Skrót wiadomości - piątek, 18 października, 17.00

Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Według stanu na koniec września, wartość aktywów PPK wzrosła o 801 mln zł do 29,08 mld zł - poinformował PFR Portal PPK.

EBI udzieli 1 mld euro kredytu płynnościowego instytucjom finansowym krajów dotkniętych ostatnimi powodziami - podał EBI w komunikacie.

Globalne zbiory zbóż w sezonie 2024/25 wyniosą 2.315 mln ton, tak jak prognozowano we wrześniu - wynika z raportu IGC (Międzynarodowej Rady Zbożowej).

Zbiory upraw zbożowych i roślinnych w Ukrainie wyniosły 67,3 mln ton, z tego 42,8 mln ton to zbiory zbóż - podało Ukrainian Grain Association.

Sprzedaż detaliczna w Wielkiej Brytanii, z uwzględnieniem sprzedaży paliw, we wrześniu wzrosła o 0,3 proc. miesiąc do miesiąca, podczas gdy poprzednio wzrosła o 1 proc. - poinformowało w komunikacie biuro statystyczne. Analitycy spodziewali się mdm -0,4 proc.

Liczba wydanych nowych pozwoleń na budowę domów w USA we wrześniu (wskaźnik aktywności w przyszłości w tym sektorze) wyniosła w ujęciu zanualizowanym (SAAR) 1,428 mln wobec 1,47 mln w poprzednim miesiącu - podał Departament Handlu.

Liczba rozpoczętych inwestycji w zakresie budowy domów mieszkalnych w USA we wrześniu wyniosła 1,354 mln w ujęciu zanualizowanym (SAAR). Miesiąc wcześniej wskaźnik ten wyniósł 1,361 mln, po korekcie z 1,356 mln - podał Departament Handlu USA w komunikacie.

Produkt Krajowy Brutto Chin wzrósł w III kwartale o 4,6 proc. rdr - poinformowało w komunikacie biuro statystyczne w Pekinie. Analitycy spodziewali się wzrostu PKB o 4,5 proc., po wzroście w II kw. o 4,7 proc.

Sprzedaż detaliczna w Chinach wzrosła we wrześniu 3,2 proc. rdr - podało biuro statystyczne w Pekinie. Analitycy prognozowali +2,5 proc. po wzroście miesiąc wcześniej o 2,1 proc,

Produkcja przemysłowa Chin w ujęciu rdr wzrosła we wrześniu o 5,4 proc. - poinformowało w komunikacie biuro statystyczne w Pekinie.

BUDŻET, DŁUG

W piątek Sejm uchwalił nowelizację ustawy zwiększającą stawki podatku akcyzowego na wyroby tytoniowe, wyroby nowatorskie, czyli podgrzewane wyroby tytoniowe, oraz płyn do papierosów elektronicznych.

Sejm odrzucił w piątek dwie poprawki Senatu do nowelizacji ustawy, która pozwoli niektórym przedsiębiorcom rozliczać się przez tzw. kasowy PIT.

Ministerstwo Finansów wydało zgodę na uruchomienie środków na bon energetyczny i wypłacenie ich obywatelom - poinformowała w piątek w Sejmie minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. Zapewniała, że przed sezonem grzewczym te pieniądze trafią do obywateli.

SPÓŁKI

Vienna Life zakłada, że do końca 2026 roku zakończy integrację operacyjną, po połączeniu spółek życiowych chce rosnąć szybciej niż rynek i zakłada, że jej składka regularna będzie rosła rocznie w tempie dwucyfrowym, a w rynku życiowym osiągnie ponad 10 proc. rynku. Vienna Life jest otwarta na przejęcia na rynku pośrednictwa ubezpieczeniowego - poinformował PAP Biznes prezes spółki.

Getin Holding zawarł warunkową umowę sprzedaży 100 proc. akcji Idea Bank Ukraina z Alkemi Limited, spółką należącą do ukraińskiej grupy finansowo-przemysłowej TAS - poinformował Getin w komunikacie. Cena transakcji wyniesie nie mniej niż 34 mln USD.

Kernel Holding zakończył zaplanowany wykup obligacji kuponowych o wartości 300 mln USD - podała spółka w komunikacie.

Grupa Azoty Puławy domaga się od konsorcjum Polimeksu kar umownych w wysokości ok. 359 mln zł.

Enea, Energa i PGE Dystrybucja otrzymają łączne dofinansowanie 617,67 mln zł na rozwój inteligentnych sieci elektroenergetycznych - podał resort klimatu w komunikacie.

Spółka GreenX Metals wyemitowała 382.636 akcji po zakończeniu zmienionej umowy opcji na projekt dotyczący złoża złota Eleonore North na Grenlandii - podała spółka w komunikacie.

Bloober Team wyznaczył światową premierę dla Projektu C na 2025 rok - poinformował Bloober Team w komunikacie. Gra powstaje na platformy PC, PlayStation 5 oraz Xbox X|S i ukaże się pod tytułem Cronos: The New Dawn.

NWZ Delko zdecyduje w sprawie upoważnienia zarządu spółki do nabywania do 1,8 mln akcji własnych po cenie 9,5-14 zł - poinformowała spółka w projektach uchwał na NWZ zwołanego na 14 listopada.

PKP Cargo złoży wniosek o wypłatę świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o wartości nieprzekraczającej 100 mln zł - poinformowała spółka w komunikacie.

Victoria Dom sprzedała w III kwartale 2024 roku 224 mieszkania, co oznacza spadek o 70 proc. rdr - podała spółka w komunikacie prasowym.

Feerum ma umowę z TOMY M&M na wykonanie obiektu magazynowo-suszarniczego za 29 mln zł netto - podała spółka w komunikacie.

Rada Nadzorcza Archicomu wyraziła zgodę na wypłacenie na każdą akcję 1,41 zł zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy z zysku netto za rok obrotowy 2024 - poinformowała spółka w komunikacie. Tym samym spełniony został warunek uchwały zarządu w sprawie warunkowej wypłaty zaliczki na poczet przyszłej dywidendy za 2024 r.

Przedsiębiorstwo Górnicze "Silesia", spółka zależna Bumechu, zdecydowała o rozpoczęciu przygotowań do złożenia wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego w celu ochrony interesów pracowników, dostawców, klientów oraz właścicieli PGS - podał Bumech w komunikacie.

Przeprowadzony w Tarchomińskich Zakładach Farmaceutycznych Polfa wstępny audyt, dotyczący lat 2016-2023, wykazał szereg możliwych nieprawidłowości, które mogły wynieść nawet ponad 20 mln zł - poinformowała TZF Polfa w komunikacie. Spółka skierowała zawiadomienia do Prokuratury Okręgowej Warszawa-Praga dotyczące podejrzenia popełnienia przestępstwa.

WALUTY

Około godz. 14.00 eurozłoty stabilizuje się przy poziomie 4,30, a notowania USD/PLN lekko zniżkują do 3,97. Na krajowym rynku długu rentowności obligacji zniżkują.

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0847 USD i 162,75 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

ENERGETYKA, PALIWA

MKiŚ przygotował przepisy, które mają przyspieszyć i usprawnić realizację projektów morskich farm wiatrowych oraz innych technologii OZE na przeznaczonych dla nich obszarach przyspieszonego rozwoju - podało ministerstwo na stronie.

Zgodnie z opublikowanym rozporządzeniem rządu od 1 listopada br. pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej znajdzie się w kompetencjach Ministerstwa Przemysłu. Maciej Bando, pełniący tę funkcję poinformował PAP, że czeka na decyzję premiera w sprawie nominacji.

W sierpniu br. elektrownie na węgiel kamienny miały najniższy w historii udział w miksie energetycznym – 31,6 proc. - wynika z raportu Energy.Instart.pl. Wydobycie węgla spadło o 6 proc. m/m do 3,43 mln ton, a zatrudnienie w górnictwie o 186 etatów, do 74 879 zatrudnionych - podano.

Polska jest w sojuszu jądrowym krajów unijnych i też dąży do tego, aby nastąpiło zrównanie źródeł odnawialnych ze źródłami nuklearnymi przez KE - powiedział w Senacie wiceminister klimatu Maciej Bando. Dodał, że Polska nie podpisała ostatniej deklaracji sojuszu, bo chciała pozostać neutralna w obliczu zbliżającej się prezydencji.

OPINIE, PROGNOZY

Migracja powinna bezpośrednio odpowiadać na potrzeby polskiego rynku pracy i wypełniać deficyty tam, gdzie są one widoczne - ocenia założyciel Personnel Service, Krzysztof Inglot.

Podwyżki cen paliw na stacjach powinny wyhamować w nadchodzącym tygodniu ze względu na ostatnie korekty cen na rynku hurtowym - prognozują w raporcie eksperci BM Reflex. Dodali jednak, że bardziej prawdopodobna jest stabilizacja cen detalicznych przez co najmniej kilka najbliższych dni aniżeli spadki.

W przyszłym tygodniu prawdopodobna jest stabilizacja cen na stacjach paliw; możliwe niewielkie zmiany zwyżkowe - wynika z prognoz ekspertów e-petrol.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

Odsetek inwestorów spodziewających się w ciągu sześciu miesięcy trendu wzrostowego na GPW wzrósł o 12 pkt. proc. i wyniósł 55,4 proc. Odsetek respondentów oczekujących trendu spadkowego zmniejszył się o 2,8 pkt. proc. i wynosi 29,7 proc. - wynika z cotygodniowego sondażu Indeksu Nastrojów Inwestorów.

Na koniec III kwartału 2024 r. nowa podaż oferowana przez deweloperów na sześciu największych rynkach spadła o prawie 20 proc. kdk i w końcówce roku można oczekiwać dalszego hamowania startów nowych inwestycji – poinformował portal Tabelaofert .pl. Wydłuża się czas wyprzedania oferty.

Sejm uchwalił w piątek nowelizację ustawy o pomocy de minimis. Chodzi m.in. o dostosowanie polskiego prawa do przepisów UE, możliwość udzielania pomocy de minimis w sektorach, które były z niej wyłączone, czy zwiększenie limitów pomocy dla przedsiębiorców.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska złożyło autopoprawkę na Radę Ministrów w sprawie przesunięcia o 6 miesięcy systemu kaucyjnego - poinformował na platformie X wiceministra klimatu, Anita Sowińska.

Trzeci kwartał w sektorze nieruchomości handlowych stanął pod znakiem wysokiej aktywności deweloperskiej, otwarto wówczas 102 tys. m kw. powierzchni handlowej - podała w komunikacie agencja doradcza Cushman & Wakefield.

Kancelaria prawna złożyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa ws. fundacji, których fundatorem był Bank Gospodarstwa Krajowego - poinformował w piątek bank. Darowizny banku w 2015 r. wyniosły 1,8 mln zł, a w 2023 r. 103 mln zł.

WYDARZENIA Z KRAJU

Najwyższa Izba Kontroli rozpoczęła kontrolę doraźną w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych - poinformowała w piątek Izba. Celem kontroli będzie ustalenie czy Agencja prawidłowo i rzetelnie realizowała zadania dotyczące zakupu asortymentu i usług.

W piątek rządowe centrum legislacji opublikowało projekty ustaw: o rejestrowanych związkach partnerskich i wprowadzającej tę ustawę. Zakładają one m.in., że związek partnerski zostaje zawarty, gdy dwie osoby złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego zgodne oświadczenia o zawarciu związku.

W projekcie ustawy o związkach partnerskich nie ma przepisów o przysposobieniu dzieci; zrobiliśmy tu kompromisowy krok do tyłu - powiedziała ministra ds. równości Katarzyna Kotula. Dodała, że zapisy przewidują za to wprowadzenie tzw. małej pieczy.

Gdyby wybory odbyły się w najbliższą niedzielę, to wygrałaby je Koalicja Obywatelska; partia Jarosława Kaczyńskiego odnotowała największy wzrost poparcia ze wszystkich ugrupowań - wynika z opublikowanego w piątek sondażu United Surveys dla portalu Wirtualna Polska.

Sejm przyjął w piątek uchwałę, na mocy której powołano Komisję nadzwyczajną ds. ochrony zwierząt. W Sejmie jest obecnie osiem projektów ustaw dotyczących ochrony praw zwierząt; powstanie komisji jest konieczne, by móc nad nimi pracować - podkreśliła Dorota Niedziela (KO).

Prezes PiS Jarosław Kaczyński uważa, że jeśli premier Donald Tusk chce przeciwstawić się niebezpieczeństwom związanym z migracją, powinien poprzeć wniosek o referendum ws. unijnego paktu migracyjnego i związanej z nim relokacji nielegalnych migrantów.

Prezes PiS Jarosław Kaczyński oświadczył w piątek, że nie zapadła jeszcze decyzja ws. kandydata partii na prezydenta ani ewentualnych prawyborów w PiS. Pytany, czy któryś z potencjalnych kandydatów prowadzi, lider PiS odparł, że problem polega na tym, że są remisy.

Ponad 16 mld zł wynoszą długi osób, które nie płacą alimentów - wynika z danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor. Wyliczono, że średnie zadłużenie jednego niepłacącego rodzica przekracza 55 tys. zł

Partia Razem musi podjąć decyzję, czy odchodzi z klubu Lewicy; to są rozsądni ludzie, trzymamy za nich kciuki - powiedział w piątek współprzewodniczący Lewicy Włodzimierz Czarzasty. Z kolei szefowa klubu Lewicy Anna Maria - Żukowska przypomniała, że Razem ma w przyszły weekend podjąć w tej sprawie decyzję.

Lider partii Razem, poseł klubu Lewicy Adrian Zandberg zapowiedział w piątek, że jeżeli projekt przyszłorocznego budżetu nie będzie rozwiązywać podstawowych problemów społecznych, to go nie poprze. Nie jesteśmy opozycją totalną, tylko jesteśmy racjonalni - podkreślił.

Sejm uchwalił w piątek nowelizację ustawy o działaniach antyterrorystycznych, ustawy o ABW i AW, dotyczącą zapobiegania rozpowszechnianiu w internecie treści o charakterze terrorystycznym.

Sejm uchwalił ustawę o udziale Polski w Systemie Wjazdu/Wyjazdu. Chodzi o system rejestrowania danych dotyczących wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich, którzy przekraczają granice zewnętrzne państw członkowskich Schengen.

Ministerstwo Zdrowia skraca drogę do refundacji leków kardiologicznych o ugruntowanej skuteczności. Chcemy, by leki te były objęte refundacją, dzięki czemu będą tańsze i szeroko dostępne dla pacjentów - powiedział w piątek wiceszef resortu Marek Kos.

Do TSUE zostały skierowane pytania prejudycjalne dotyczące m.in. zależności sędziego od władzy politycznej - poinformował w piątek Sąd Najwyższy. Pytania dotyczą, jak podano, publicznego wsparcia przez sędziego zmian w wymiarze sprawiedliwości, polegających na usunięciu ze stanowisk ok. 3000 sędziów.

Potrzeba zmiany liczby posłów wybieranych w danych okręgach, by odzwierciedlały aktualne dane demograficzne, ale nie będzie zmian granic okręgów wyborczych - powiedział w Studiu PAP Mariusz Witczak (KO), szef podkomisji ds. zmian w prawie wyborczym.

Sejm nie wyraził w piątek zgody na uchylenie immunitetu posłance Joannie Musze (Polska2050) o co wnioskowała Prokuratora Okręgowego w Warszawie w 2021 r.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Dalsze wsparcie dla Ukrainy potwierdzili w piątek w Berlinie kanclerz Niemiec Olaf Scholz i prezydent USA Joe Biden. „Jednocześnie zapewniamy, że NATO nie stanie się stroną w wojnie, aby nie doprowadziła ona do znacznie większej katastrofy” – oznajmił Scholz.

Szef Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa Christoph Heusgen zaapelował w piątek do prezydenta USA Joe Bidena i kanclerza Niemiec Olafa Scholza, by zdjęli ograniczenia w kwestii wykorzystywania przez Ukrainę przekazanej jej zachodniej broni.

Około 11 tys. żołnierzy z Korei Północnej szkoli się na wschodzie Rosji i jest przygotowywanych do wysłania na front w Ukrainie; wcześniej 2,6 tys. północnokoreańskich wojskowych pomoże Rosji podczas walk w obwodzie kurskim - powiadomił szef wywiadu wojskowego Ukrainy (HUR), generał Kyryło Budanow.

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, pytana po szczycie w Brukseli, czy Polska może zawiesić prawo do azylu powiedziała, że jeśli takie rozwiązania są czasowe i proporcjonalne, to działają w ramach prawnych. Solidarność z Polską w związku z sytuacją na granicy z Białorusią wyraziło 27 przywódców UE.

Premier Donald Tusk powiedział na konferencji prasowej w Brukseli, że wszyscy przywódcy na szczycie UE rozumieli, że nadzwyczajna sytuacja na wschodniej granicy Polski wymaga odpowiednich metod działania.

Europejscy przywódcy zrozumieli, że pakt migracyjny nie jest odpowiedzią na zagrożenie masowej, nielegalnej migracji - powiedział w czwartek premier Donald Tusk. Dodał, że Europa nie może przyjąć wszystkich chętnych ubiegających się o azyl.

Rosja i Białoruś, ani żaden inny kraj, nie mogą nadużywać europejskich wartości, w tym prawa do azylu - stwierdzili przywódcy 27 krajów członkowskich UE w konkluzjach ze szczytu w Brukseli. Rada Europejska wyraziła solidarność z Polską i innymi państwami, które doświadczają instrumentalizowania migracji.

Premier Donald Tusk na konferencji po szczycie UE w Brukseli powiedział, że wśród przywódców unijnych nie było zgody w ocenie planu zwycięstwa przedstawionego w Brukseli przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego.

Druga izba niemieckiego parlamentu - Bundesrat (Rada Federacji) odrzuciła dotyczącą walki z terroryzmem część pakietu ustaw przyjętych wcześniej przez Bundestag. Opozycja CDU/CSU uważa zmiany za niewystarczające. Szansą na kompromis jest powołanie komisji rozjemczej. Bundestag uchwalił w piątek na wniosek koalicji rządowej kanclerza Olafa Scholza pakiet ustaw, zaostrzających prawo migracyjne oraz rozszerzających uprawnienia służb w walce z terroryzmem. Celem jest walka z nielegalną migracją oraz poprawa stanu bezpieczeństwa w kraju. Ustawy są reakcją na zamach terrorystyczny w Solingen sprzed dwóch miesięcy.

Ministerstwo Obrony Rosji ogłosiło, że dowódcy strategicznych sił nuklearnych przetestują gotowość bojową jednostki rakietowej stacjonującej w mieście Bołogoje – podała w piątek agencja Reutera, powołując się na państwowe rosyjskie media.

Nad Morzem Czarnym rumuńskie systemy radarowe zarejestrowały w czwartek wieczorem niewielki obiekt powietrzny, który wleciał w przestrzeń powietrzną kraju na głębokość 14 km. Poderwano myśliwce zgodnie z protokołem policji powietrznej NATO.

Zgodnie z nowymi sondażami kandydat Partii Republikańskiej w wyborach prezydenckich w USA Donald Trump ma nieznaczną przewagę nad swoją rywalką, Kamalą Harris, w Georgii i Arizonie, natomiast Demokratka prowadzi w Karolinie Północnej.

Dowództwo armii izraelskiej wzmocniło zgrupowanie wojsk operujących w rejonie granicy z Libanem; skierowana tam brygada ma włączyć się do wojny z proirańskim Hezbollahem - poinformował w piątek portal Times of Israel.

Przywódca Hamasu Jahja Sinwar zginął w walce - oświadczył w piątek Chalil Al-Hajja, wiceszef Hamasu w Strefie Gazy i główny negocjator reprezentujący tę palestyńską organizację terrorystyczną podczas rozmów pokojowych. Armia izraelska zabiła Sinwara w czwartek.

Premier Izraela Benjamin Netanjahu ogłosił w nocy z czwartku na piątek, że śmierć przywódcy Hamasu Jahji Sinwara oznacza "początek końca" wojny prowadzonej od ponad roku w Strefie Gazy przeciwko tej terrorystycznej organizacji w odpowiedzi na atak na Izrael z 7 października 2023 roku.

Przywódca Hamasu Jahja Sinwar "był przeszkodą w pilnie potrzebnym zawieszeniu broni i bezwarunkowym uwolnieniu wszystkich zakładników" - oznajmił w nocy z czwartku na piątek szef polityki zagranicznej Unii Europejskiej Josep Borrell, odnosząc się do doniesień o śmierci Sinwara.

Sekretarz obrony USA Lloyd Austin powiedział w czwartek, że zabicie przywódcy Hamasu Jahję Sinwara było wielkim osiągnięciem, które daje niezwykłą szansę na zakończenie "tej strasznej wojny" między Izraelem a Hamasem.

Iran, sojusznik palestyńskiego Hamasu, zapewnił w czwartek wieczorem, że śmierć przywódcy tego ugrupowania, Jahji Sinwara, zabitego przez izraelską armię w Strefie Gazy, "wzmocni ducha oporu" na drodze do "wyzwolenia" terytoriów okupowanych.

Działająca w Libanie szyicka organizacja Hezbollah ogłosiła w nocy z czwartku na piątek "przejście do nowej, eskalacyjnej fazy konfrontacji" z Izraelem, dodając, że po raz pierwszy użyła pocisków kierowanych przeciwko izraelskim żołnierzom – przekazała agencja AFP.

Indie zarzuciły Kanadzie próbę oszczerstwa w związku z zarzutami o udział indyjskich dyplomatów w przestępstwach na terenie Kanady, tymczasem w USA postawiono w czwartek indyjskiemu urzędnikowi zarzuty w sprawie zlecania zabójstw w USA i Kanadzie.

Przywódca Korei Północnej Kim Dzong Un oświadczył, że detonacja szlaków komunikacyjnych łączących oba państwa koreańskie stanowi koniec "nierozsądnej idei zjednoczenia" - podała w piątek północnokoreańska agencja KCNA. Dyktator ostrzegł, że w przypadku naruszenia suwerenności Północy zostanie użyta siła fizyczna.

Naukowcy zidentyfikowali genetyczną mutację, która zwiększa prawdopodobieństwo urodzenia się córki, a nie syna – informuje pismo „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”. (PAP Biznes)

asa/ osz/