Rząd ma zdecydować o przesunięciu 900 mln euro na rozwój technologii krytycznych
We wtorek rząd zajmie się zmianami w programie Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) - wynika z porządku obrad Rady Ministrów. Projekt zakłada m.in. przesunięcie 901 mln euro na rozwój i wytwarzanie technologii krytycznych.
Zgodnie z opublikowanym w piątek porządkiem obrad, rząd we wtorek ma się zająć projektem uchwały w sprawie zmiany programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) na lata 2021–2027.
"W ramach projektu zmiany Programu FENG zaproponowano utworzenie nowego 5. Priorytetu Wsparcie projektów realizujących cele inicjatywy STEP. Będzie on wspierał rozwój i wytwarzanie technologii krytycznych, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/795 z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie ustanowienia Platformy na rzecz Technologii Strategicznych dla Europy (STEP)" - napisano w wykazie prac legislacyjnych rządu.
Technologie krytyczne wspierane w ramach STEP dotyczą trzech sektorów: technologii cyfrowych i innowacji w ramach głębokich technologii, czystych i zasobooszczędnych technologii oraz biotechnologii, w tym produktów leczniczych o krytycznym znaczeniu i ich składników. Zwracano uwagę, że sektory te są istotne z punktu widzenia zielonej i cyfrowej transformacji UE oraz zapewnienia suwerenności technologicznej.
Wsparcie ma dotyczyć także inwestycji ukierunkowanych na ożywienie rozwoju przemysłowego i wzmocnienie łańcuchów wartości, a tym samym zmniejszenie strategicznych zależności UE oraz zwiększenie jej suwerenności i bezpieczeństwa gospodarczego.
Rząd planuje przesunięcie 901 mln euro na wsparcie rozwoju i wytwarzania technologii krytycznych z pierwszego priorytetu FENG, który zakłada wsparcie dla przedsiębiorców, tj. zapewnienie dofinansowania w obszarach B+R, wdrożeń innowacji, infrastruktury B+R w firmach, internacjonalizacji, rozwoju kompetencji, cyfryzacji oraz zielonej gospodarki.
Projekt uchwały zakłada też utworzenie nowego działania służącego realizacji funduszu pożyczkowego w ramach pierwszego priorytetu.
"Będzie on wspierał projekty przedsiębiorstw związane z realizacją celów Europejskiego Zielonego Ładu lub związanych z wyzwaniami cyfrowymi. Wsparcie z Funduszu Transformacji Cyfrowej i Przyjaznej dla Środowisko w ramach FENG umożliwi przedsiębiorstwom lepszy dostęp do kapitału, co pozwoli zwiększyć skalę ich inwestycji. Możliwe będzie uzupełnienie finansowania pożyczkowego wsparciem bezzwrotnym w formie dotacji (w ramach jednej operacji)" - napisano.
Na realizację Funduszu Transformacji Cyfrowej i Przyjaznej dla Środowiska w priorytecie tym zostanie przeznaczonych 187 mln euro.
W projektowanej uchwale proponuje się też zmiany wynikające z dotychczasowych doświadczeń wdrażania FENG. Chodzi o uproszczenie realizacji projektów modułowych w pierwszym priorytecie, aktualizację szacowanych wartości niektórych wskaźników produktu i rezultatu w poszczególnych priorytetach oraz realokację środków pomiędzy niektórymi instrumentami wsparcia w ramach pierwszego, drugiego i trzeciego priorytetu FENG.
Celami Programu FENG jest m.in. zwiększenie potencjału w zakresie badań i innowacji oraz wykorzystywania zaawansowanych technologii, wzrost konkurencyjności MŚP, rozwinięcie umiejętności na rzecz inteligentnych specjalizacji, transformacji przemysłowej i przedsiębiorczości, a także transformacja gospodarki w kierunku Przemysłu 4.0 oraz zielonych technologii.
Program skierowany jest do przedsiębiorstw, podmiotów sektora nauki, konsorcjów przedsiębiorców oraz konsorcjów przedsiębiorców z organizacjami badawczymi oraz instytucji otoczenia biznesu, tj. ośrodków przedsiębiorczości, ośrodków innowacji, instytucji finansowych. W ramach programu występują trzy formy wsparcia: dotacje, instrumenty finansowe (kapitałowe, gwarancyjne oraz pożyczkowe) oraz instrumenty łączące finansowanie zwrotne i dotacyjne.
Obecnie program FENG składa się z czterech priorytetów. Pierwszy zakłada wsparcie dla przedsiębiorców (zapewnienie dofinansowania w obszarach B+R, wdrożeń innowacji, infrastruktury B+R w firmach, internacjonalizacji, rozwoju kompetencji, cyfryzacji oraz zielonej gospodarki). Drugi ma na celu wspieranie projektów o strategicznym znaczeniu dla polskiej gospodarki, w tym m.in. rozbudowę publicznej infrastruktury badawczej, wsparcie transferu i komercjalizacji technologii powstających na uczelniach i w instytutach badawczych, wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu takich jak akceleratory, klastry, instytucje badawcze, szerokie wsparcie start-upów oraz rozwój przedsiębiorstw rozpoczynających działalność innowacyjną.
Trzeci priorytet, to wsparcie projektów bezpośrednio przyczyniających się do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu, w tym neutralności klimatycznej, zielonej transformacji gospodarki i zrównoważonego rozwoju, a czwarty ma na celu zapewnienie systemowego wsparcia dla potencjalnych beneficjentów poprzez realizację działań zachęcających i ułatwiających ubieganie się o środki z FENG, wspieranie beneficjentów w realizacji projektów, a także zapewnienie wsparcia administracyjnego w realizacji Programu. (PAP)
bpk/ mick/ osz/