W programie "Pierwsze klucze" tylko rynek wtórny, dopłaty do 120 pierwszych rat

Nowy preferencyjny kredyt mieszkaniowy zastąpi bezpieczne kredyty 2 proc. i rodzinne kredyty mieszkaniowe, łącząc w sobie finansowe wsparcie w formie dopłat do rat z wyższą pomocą kierowaną do wieloosobowych gospodarstw domowych, w szczególności rodzin z dziećmi. Zachowana również zostanie możliwość udzielenia przez BGK gwarancji spłaty części kredytu (gwarancja wkładu własnego).

Proponowane główne rozwiązania nowego programu kredytów mieszkaniowych „Pierwsze klucze”:

- nowy instrument kredytowy będzie udzielany w walucie polskiej, na okres co najmniej 15 lat, ze stopą oprocentowania na poziomie stałym ustalonym na okres 60 miesięcy. Tzw. „dopłaty stabilizacyjne” obejmą 120 pierwszych spłacanych zgodnie z harmonogramem rat kapitałowo-odsetkowych,

- w przypadku kredytu udzielonego w ramach programu jako kredyt konsumencki na sfinansowanie partycypacji lub wkładu mieszkaniowego okres spłaty kredytu nie będzie mógł być krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 15 lat (dopłaty będą obejmowały 60 pierwszych rat kapitałowo-odsetkowych),

- zaciągnięcie mieszkaniowego kredytu hipotecznego o wkładzie własnym mniejszym niż 20 proc. kwoty wydatków współfinansowanych kredytem hipotecznym będzie wspierała możliwość uzyskania gwarancji spłaty części kredytu udzielonej przez BGK (pod warunkiem, że całkowita kwota tych wydatków nie przekracza 1 mln zł),

- gwarancja spłaty części kredytu będzie mogła zostać udzielona również w stosunku do kredytu mieszkaniowego będącego kredytem konsumenckim zaciągniętym w celu sfinansowania wkładu mieszkaniowego lub partycypacji kosztach budowy lokalu w społecznych zasobach mieszkaniowych,

- wysokość dopłaty do rat będzie uzależniona od rodzaju finansowanego przedsięwzięcia (1,5 proc. na kredyt hipoteczny „Pierwsze klucze” lub 0 proc. na sfinansowanie partycypacji lub wkładu mieszkaniowego),

- wprowadzenie ustawowego wymogu, zgodnie z którym kredyt hipoteczny „Pierwsze klucze” powinien zostać udzielony w wysokości, w której wartości wskaźnika LtV nie będzie niższa niż 50 proc.,

- począwszy od 2026 r. w każdym kwartale po zarejestrowaniu w systemie ewidencji dopłat 10 tys. wniosków o hipoteczny kredyt „Pierwsze klucze” złożonych w tym kwartale wraz z wnioskiem o dopłaty do rat kredytu przyjmowanie nowych wniosków będzie okresowo wstrzymane, do początku kolejnego kwartału,

- kredyty hipoteczne „Pierwsze klucze” z dopłatą do rat będą mogły finansować zakres celów mieszkaniowych związanych z zakupem lub budową pierwszego własnego mieszkania – w przypadku nowego budownictwa mieszkaniowego wnioski o kredyt hipoteczny z dopłatami stabilizacyjnymi będą mogły dotyczyć wyłącznie kredytów udzielanych w celu sfinansowania budowy domu jednorodzinnego, w tym pokrycia wydatków ponoszonych w związku z wykończeniem domu jednorodzinnego, nabycia prawa własności nieruchomości gruntowej lub jej części w celu budowy na niej domu jednorodzinnego, albo w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej kooperatywy mieszkaniowej przez członka tej kooperatywy.

- w pozostałym zakresie preferencyjny kredyt mieszkaniowy z dopłatą stabilizacyjną będzie mógł zostać udzielony jedynie na zakup lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego na rynku wtórnym. W tym przypadku warunkiem będzie jednak oddanie do użytkowania ww. mieszkania w okresie nie krótszym niż 5 lat od dnia złożenia wniosku o kredyt, posiadanie przez sprzedającego tytułu prawnego do mieszkania co najmniej 3 lata (wyłączenie mieszkań sprzedawanych w relatywnie krótkim okresie od dnia nabycia w celu odsprzedaży z zyskiem) oraz cena sprzedaży,

- cena nieruchomości nabywanej na rynku wtórnym nie powinna również przekraczać w przeliczeniu na 1 mkw. powierzchni użytkowej limitu ceny, który będzie określany na zasadach ustawy (limit ogłaszany corocznie przy uwzględnieniu danych o średnich kosztach realizacji przedsięwzięć inwestycyjno-budowlanych w segmencie społecznym, jak również możliwość ustalenia przez radę gminy na obszarze tej gminy odmiennego limitu ceny niż ustawowy),

- zmieniona zostanie formuła naliczania dopłat do rat. W okresie stosowania dopłat zachowany zostanie model spłaty kredytu hipotecznego w oparciu o malejące raty kapitałowo-odsetkowe. Jednocześnie część raty kapitałowo-odsetkowej spłacana przez kredytobiorcę będzie w tym okresie spłacana na poziomie stałym, odpowiadającym wysokości ustalonej zgodnie z harmonogramem najwyższej raty pomniejszonej o dopłatę (co do zasady pierwsza kapitałowo-odsetkowa rata kredytobiorcy),

- okres składania wniosków o kredyty hipoteczny „Pierwsze klucze” z dopłatą stabilizacyjną będzie upływał z końcem 2030 r. (brak limitu czasowego w przypadku kredytów wspierających osoby w uzyskaniu kredytu finansującego partycypację lub wkład mieszkaniowy w celu uzyskania mieszkania czynszowego lub spółdzielczego lokatorskiego),

- określenie dodatkowych rozwiązań i kryteriów uprawniających do uzyskania kredytu hipotecznego „Pierwsze klucze”: wysokość dochodów gospodarstwa domowego kredytobiorcy uprawniającą do zaciągnięcia mieszkaniowego kredytu hipotecznego z pełną kwotą dopłat stabilizacyjnych, a także maksymalną kwotę części kapitału zaciągniętego kredytu od której będą naliczane dopłaty,

- w przypadku, gdy lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, którego dotyczy kredyt mieszkaniowy będzie położony na terenie województwa lub miasta (dot. miast o liczbie mieszkańców wyższej niż 300 tys.), dla którego obowiązujący w danym okresie wskaźnik przeliczeniowy kosztu odtworzenia 1 m.kw. powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych istotnie przekracza średnią arytmetyczną z dwóch ostatnio ogłoszonych w stosunku do tego okresu przez Prezesa GUS dla całego kraju wskaźników ceny 1 m.kw. powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, kwotowe limity dochodów gospodarstwa domowego będą podwyższone. Dla zapewnienia porównywalnych warunków finansowania celu mieszkaniowego proponuje się, aby w przypadku lokalizacji, w których wskaźnik przeliczeniowy kosztów odtworzenia przekracza wskaźnik krajowy o nie mniej niż 25 proc. limity dochodów były podwyższone o 10 proc.,

- w formule określania limitu dochodów uwzględniono w związku z powyższym tzw. „wskaźnik lokalizacyjny”. Wskaźnik ten wynosiłby co do zasady 1, ale w przypadku rynków mieszkaniowych w przypadku których poziom cen mieszkań znacząco odbiega od cen średnich będzie on korygował kwoty limitów podnosząc wartości o dodatkowe 10 proc. (wysokość wskaźnika lokalizacyjnego będzie w takich przypadkach równa 1,1),

- jeżeli średni miesięczny dochód gospodarstwa domowego kredytobiorcy przekraczał będzie limit dochodowy, wtedy kwoty dopłat do rat w przypadku 1-osobowego gospodarstwa domowego zostaną ustalone na poziomie niższym o 50 proc. kwoty, o jaką przekroczony jest limit dochodów. W przypadku pozostałych kredytobiorców wskaźnik obniżający wysokość dopłat do rat będzie bardziej korzystny dla kredytobiorców, wynosząc 25 proc.,

- kwotowo określoną część kapitału zaciągniętego mieszkaniowego kredytu hipotecznego, będącą podstawą obliczenia przysługującej kredytobiorcy dopłaty stabilizacyjnej, będzie wyznaczała formuła różnicująca ww. kwotę w zależności od liczby osób w gospodarstwie domowym kredytobiorcy, zmieniających się w czasie limitów maksymalnej ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej finansowanego mieszkania, lokalizacji finansowanej nieruchomości (uwzględniony w formule wyznaczającej kwoty bazowe kapitału kredytu wskaźnik lokalizacyjny, analogicznie jak to ma miejsce w przypadku limitów dochodowych). (PAP Biznes)

tus/ osz/