Funkcjonowanie poza budżetem niektórych instytucji wysoko dyskusyjne - Senat (opinia)
Wysoce dyskusyjne jest funkcjonowanie poza budżetem instytucji, które są praktycznie w 100 proc. finansowane dotacjami z budżetu państwa - napisał Senat w opinii do wydatków budżetu państwa na 2025 r. W opinii odniesiono się też do funduszy nadzorowanych przez BGK.
W opinii doceniono rozszerzenia zakresu informacyjnego prezentowanych planów finansowych jednostek sektora finansów publicznych włączonych do ustawy budżetowej, ale wskazano jednocześnie na ograniczoną racjonalność tworzenia i funkcjonowania instytucji funkcjonujących poza budżetem.
"Mimo dostrzegalnego w projekcie ustawy budżetowej na rok 2025 zwiększenia zakresu informacji o ich gospodarce finansowej, uzasadnienie ekonomiczne funkcjonowania przynajmniej niektórych z nich w obecnej postaci jest wysoce dyskusyjne, zwłaszcza tych, które w zasadzie w 100 proc. są finansowane dotacjami z budżetu państwa" - podkreślił w opinii dr hab. Sławomir Franek.
"Choć cele stawiane takim instytucjom są zazwyczaj wyjątkowo szlachetne, to istnienie ich w formule pozabudżetowej stwarza uzasadnioną presję wielu środowisk na tworzenie kolejnych takich podmiotów, co ostatecznie ogranicza zakres stosowania zasady jedności budżetu" - dodano.
Zaznaczono, że uwagi te nie odnoszą się tylko do jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych, ale także do funduszy nadzorowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego.
"W zasadzie jedyna racjonalność ich istnienia w obecnej formule wynika z funkcjonowania ustawowej kategorii sektora finansów publicznych, do której te fundusze nie są wliczane, a przez to finansowane przez nie zadania nie obciążają salda sektora finansów publicznych i państwowego długu publicznego" - podkreślono.
Zauważono jednocześnie, że są one kwalifikowane do grupy podmiotów tworzących sektor instytucji rządowych i samorządowych (general government) zgodnie z metodyką ESA2010.
"W sprawozdawczości uwzględniane są więc według metodyki unijnej jako podmioty publiczne, których gospodarka finansowa ma ostatecznie wpływ na poziom nierównowagi fiskalnej i skalę zadłużenia publicznego" - wskazano.
Pozytywnie oceniono natomiast włączanie planów tych funduszy do dokumentów procedowanych przez parlament w trakcie prac nad uchwalaniem ustawy budżetowej.
Wśród instytucji sektora finansów publicznych, których plany finansowe włączane są w formie załączników do ustawy budżetowej są agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej, państwowe fundusze celowe, państwowe osoby prawne. (PAP Biznes)
jz/ ana/
