NFOŚiGW złożył do EBI wniosek o 10 mld zł na finansowanie programu "Czyste Powietrze"
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej złożył do Europejskiego Banku Inwestycyjnego wniosek o 10 mld zł na finansowanie programu "Czyste Powietrze" – poinformowała PAP prezes Funduszu Dorota Zawadzka-Stępniak. Nowa odsłona programu ma ruszyć z końcem marca.
"18 lutego złożyliśmy do EBI wniosek na 10 mld zł w sprawie finansowania – priorytetowego dla nas - programu +Czyste Powietrze+. Przekonywaliśmy w rozmowach z przedstawicielami banku, że jest to kluczowy dla Polski program, nie tylko w kontekście zapewnienia odpowiedniej jakości powietrza, poprawy efektywności energetycznej budynków, ale też walki z ubóstwem energetycznym i przejścia na niskoemisyjną gospodarkę w skali gospodarstw domowych" – powiedziała PAP Zawadzka-Stępniak.
Chodzi o pieniądze z Funduszu Modernizacyjnego; zgodę na ich uruchomienie musi wydać właśnie EBI.
Pytana, kiedy EBI podejmie decyzję w tej sprawie, prezes NFOŚiGW poinformowała, że ma się to stać maksymalnie do 18 marca.
"Potem jest jeszcze komitet z udziałem przedstawicieli Komisji Europejskiej i przekazano nam, że ten wyda decyzję maksymalnie do 1 kwietnia. Kluczowa będzie jednak decyzja EBI" – dodała.
Szefowa Funduszu podkreśliła, że nie jest rozważana zmiana terminu ogłoszenia naboru w nowej odsłonie "Czystego Powietrza".
"Nadal aktualny jest 31 marca 2025 roku" – wskazała.
Pod koniec listopada 2024 r. NFOŚiGW wstrzymał przyjmowanie nowych wniosków do programu, tłumacząc to koniecznością jego reformy i uszczelnienia systemu. Informowano wówczas, że bez zatrzymania przyjmowania nowych wniosków byłoby jeszcze więcej oszukanych osób i wyłudzonych pieniędzy przez nieuczciwych wykonawców. Najwięcej wątpliwości dotyczyło komponentu programu, w ramach którego można było otrzymać najwyższą dotację i zastosować prefinansowanie.
NFOŚiGW poinformował w grudniu 2024 r., że złożono do prokuratury zawiadomienie dotyczące kilku firm, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie popełniania przestępstw w ramach programu. Podejrzane umowy miały opiewać na ok. 600 mln zł i najczęściej dotyczyły najwyższego poziomu dofinansowania. Decyzja o czasowym zatrzymaniu programu została krytycznie przyjęta przez organizacje pozarządowe zajmujące się walką ze smogiem oraz samorządowców. Fundusz zadeklarował, że program w nowej odsłonie wróci 31 marca 2025 r.
Zapowiedziano, że w ramach reformy wprowadzone mają zostać m.in. maksymalne kwoty dotacji jednostkowych dla poszczególnych kategorii kosztów kwalifikowanych i uszczelniony system wypłaty zaliczek dla beneficjentów. Zaliczka w ramach jednej umowy ma być mniejsza niż w dotychczasowej wersji programu.
Ma być przygotowany także ogólnopolski program operatorów, którego celem będzie pomoc najuboższej grupie społeczeństwa w aplikowaniu, rozliczeniu i przeprowadzeniu inwestycji.
Przedstawiciele Funduszu zapowiadali ponadto, że w nowej odsłonie programu nie będzie dotacji do kotłów gzowych. Fundusz zapowiedział przygotowanie rozwiązania dla tych, którzy już kupili i zamontowali kocioł, ale z powodu zawieszenia programu nie mieli możliwości złożenia w ubiegłym roku wniosku o dofinansowanie.
NFOŚiGW poinformował też, że nowy program ma zapobiec posługiwaniu się audytami energetycznymi wątpliwej jakości.
Fundusz Modernizacyjny jest zasilany środkami ze sprzedaży 4,5 proc. ogólnej puli uprawnień do emisji CO2 w ramach unijnego systemu handlu emisjami EU-ETS. Sprzedaż tych uprawnień jest dokonywana w półrocznych transzach przez EBI. Zgodnie z szacunkami do Polski z Funduszu Modernizacyjnego w latach 2021-30 może trafić ok. 60 mld zł.
Michał Boroń (PAP)
mick/ mmu/ jpn/ asa/