Pieniądze z EOG i Funduszy Norweskich dla najmniej rozwiniętych krajów UE zapewnione
UE porozumiała się w czwartek z Norwegią, Liechtensteinem i Islandią w sprawie finansowania projektów w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Do 2028 roku 3,3 mld euro trafi do piętnastu najmniej rozwiniętych krajów Unii, w tym blisko jedna trzecia trafi do Polski.
Nową umowę negocjowano prawie dwa lata. Podpisane w czwartek porozumienie obowiązuje do 2028 roku i pozwoli na dofinansowywanie projektów wspierających zieloną transformację, demokrację, zasady państwa prawa i chroniących prawa człowieka. Prawie 200 mln euro przeznaczono na działania bezpośrednio związane ze skutkami rosyjskiej agresji na Ukrainę. Oslo zapewnia 97 proc. środków przeznaczonych na dofinansowanie projektów.
Jak skomentował zawarcie porozumienia z Unią Europejską norweski minister spraw zagranicznych Espen Barth Eide, w interesie Norwegii leży to, by w całej Europie demokracja pozostała w mocy i zapewnione było poszanowanie podstawowych praw człowieka.
"Norwegia skorzysta, gdy cała Europa weźmie udział w zielonej transformacji, którą i tak wszyscy musimy przejść” - dodał Eide.
Polska jest największym beneficjentem Funduszy EOG i Funduszy Norweskich. Od 2004 roku otrzymała niemal 1,8 mld euro. Według nowego programu finansowego, do 2028 roku polscy wnioskodawcy będą mogli ubiegać się o wsparcie o wartości niemal 925 milionów euro.
Norwegia, Liechtenstein i Islandia, choć nie należą do Unii Europejskiej, w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego mają dostęp do unijnego wspólnego rynku. Aby móc na nim funkcjonować, zobowiązały się do finansowania projektów zmniejszających nierówności społeczno-ekonomiczne na terenie Unii. Programy Funduszy Norweskich i Grantów EOG dostępne są od 1994 roku. Polska może się o nie ubiegać od chwili wejścia do UE.
Z Oslo Mieszko Czarnecki (PAP)
cmm/ fit/ asa/