Wynik wyborów prezydenckich w Polsce wyzwaniem dla reform gospodarczych i konsolidacji fiskalnej - Fitch

"Wynik wyborów prezydenckich w Polsce prawdopodobnie nadal będzie stanowił wyzwanie dla reform gospodarczych i trwałej konsolidacji fiskalnej oraz może zaostrzyć konflikty instytucjonalne. Znaczne pogorszenie sytuacji fiskalnej w ostatnich latach oraz znaczenie funduszy unijnych dla wspierania perspektyw wzrostu w latach 2025-2026 podkreślają znaczenie redukcji deficytu i postępów w reformach dla profilu kredytowego Polski" - napisano w raporcie Fitch.

"Konserwatywny kandydat Karol Nawrocki zdobył 50,9 proc. głosów w drugiej turze, pokonując prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego (49,1 proc.), kandydata koalicyjnego rządu premiera Donalda Tuska. Wyrównany wynik przy wysokiej frekwencji wyborczej (71,6 proc.) odzwierciedla wysoką polaryzację polityczną" - dodano.

Analitycy wskazują, że wygrana Nawrockiego sugeruje, że nowy prezydent może kwestionować politykę rządu.

"Zwycięstwo Nawrockiego, który jest związany z opozycyjną partią Prawo i Sprawiedliwość (PiS), sprawia, że prawdopodobne jest, iż prezydent będzie nadal kwestionować realizację polityki koalicyjnej. Od czasu powrotu Tuska na urząd w grudniu 2023 r. doszło do szeregu starć między jego rządem a PiS i urzędnikami mianowanymi przez tę partię, w tym szefem Prokuratury Krajowej i prezesem Narodowego Banku Polskiego. Ustępujący prezydent, sojusznik PiS Andrzej Duda, również zawetował lub spowolnił kluczowe ustawy" - napisali w raporcie analitycy.

"Spójność i stabilność koalicji rządzącej zostanie przetestowana po porażce w wyborach prezydenckich, premier Tusk ogłosił głosowanie nad wotum zaufania w parlamencie 11 czerwca. Chociaż spodziewamy się, że obecny rząd pozostanie u władzy, wpływ krajowych uwarunkowań na decyzje polityczne prawdopodobnie wzrośnie przed kolejnymi wyborami parlamentarnymi, które odbędą się w październiku 2027 roku. Może to ograniczyć przestrzeń do wdrażania trudnych politycznie środków, w tym tych wspierających konsolidację fiskalną" - dodano.

Autorzy raportu wskazują, że finanse publiczne Polski osłabiły się w ostatnich latach, ze względu na rosnące wydatki na obronność, wydatki socjalne, wynagrodzenia w sferze budżetowej, dotacje i obsługę zadłużenia.

"Deficyt budżetowy sektora instytucji rządowych i samorządowych (GG) wzrósł do 6,6 proc. PKB w 2024 r. z 5,3 proc. w 2023 r., przekraczając zarówno cel rządu (5,7 proc.), jak i szacunki agencji Fitch (6,2 proc.)" - zaznaczają analitycy.

"W ramach średniookresowej strategii konsolidacji fiskalnej z 2024 r. rząd dąży do osiągnięcia deficytu na poziomie 5,5 proc. w 2025 r. i planuje stopniową redukcję do poniżej 3 proc. do 2028 r. w celu ustabilizowania trajektorii długu w relacji do PKB. Strategia opiera się na kilku inicjatywach na mniejszą skalę, nominalnym zamrożeniu niektórych programów wydatków socjalnych i silnym wzroście PKB, co oznacza, że do osiągnięcia tych celów mogą być potrzebne dodatkowe środki konsolidacyjne. Mogą być one utrudnione przez względy polityczne lub przeszkody legislacyjne" - dodano.

Fitch prognozuje obecnie, że dług sektora gg w Polsce wzrośnie do 61,6 proc. PKB w 2026 r., powyżej prognozowanej mediany na poziomie 57,2 proc. w kategorii "A", a w 2028 r. ustabilizuje się na poziomie około 64 proc. PKB.

"Fitch będzie nadal uważnie monitorować perspektywy polityki fiskalnej i wdrażania reform, ponieważ czynniki te będą miały kluczowe znaczenie dla kondycji polskich finansów publicznych. Osłabiona wiara w zdolność rządu do przeprowadzenia konsolidacji fiskalnej, spójnej ze stabilizacją zadłużenia na poziomie zbliżonym do innych krajów w perspektywie średnioterminowej, stanowi negatywne ryzyko dla ratingu suwerennego Polski "A-"/Stabilny, który potwierdziliśmy 14 marca" - napisali analitycy.

Analitycy Fitch oceniają, że bezpośrednia ekspozycja Polski na amerykańskie cła jest ograniczona, a bilans zewnętrzny Polski jest silniejszy niż w przypadku innych krajów.

"Pomimo przeciwności związanych z popytem zewnętrznym, wzrost PKB pozostał solidny, wspierany przez zdywersyfikowaną gospodarkę, ze średnią stopą wzrostu na poziomie 3,8 proc. w ciągu ostatnich czterech lat. W I kw. 2025 r. wzrost utrzymał się na wysokim poziomie 3,2 proc. rdr, napędzany przez konsumpcję gospodarstw domowych i inwestycje, przy czym te ostatnie odzwierciedlały napływ środków z UE" - napisani w raporcie.

Autorzy raportu wskazują, że wdrożenie reform wymaganych do utrzymania finansowania UE pozostanie kluczowe dla przyspieszenia wzrostu PKB, co może złagodzić presję na konsolidację fiskalną.

"Fitch prognozuje wzrost PKB na poziomie 2,9 proc. w 2025 r. i 3,0 proc. w 2026 r., przy potencjalnym wzroście na poziomie ok. 3,2 proc. w średnim okresie, przy założeniu pełnego wykorzystania funduszy UE" - napisano w raporcie.

"Nasze prognozy wzrostu zakładają, że czwarta i piąta transza Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności o wartości 0,8 proc. PKB zostaną wypłacone w połowie 2025 r., a pozostałe transze (3,1 proc. PKB) w 2026 r." - dodano. (PAP Biznes)

pat/ osz/