Perspektywy dla europejskiego rynku nieruchomości na '25 ostrożnie optymistyczne - PwC, ULI
Perspektywy dla europejskiego rynku nieruchomości na 2025 rok są ostrożnie optymistyczne - wynika z raportu PwC i Urban Land Institute (ULI). Zdaniem ekspertów zachęcające perspektywy gospodarcze Polski przewyższają obawy związane z zawirowaniami spowodowanymi wojną na sąsiedniej Ukrainie.
"Tegoroczny raport odzwierciedla kondycję branży, która pomimo tak potrzebnego po ostatnich trzech latach optymizmu, nadal stoi w obliczu złożonego i niestabilnego środowiska, w którym oczekuje się, że kruche perspektywy wzrostu i zawirowania geopolityczne będą nadal wpływać na zaufanie biznesu i to, czy gracze będą w stanie wykorzystać pojawiające się możliwości” – powiedziała, cytowana w komunikacie prasowym, Lisette van Doorn, dyrektor generalna ULI Europe.
Ponad 80 proc. respondentów badania spodziewa się, że zaufanie biznesowe i zyski pozostaną takie same lub wzrosną w 2025 r., a około połowa przewiduje wzrost.
Jak podano, istnieją jednak poważne zastrzeżenia do tego ogólnego optymizmu, a nastroje wśród 1143 respondentów pozostają niejednoznaczne.
"Oprócz obaw o wzrost gospodarczy, istnieją obawy o rosnącą niepewność geopolityczną, przy czym 85 proc. respondentów wskazało niestabilność polityczną (wzrost z 74 proc. rok wcześniej), a 83 proc. konflikty w Europie i na Bliskim Wschodzie jako źródła znacznej zmienności. Panuje też przekonanie, że na nastroje na europejskim rynku nieruchomości w dużej mierze nadal wpływa polityka stóp procentowych w USA i w Europie oraz zmieniający się klimat polityczny w Azji. Przyjmując perspektywę od trzech do pięciu lat, niektórzy liderzy uważają, że powrót do ożywienia gospodarczego może potrwać dłużej niż przewidywali wcześniej eksperci" - napisano.
Jako kwestie biznesowe związane z branżą nieruchomości, które hamują rozwój, poza niepewnym krajobrazem geopolitycznym i gospodarczym, 74 proc. respondentów wskazało na zwiększone regulacje. Koszty budowy i dostępność zasobów plasują się natomiast na drugim miejscu z 70 proc. wskazań. Zmniejszony popyt ze strony najemców pozostaje problemem dla 44 proc. respondentów badania, choć odsetek ten spadł z 48 proc. w ubiegłym roku, a 42 proc. respondentów nadal spodziewa się wyzwań dla rynków najemców, nawet po okresie ożywienia, który ma potrwać od trzech do pięciu lat.
Jednym z wyzwań dla nieruchomości zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej pozostaje ESG - ponad 70 proc. respondentów obawia się kwestii środowiskowych w 2025 r., a 72 proc. wskazuje je jako problem w ciągu najbliższych pięciu lat.
Respondenci spodziewają się także, że wpływ na wszystkie obszary rynku nieruchomości w ciągu najbliższych pięciu lat będą miały sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe.
"Zagrożenia cyfrowe również stanowią poważny problem dla branży, a 59 proc. respondentów wskazało cyberbezpieczeństwo jako główny problem biznesowy, a transformacja cyfrowa (42 proc.) i sztuczna inteligencja (35 proc.) również znalazły się wśród największych obaw branży. W okresie pięciu lat ryzyko to staje się priorytetem dla 63 proc. respondentów, stając się drugą najważniejszą kwestią biznesową" - napisano.
Ponadto, ponad dwie trzecie respondentów spodziewa się wzrostu kosztów ubezpieczenia w ciągu najbliższych pięciu lat w związku ze zwiększonym ryzykiem i rosnącą częstotliwością i dotkliwością ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Zdaniem autorów raportu, kluczowa pozostaje również dostępność kapitału, wśród respondentów panuje również przekonanie, że inwestycje w nieruchomości nadal muszą udowodnić swoją wartość obok innych, bardziej bezpiecznych klas aktywów, takich jak obligacje długoterminowe.
PwC i ULI wskazują, że wśród sektorów, które należy obserwować, centra danych zajęły pierwsze miejsce pod względem ogólnych perspektyw inwestycyjnych dla europejskich nieruchomości. Kolejne miejsca zajęły nowa infrastruktura energetyczna, domy studenckie i logistyka.
Tegoroczne badanie pokazało rosnący poziom zaufania dla niektórych miast Europy Środkowej. W zestawieniu 30 najatrakcyjniejszych miast na kontynencie Warszawa awansowała w ciągu roku o dwa miejsca i na 12. pozycji prowadzi w naszym regionie.
"Warszawa od lat konsekwentnie buduje swoją pozycję jako lider rynku nieruchomości w regionie. Polska i jej stolica stają się coraz bardziej atrakcyjnym miejscem dla inwestorów szukających stabilnych i rozwijających się rynków w Europie. W obliczu rosnącej konkurencji oraz wyzwań związanych z ESG, Warszawa jest gotowa, aby sprostać wymaganiom, jakie niesie nowoczesny rynek nieruchomości" - powiedział, cytowany w komunikacie prasowym, Marcin Juszczyk, przewodniczący ULI Poland.
W zestawieniu 30 najatrakcyjniejszych miast w Europie Warszawa awansowała w ciągu roku o dwie pozycje. Pod względem potencjału inwestycyjnego i deweloperskiego na rynku nieruchomości w pierwszej trójce znalazły się Londyn, Madryt i Paryż. Londyn utrzymuje pozycję lidera czwarty rok z rzędu, a Paryż, pomimo spadku na trzecie miejsce, pozostaje silnym rynkiem, wspieranym przez inwestycje olimpijskie i planowane duże projekty infrastrukturalne.
W pierwszej dziesiątce rankingu znalazły się również niemieckie miasta Monachium (5), Frankfurt (8) i Hamburg (9), a Berlin (4) utrzymał swoją pozycję. Ponadto Lizbona (10) spadła o dwa miejsca, a Mediolan (7) i Amsterdam (6) utrzymały swoje pozycje.
Raport Emerging Trends in Real Estate Europe przedstawia prognozy i trendy w branży nieruchomości. W przygotowaniu raportu na rok 2025 wzięło udział 1.143 ekspertów rynku nieruchomości poprzez ankiety, wywiady i spotkania. (PAP Biznes)
doa/ ana/