Skrót wiadomości: sobota-niedziela, 15-16 marca

WIADOMOŚCI GOSPODARCZE KRAJ I ŚWIAT -----------------------------------

Agencja Fitch Ratings potwierdziła długoterminowy rating Polski w walucie obcej na poziomie "A-" z perspektywą stabilną. Fitch oczekuje, że wydatki militarne Polski wzrosną do 5 proc. PKB i pozostaną na wysokim poziomie w perspektywie średnioterminowej.

Senat USA przyjął projekt sześciomiesięcznego prowizorium budżetowego, na godziny przed wygaśnięciem dotychczasowego budżetu. Oznacza to, że nie dojdzie do tzw. shutdownu, czyli zawieszenie pracy większości urzędów federalnych.

PKP CargoTabor złożyło do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy plan restrukturyzacyjny.

Prace nad podatkiem cyfrowym będą kontynuowane - zapowiedział wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Wyliczył, że gdyby Polska wprowadziła tę daninę pięć lat temu budżet zyskałby dodatkowe 10-15 mld zł.

Obligatariusz Polimeksu Mostostal dokonał zamiany obligacji serii A o łącznej wartości nominalnej 3 mln zł na 1,5 mln akcji serii S o wartości nominalnej 2 zł każda.

Pierwszy lot na Marsa rakiety Starship, skonstruowanej przez firmę SpaceX, odbędzie się w marcu 2026 r. - napisał na portalu X właściciel firmy, miliarder Elon Musk. Na pokładzie znajdzie się humanoidalny robot Optimus.

Airbus składa ofertę w przetargu na 84 samoloty dla PLL LOT do obsługi połączeń regionalnych; proponuje maszyny typu Airbus A220 w wersjach 100 i 300 - poinformował PAP wiceprezes Airbusa Benoit de Saint-Exupery. Jego konkurentem w grze o kontrakt dla LOT-u jest brazylijski Embraer.

Trzy europejskie firmy planują stworzenie wspólnego podmiotu, zdolnego do konkurowania z firmą SpaceX Elona Muska - poinformował portal Politico. Celem jest zwiększenie produkcji satelitów telekomunikacyjnych. Zdaniem ekspertów jest to ważny krok w celu niezależności strategicznej Europy.

Iceye, działający w segmencie operacji satelitarnych radarów z syntetyczną aperturą (SAR) do obserwacji Ziemi, wystrzelił 4 nowe satelity wyniesione w ramach misji SpaceX z bazy kosmicznej w Kalifornii. Iceye planuje wynosić 20 nowych satelitów rocznie.

Ponad 40 proc. wniosków przyjętych do rozpatrzenia w szóstej edycji programu Mój Prąd wraca do poprawy i uzupełnienia - informuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jednym z błędów jest zgłaszanie do dotacji urządzeń, które nie spełniają określonych kryteriów programu.

WYDARZENIA Z KRAJU-----------------

Najdalej do przyszłego tygodnia damy do przetestowania "urzędniczy" PLLuM – powiedział PAP dr hab. inż. Maciej Piasecki z Katedry Sztucznej Inteligencji Politechniki Wrocławskiej. Wyjaśnił, że ten model językowy będzie służył do kontaktu obywateli z instytucjami publicznymi.

Zapisy unijnej białej księgi muszą być ambitne i korzystne dla Polski - powiedział PAP minister ds. UE Adam Szłapka. Jego zdaniem, nie ma wątpliwości co do tego, że Tarcza Wschód będzie finansowana ze wspólnych środków europejskich.

Jest pełne zjednoczenie państw europejskich i innych w kontynuacji wsparcia dla Ukrainy - powiedział w sobotę w Krakowie szef MON Władysław Kosiniak–Kamysz. Dodał, że musi być wywierana presja polityczna i ekonomiczna na Rosję w celu osiągnięcia sprawiedliwego pokoju. Kosiniak-Kamysz poinformował również, że pod koniec marca MON zaprezentuje Radzie Ministrów program dobrowolnych szkoleń wojskowych. Jak zapowiedział, będzie to największy w historii Polski program szkoleń, kursów i przygotowań do sytuacji kryzysowej.

696 placówek żłobkowych w całym kraju otrzyma dofinansowanie na modernizację placów zabaw, rząd przeznaczy na ten cel 175 mln zł – poinformowała w niedzielę wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska.

We wtorek złożymy w PKW odpowiednią liczbę podpisów i stosowne dokumenty do tego, by móc zarejestrować Karola Nawrockiego jako kandydata na prezydenta - przekazał szef sztabu wyborczego Nawrockiego, poseł PiS Paweł Szefernaker.

Zmarła wieloletnia współpracowniczka Jarosława Kaczyńskiego Barbara Skrzypek. PiS ocenia, że śmierć mogła mieć związek z jej niedawnym przesłuchaniem w śledztwie ws. spółki Srebrna. KO apeluje, by nie wykorzystywać śmierci do robienia polityki.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY----------------------

Mieliśmy dobre rozmowy z Rosją i Ukrainą; mam nadzieję, że uda się osiągnąć zawieszenie broni, choć nie jest łatwo - oświadczył prezydent USA Donald Trump.

Spodziewam się rozmowy między prezydentem USA Donaldem Trumpem i przywódcą Rosji Władimirem Putinem w nadchodzącym tygodniu, będziemy też rozmawiać z Ukraińcami - powiedział w niedzielę specjalny wysłannik USA ds. Bliskiego Wschodu Steve Witkoff.

Siły Zbrojne Ukrainy potwierdziły, że wycofały się z rosyjskiego miasteczka Sudża w obwodzie kurskim – podała agencja Interfax-Ukraina, powołując się na mapy, udostępnione przez Sztab Generalny armii ukraińskiej w Kijowie.

Nie ma dowodów, że siły rosyjskie okrążyły armię Ukrainy w obwodzie kurskim w Rosji, a przywódca tego kraju Władimir Putin odrzuca propozycje rozejmu – ocenił w najnowszym raporcie amerykański think tank Instytut Studiów nad Wojną (ISW). Ukraińska armia nie została okrążona przez Rosjan w obwodzie kurskim, jednak siły przeciwnika gromadzą się przy granicy, by uderzyć w obwód sumski – oświadczył w sobotę prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Po wideokonferencji na temat Ukrainy, zorganizowanej przez brytyjskiego premiera Keira Starmera, poinformował, że pokój w Ukrainie nie może być obwarowany warunkami; nie można też brać pod uwagę opinii Rosji w sprawie kontyngentu wojsk rozjemczych na ukraińskiej ziemi.

Przyspieszymy pomoc wojskową dla Ukrainy, zaostrzymy sankcje na Rosję i będziemy dalej szukać legalnych rozwiązań, aby Rosja zapłaciła Ukrainie za wyrządzone szkody - powiedział w sobotę brytyjski premier Keir Starmer podczas wideokonferencji z udziałem 25 państw poświęconej wojnie w Ukrainie.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wyznaczył zespół negocjacyjny do ewentualnych rozmów z Rosją. Poinformowano, że w skład zespołu wejdą: szef MSZ Andrij Sybiha, minister obrony Rustem Umierow, szef kancelarii prezydenta Andrij Jermak i jego zastępca Pawło Palisa.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski mianował w niedzielę nowego szefa Sztabu Generalnego, którym został generał brygady Andrij Hnatow. Zastąpił on na tym stanowisku generała dywizji Anatolija Barhyłewycza – poinformował minister obrony Rustem Umierow.

Prezydent USA Donald Trump poinformował, że ograniczył rolę swojego dotychczasowego wysłannika ds. Ukrainy i Rosji gen. Keitha Kellogga do kontaktów jedynie z Ukrainą. Zaprzeczał też, by jego inny wysłannik, Steve Witkoff, był zmuszony do czekania na spotkanie z Putinem przez osiem godzin.

Szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas ma wezwać w poniedziałek w Brukseli ministrów spraw zagranicznych państw UE do zwiększenia wsparcia wojskowego dla Ukrainy – przekazały dziennikarzom źródła unijne. Chodzi m.in. o amunicję artyleryjską, systemy obrony powietrznej i pociski.

Sekretarz stanu USA Marco Rubio odbył w sobotę rozmowę telefoniczną z szefem MSZ Rosji Siergiejem Ławrowem m.in. na temat kolejnych kroków w sprawie negocjacji o zakończeniu wojny w Ukrainie - przekazał Departament Stanu. Rubio poinformował również Ławrowa o operacji militarnej przeciwko rebeliantom Huti w Jemenie.

Prezydent USA Donald Trump ogłosił w sobotę wieczorem, że wojsko rozpoczęło rozstrzygającą i potężną operację militarną przeciwko wspieranym przez Iran jemeńskim rebeliantom Huti. Lokalne władze poinformowały o co najmniej dziewięciu cywilach zabitych w nalotach na stolicę Jemenu, Sanę.

Co najmniej 31 osób zginęło, a ponad 100 zostało rannych w wyniku nalotów USA na pozycje proirańskich rebeliantów Huti w Jemenie - poinformowała przedstawicielka służb medycznych Houthi, Anees al-Asbahiw.

To nie jest jednorazowa sprawa, to będzie trwało, dopóki Huti nie powiedzą, że nie będą już strzelać do statków na Morzu Czerwonym - wyjaśnił w niedzielę szef Pentagonu Pete Hegseth, mówiąc o sobotnich uderzeniach USA w Jemenie.

Jemeńscy rebelianci Huti zapowiedzieli, że odpowiedzą na przeprowadzone w sobotę wieczorem ataki USA, w których zginęło co najmniej 31 osób. Uderzenia skrytykował także wspierający Huti Iran. W nocy rakieta Huti uderzyła w egipski półwysep Synaj - poinformował portal Times of Israel.

Minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow powiedział w niedzielę, że USA muszą skończyć ataki na proirańskich rebeliantów Huti w Jemenie - podał Reuters, powołując się na komunikat rosyjskiego resortu dyplomacji.

Nie akceptujemy powtarzających się wypowiedzi prezydenta USA Donalda Trumpa o przejęciu i kontroli Grenlandii - napisali we wspólnym oświadczeniu szefowie wszystkich pięciu partii w grenlandzkim parlamencie.

Prezydentka Meksyku Claudia Sheinbaum oświadczyła, że odrzuca ewentualność podejmowania przez Stany Zjednoczone działań wojskowych przeciwko kartelom narkotykowym na meksykańskim terytorium.

Prezydent Donald Trump podpisał rozporządzenie nakazujące maksymalne ograniczenie działań i personelu Agencji ds. Globalnych Mediów, odpowiedzialnej za media dla zagranicy, w tym Radio Swoboda/Radio Wolna Europa i Głos Ameryki. Już wcześniej doszło tam do zwolnień na polecenie Elona Muska.

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan odbył w niedzielę rozmowę telefoniczną z prezydentem USA Donaldem Trumpem. Przywódcy omówili m.in. sytuację w Ukrainie, a turecki prezydent zwrócił się do Trumpa, aby zniósł sankcje, jakimi objęta jest od wielu lat Syria.

Francja będzie zabiegać o kontrakty zbrojeniowe z europejskimi krajami, które teraz kupują broń amerykańską - powiedział w wywiadzie dla francuskiej prasy regionalnej prezydent Emmanuel Macron.

Izrael będzie kontynuował negocjacje na temat Strefy Gazy, domagając się uwolnienia 11 zakładników. Kancelaria Benjamina Netanjahu poinformowała, że decyzja została podjęta po spotkaniu przedstawicieli izraelskiego rządu i wojska pod przewodnictwem premiera, które odbyło się wieczorem w sobotę - poinformowały media.

Premier Kanady Mark Carney zlecił przegląd planu zakupu samolotów F-35 w USA - podały w sobotę media. Kanada ma podpisaną umowę na kupno 88 samolotów F-35 produkowanych przez amerykański koncern zbrojeniowy Lockheed Martin.

Szef MSZ Radosław Sikorski podkreślił w sobotę w Zimbabwe, że w tych trudnych czasach UE jest wiarygodnym partnerem dla Afryki, oferując wsparcie w wielu dziedzinach. Sikorski, z ramienia UE, uczestniczył w podpisaniu z 16 afrykańskimi państwami umowy o wartości ponad 160 mln euro.

Co najmniej 59 osób zginęło w pożarze dyskoteki w nocy z soboty na niedzielę w położonym we wschodniej Macedonii Północnej Koczani - poinformował w niedzielę macedoński minister spraw wewnętrznych Pancze Toszkowski. Dodał, że rannych zostało 155 osób.

Co najmniej 32 osoby zginęły w wyniku gwałtownych tornad, burz i pożarów, jakie nawiedziły w weekend środkowe i południowe regiony Stanów Zjednoczonych. Kilkadziesiąt osób zostało rannych - poinformowała agencja AP. (PAP Biznes)

doa/ pel/