Spółki węglowe zgłosiły 44 uwagi do projektu noweli ustawy górniczej, dotyczą m.in. urlopów górniczych
Spółki węglowe zgłosiły 44 uwagi do projektu nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, dotyczą m.in. urlopów górniczych czy jednorazowych odpraw - podało w piątek biuro prasowe Polskiej Grupy Górniczej.
Jak wynika z informacji PGG, postulaty spółek dotyczą m.in. rozszerzenia narzędzia urlopów górniczych, zwiększenia wartości jednorazowych odpraw, przy pozostawieniu ich nieopodatkowania czy rozszerzenia katalogu dotacji na likwidację kopalń o oznaczone części zakładów i zbędny majątek.
Latem ubiegłego roku PGG wspólnie z innymi spółkami objętymi Nowym Systemem Wsparcia na podstawie umowy społecznej dla górnictwa węgla kamiennego z maja 2021 r. (Południowy Koncern Węglowy i Węglokoks Kraj) zaproponowała zmianę przepisów, aby ustawa górnicza pozwoliła im elastyczniej zmniejszać stan zatrudnienia i redukować związane z nim ciężary finansowe.
W ocenie spółek węglowych, zmiany mają zasadnicze znaczenie dla powodzenia procesu transformacji górnictwa w Polsce.
Wśród postulatów zgłoszonych do Ministerstwa Przemysłu spółki zaproponowały, aby przedsiębiorstwo górnicze mogło uruchamiać Programy Dobrowolnych Odejść (z użyciem finansowanych z budżetu państwa jednorazowych odpraw i urlopów przedemerytalnych) nie tylko w czasie likwidacji konkretnej kopalni, ale przez cały okres transformacji w zależności od faktycznych potrzeb i możliwości spółki górniczej.
Spółki zgłosiły też propozycje dotyczące np. zwolnień podatkowych dla likwidowanych przedsiębiorstw i niektórych płatności publicznoprawnych.
Na stronach rządowych jest już konsultowany projekt nowelizacji ustawy górniczej. Według PGG, niektóre postulaty zgłoszone przez spółki zostały uwzględnione: w tym wprowadzenie pięcioletnich urlopów górniczych. Zakres dwóch pozostałych instrumentów miałby pozostać niezmieniony (trzyletnie urlopy "przeróbkarskie" dla pracowników zakładów mechanicznej przeróbki węgla i 120 tys. zł odprawy jednorazowej).
Jak powiedział, cytowany w informacji PGG, p.o. prezes spółki, Bartosz Kępa, w projekcie znalazły się zapisy umożliwiające spółkom finansowanie świadczeń dla pracowników przedsiębiorstw górniczych oraz zakładające uproszczenie procedur przy przekazywaniu majątku likwidowanych kopalń m.in. do samorządów, specjalnych stref ekonomicznych czy spółdzielni mieszkaniowych.
"Natomiast nie wszystko, na czym nam zależało, zostało uwzględnione w projekcie, dlatego wspólnie z innymi spółkami górniczymi zgłosiliśmy 44 uwagi" - zastrzegł Kępa.
Zgodnie z postulatami spółek w projekcie nowelizacji przedłużono okres urlopów górniczych (dla pracowników dołowych kopalń) z 4 do 5 lat, co ma przynieść znaczniejszą redukcję zatrudnienia i wymierne oszczędności.
W projekcie nie wydłużono jednak 3-letniego urlopu dla pracowników zakładów mechanicznej przeróbki węgla. Spółki wnioskują o zrównanie go z urlopem górniczym (5 lat). Proponują też wprowadzenie mechanizmu urlopów dla pracowników administracji, którym dotąd przysługują tylko odprawy.
W zakresie jednorazowych odpraw pieniężnych (JOP) autorzy projektu pozostawili ich wysokość 120 tys. zł. Taką kwotę wynegocjowano w umowie społecznej w latach 2020-21, jednak atrakcyjność jej zmalała od tego czasu, dlatego spółki chciałyby jej podniesienia. Jednocześnie zwrócili uwagę, że jednorazowe odprawy pieniężne powinny pozostać zwolnione z opodatkowania (ich zdaniem projekt tego nie doprecyzowuje).
Część uwag ma charakter formalny lub uzupełnia, uściśla czy ujednoznacznia treść proponowanych przepisów. Chodzi np. o uwzględnienie 1/12 deputatu węglowego przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop, dopisanie wyraźnego warunku zawarcia porozumienia z odchodzącym pracownikiem (aby zachować kontrolę firmy nad rotacją kadr) lub doprecyzowanie mechanizmu alokacji pracowników do innych kopalń.
W kwestiach dotyczących procesu likwidacji aktywów górniczych spółki wnioskują m.in. o uściślenie, że dotacje przyznawane są z budżetu na likwidację nie tylko kopalń (jak w obecnym brzmieniu), ale też "zakładów górniczych lub ich oznaczonych części", a także w celu "likwidacji i zagospodarowania zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego".
W Ocenie Skutków Regulacji resort przemysłu założył, że nowelizacja wejdzie w życie w drugiej połowie 2025 r., najpóźniej z dniem 1 stycznia 2026 r. PGG zabiega, aby termin ten ustalić na 30 czerwca br. wskazując, że przewidziała już w planie techniczno-ekonomicznym i programach operacyjnych rozpoczęcie w tym roku działań związanych z rozpoczęciem połączenia kopalń Bielszowice i Halemba w jeden ruch.
Głównymi założeniami przygotowanego przez Ministerstwo Przemysłu projektu nowelizacji jest umożliwienie finansowania świadczeń dla pracowników likwidowanych zakładów górniczych oraz to, że likwidacja kopalń będzie prowadzona przez przedsiębiorców górniczych, którzy będą mogli na ten cel dostawać państwowe dotacje, a nie jak dotąd, przez spółkę restrukturyzacyjną.
Wpływ projektowanych przepisów na budżet państwa w ciągu dziesięciu lat oszacowano na 4,182 mld zł. (PAP)
mtb/ mmu/ asa/
