Poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa m.in. na inwestycje w transformację energetyczną - MF

W środę w wykazie prac programowych i legislacyjnych Rady Ministrów, prowadzonym na stronie kancelarii premiera, została opublikowana informacja o pracach nad nowelizacją ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne. Celem zmian, nad którymi pracuje Ministerstwo Finansów, jest m.in. zaktualizowanie przepisów dotyczących działalności poręczeniowej i gwarancyjnej Skarbu Państwa oraz uporządkowanie i uzupełnienie przepisów odnoszących się do działalności poręczeniowej i gwarancyjnej Banku Gospodarstwa Krajowego.

Wśród projektowanych zmian jest m.in. wyłączenie BGK z procedury udzielania poręczeń i gwarancji w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa. Powodem tego wyłączenia, jak czytamy we wpisie, jest "nieefektywność przyjętego rozwiązania i powrót do początkowej struktury udzielania poręczeń i gwarancji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych i Radę Ministrów”. Poza tym w projekcie proponuje się rezygnację z przepisu stanowiącego, iż "poręczenia i gwarancje są jedynymi dopuszczalnymi formami ustanawiania odpowiedzialności majątkowej przez organy państwa i BGK w ramach rządowych programów poręczeniowo-gwarancyjnych” za zobowiązania innych podmiotów.

Zgodnie z planowaną zmianą poręczeniami i gwarancjami Skarbu Państwa będą obejmowane przedsięwzięcia „o charakterze inwestycyjnym, finansowane środkami pochodzącymi z kredytu, pożyczki lub emisji obligacji”.

"Przedsięwzięcia te powinny zapewniać rozwój i utrzymanie infrastruktury, ochronę środowiska, rozwój techniczny i technologiczny, wsparcie przemysłu obronnego, a także realizację programów rządowych umożliwiających wykonanie strategicznych zadań gospodarczych w ramach polityki Rządu. Przewiduje się, iż poręczeniami i gwarancjami obejmowane będą w szczególności przedsięwzięcia zapewniające transformację energetyczną kraju, wdrażające główne założenia polityki klimatycznej Unii Europejskiej (zero- i niskoemisyjność) lub wspierające cyfryzację kraju” – napisano w założeniach.

Resort finansów zamierza podnieść z 50 do 80 proc. maksymalny próg procentowy kwoty zobowiązania, którą Skarb Państwa, reprezentowany przez Radę Ministrów lub ministra finansów, będzie mógł obejmować poręczeniem i gwarancją, w przypadku projektów, które nie będą musiały spełniać kryterium przedsięwzięcia o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, bezpieczeństwa lub obronności państwa. Próg 50 proc. został bowiem uznany – według informacji z wykazu prac legislacyjnych i programowych – za zbyt niski.

Projektowana ustawa ma zlikwidować zasób majątkowy Skarbu Państwa, na który składają się akcje i udziały uzyskane w wyniku dochodzenia przez ministra finansów w imieniu Skarbu Państwa wierzytelności z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji oraz akcje i udziały w spółkach stanowiące własność Skarbu Państwa, które zostały wyodrębnione przez rząd na podstawie przepisów o poręczeniach i gwarancjach.

W wykazie przypomniano, że zasób utworzony został jako zabezpieczenie wypłat na realizację zobowiązań z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji.

"Od wielu lat nie spełnia on zamierzonego celu, jakim było zasilanie rachunku rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych środkami ze sprzedaży tych walorów. W następstwie likwidacji zasobu ww. rachunek zostanie zamknięty. Płatności z tytułu poręczeń i gwarancji będą dokonywane jedynie z budżetu państwa, a opłaty prowizyjne wpłacane z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji staną się dochodem budżetu państwa” – wyjaśniono.

Zgodnie z wpisem projektowana ustawa ma trafić pod obrady rządu w I kw. 2026 r. (PAP)

ms/ mmu/ osz/