ogłosiła w poniedziałek wejście na rynek nowej sieci komórkowej Trump Mobile. We wrześniu mają też pojawić się w sprzedaży złote smartfony T1 Phone.

Maciej Sobolewski objął funkcję dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego - podał instytut w komunikacie prasowym.

WYDARZENIA Z KRAJU

Gdyby wybory do Sejmu odbyły się w ostatnią niedzielę, KO uzyskałaby poparcie 28,8 proc., PiS - 27,9 proc., Konfederacja - 14,7 proc., Trzecia Droga - 6,9 proc., Konfederacja Korony Polskiej - 6 proc., Lewica - 5,6 proc. a Partia Razem - 3,2 proc. - wynika z sondażu IBRiS na zlecenie Polsat News.

Dotychczas wpłynęło blisko 1400 protestów wyborczych; ogólna liczba złożonych protestów może być znana po Bożym Ciele - powiedział w poniedziałek rzecznik SN sędzia Aleksander Stępkowski. Poniedziałek jest ostatnim dniem na składanie protestów przeciwko wyborowi prezydenta RP.

Prezes UODO Mirosław Wróblewski zwrócił się do stowarzyszenia Ruch Kontroli Wyborów z prośbą o wyjaśnienia w związku z informacjami o nieautoryzowanej przez Krajowe Biuro Wyborcze aplikacji tego stowarzyszenia, która miała służyć do weryfikacji zaświadczeń o prawie do głosowania.

W ostatnim dniu na składanie protestów wyborczych protest do SN złożył europoseł KO Michał Wawrykiewicz. Jest tak duża liczba nieprawidłowości, że może to rodzić uzasadnione podejrzenia, że wybory zostały przeprowadzone w sposób nieuczciwy - podkreślił.

Prokuratura Rejonowa Gdańsk-Śródmieście wszczęła dochodzenie w sprawie przejęcia mieszkania Jerzego Ż. - poinformował w poniedziałek rzecznik Prokuratury Okręgowej w Gdańsku prok. Mariusz Duszyński. Chodzi o podejrzenie dokonania w latach 2012-2017 oszustwa na szkodę mężczyzny.

Ewakuacja polskich obywateli z Izraela, którzy tam utknęli, jest możliwa w ciągu kilkudziesięciu godzin, obejmie ok. 200 osób - poinformowała w poniedziałek wiceszefowa MSZ Henryka Mościcka-Dendys. Dodała, że planowany jest najpierw konwój lądowy do Jordanii, a potem samolot z Ammanu do Warszawy.

Rzecznik MSZ Paweł Wroński poinformował w poniedziałek, że ewakuacja z Izraela polskich obywateli, którą przeprowadzi rząd, jest bezpłatna. MSZ nie organizuje żadnych, ale to żadnych komercyjnych ewakuacji - podkreślił.

Nasze służby specjalne wesprą ewakuację 200-osobowej grupy Polaków z Izraela; zrobimy wszystko, żeby jak najszybciej i bezpiecznie znaleźli się w kraju, ale nie będziemy informować o szczegółach - powiedział minister koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak.

Wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz przyjmie we wtorek w 56. Bazie Lotniczej w Latkowie pod Inowrocławiem pierwsze śmigłowce uderzeniowe AH-64D Apache, które będą wykorzystywane przez Wojsko Polskie m.in. do szkoleń.

Ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości - co do zasady - nie będzie wymagało wydania decyzji przez ZUS - wynika z informacji o projekcie deregulacyjnym, nad którym pracuje ministerstwo pracy. Propozycja zakłada też skrócenie terminu wypłaty zasiłku do 14 dni.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o Krajowej Sieci Kardiologicznej – poinformowała w poniedziałek jego kancelaria. Ustawa wprowadza nową strukturę organizacyjną i nowy model zarządzania opieką kardiologiczną. Ma ona usprawnić system świadczeń w zakresie chorób układu krążenia.

Liczba studentów według stanu na 31 grudnia 2024 wyniosła w Polsce 1.280,1 tys. osób, o 34,9 tys. więcej rdr - podał GUS.

Z sondażu Opinia24 dla RMF FM wynika, że Polacy widzą współpracę rządu Donalda Tuska z prezydentem Karolem Nawrockim w czarnych barwach. Zdaniem 37 proc. badanych obie strony będą miały niewielką chęć współdziałania. Przeciwnego zdania jest 5 proc. ankietowanych.

52,7 proc. badanych nie weźmie udziału w zapowiadanych przez MON dobrowolnych szkoleniach wojskowych, zaś taką chęć prezentuje 41,2 proc. badanych - podała w poniedziałek "Rzeczpospolita", która powołała się w tej sprawie na sondaż IBRiS.

Od marca do maja tego roku w wyniku 91 kontroli funkcjonariusze mazowieckiej Służby Celno-Skarbowej (SCS) zabezpieczyli 489 nielegalnych automatów. Szacunkowa wartość zatrzymanych urządzeń to blisko 6 mln zł - poinformowała rzecznik Izby Skarbowej w Warszawie Dorota Beznosik-Majchrzak.

Od poniedziałku turyści muszą liczyć się z utrudnieniami w Dolinie Kościeliskiej – w związku z budową kanalizacji zamknięto zielony szlak na odcinku od zejścia z Jaskini Mroźnej do Polany Pisanej, bez możliwości dojścia do schroniska na Hali Ornak – poinformował Tatrzański Park Narodowy (TPN). Utrudnienia potrwają do środy.

W związku z pozostawieniem bez opieki bagażu na Lotnisku Chopina w Warszawie konieczna była ewakuacja części terminala pasażerskiego – poinformowała w poniedziałek PAP rzeczniczka portu Anna Dermont. Zaapelowała do podróżnych o niepozostawianie bagażu bez nadzoru.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Parlament Iranu przygotowuje ustawę przewidującą wyjście kraju z traktatu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT) z 1968 roku - poinformował w poniedziałek rzecznik irańskiego MSZ, Esmail Bagei.

Myślę, że są dobre szanse, że dojdzie do porozumienia Izraela z Iranem - powiedział w niedzielę prezydent USA Donald Trump. Zadeklarował jednocześnie, że będzie nadal pomagał w obronie Izraela, lecz nie chciał powiedzieć, czy prosił Izrael o wstrzymanie nalotów lub ataku przeciwko przywódcy Iranu.

W izraelskich atakach na Iran od piątku zginęły 224 osoby, a 1277 rannych zostało hospitalizowanych - poinformował w niedzielę wieczorem rzecznik ministerstwa zdrowia Hosejn Kermanpour. Dodał, że ponad 90 proc. ofiar stanowią cywile. W irańskich nalotach na Izrael zginęło do tej pory 16 osób.

Izraelski minister obrony Israel Kac zapowiedział w poniedziałek rano, że mieszkańcy Teheranu "zapłacą, i to wkrótce" za irańskie ataki z ostatniej nocy m.in. na Tel Awiw i portowe miasto Hajfa.

Rosja modernizuje bazy broni jądrowej, w tym w obwodzie królewieckim - wynika ze zdjęć satelitarnych amerykańskiej firmy Planet Labs, opublikowanych w poniedziałek przez szwedzką telewizję publiczną SVT.

Grenlandia nie jest na sprzedaż, nie można jej przejąć - powiedział w niedzielę w Nuuk, stolicy tej wyspy, prezydent Francji Emmanuel Macron, nawiązując do wysuwanych wobec Grenlandii roszczeń przez prezydenta USA Donalda Trumpa.

Tysiące ludzi protestowało w niedzielę przeciwko masowej turystyce w Hiszpanii, którą w zeszłym roku odwiedziła rekordowa liczba 94 mln turystów. Demonstracje miały również miejsce we Włoszech i w Portugalii.

Prezydent Iranu Masud Pezeszkian zapewnił podczas poniedziałkowego posiedzenia parlamentu, że kraj nie dąży do posiadania broni nuklearnej. Podkreślił, że Iran ma jednocześnie prawo do badań nuklearnych i rozwoju technologii nuklearnej.

W pobliżu Urzędu Kanclerskiego w centrum Berlina uroczyście odsłonięto w poniedziałek Miejsce Pamięci dla Polski 1939-1945, upamiętniające miliony obywateli II RP, którzy w latach 1939-1945 stali się ofiarami niemieckiej wojny napastniczej i okupacji.

Donald Trump nakazał federalnym urzędnikom, by nadali priorytet deportacjom z miast kontrolowanych przez Demokratów. Decyzja zapadła po fali masowych protestów przeciwko jego polityce imigracyjnej. Ma objąć m.in. Los Angeles, Chicago i Nowy Jork zamieszkałe przez miliony nieudokumentowanych imigrantów.

Reżimowe media w Korei Północnej usunęły ze swoich zdjęć dowódcę marynarki wojennej i dyrektora stoczni, odpowiedzialnych za nieudaną próbę wodowania niszczyciela – poinformowała prasa południowokoreańska.

Hakerzy próbowali włamać się do skrzynek mailowych dziennikarzy "Washington Post" zajmujących się tematami związanymi z bezpieczeństwem, gospodarką oraz Chinami - poinformowała stacja CNN. Według innych mediów za cyberatakiem mógł stać zagraniczny podmiot państwowy.

Boeing 787-8 Dreamliner linii Air India lecący z Hongkongu do Delhi zawrócił w poniedziałek po około godzinie lotu w związku z podejrzeniem usterki technicznej - poinformowały służby lotniska. Maszyna bezpiecznie wróciła do Hongkongu. (PAP Biznes)

asa/ gor/