Skrót wiadomości - wtorek, 10 czerwca, 17.00
Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
Na koniec I kw. liczba wolnych miejsc pracy wynosiła 101,0 tys., 11,0 proc. więcej kdk - podał GUS.
Przeciętna powierzchnia mieszkania oddanego do użytku w I kw. przez deweloperów wyniosła 61,5 m kw., o 1 proc. więcej rdr - GUS.
Prognoza netto zatrudnienia dla Polski na III kwartał 2025 roku, po uwzględnieniu korekty sezonowej, wynosi +11 proc., o 5 pkt. proc. mniej kdk oraz o 4 pkt. proc. mniej rdr - podał Manpower.
W kolejnych kwartałach wydatki dotacji KPO powinny stanowić coraz większe wsparcie dla dynamiki inwestycji i PKB - oceniają analitycy banku Santander BP. W kwietniu wzrosły one do 4,6 mld zł od początku roku - wskazali.
Bank Światowy (BŚ) podtrzymał prognozy wzrostu gospodarczego Polski w latach 2025-26 na poziomie 3,2 proc. i 3,0 proc. rocznie - wynika z najnowszego raportu BŚ.
Bank Światowy obniżył prognozy wzrostu PKB dla blisko 70 proc. gospodarek świata; globalnie dynamika PKB ma obniżyć się w 2025 r. do 2,3 proc. (-0,4 pp. względem rundy styczniowej) i być najniższa od 2008 r., poza okresami recesji - wynika z najnowszego raportu BŚ.
Wskaźnik zaufania wśród inwestorów w strefie euro w czerwcu wzrósł do najwyższego od roku poziomu 0,2 pkt. z -8,1 pkt. miesiąc wcześniej - podała grupa badawcza Sentix w komunikacie. Analitycy spodziewali się wskaźnika -5,5 pkt.
Stopa bezrobocia w Wielkiej Brytanii w kwietniu wyniosła 4,6 proc., wobec 4,5 proc. miesiąc wcześniej - podało w komunikacie biuro statystyczne. Analitycy spodziewali się, że w tym czasie stopa bezrobocia wyniesie 4,6 proc.
BUDŻET, DŁUG
W czwartek odbędzie się dodatkowe posiedzenie rządu na temat budżetu na 2026 r. - poinformował premier Donald Tusk, podczas wystąpienia przed wtorkowym posiedzeniem rządu.
Bank Gospodarstwa Krajowego na przetargu 12 czerwca, w ramach emisji na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, zaoferuje papiery serii FPC0229, FPC0231, FPC0332, FPC0235; podaż wyniesie minimum 250 mln zł - podał bank w komunikacie.
Państwowy Dług Publiczny na koniec I kw. 2025 roku wyniósł 1.713,3 mld zł, co oznacza wzrost o 6,3 proc. kdk (+101,7 mld zł) - podało Ministerstwo Finansów w komunikacie.
SPÓŁKI
Captor Therapeutics ma środki na działalność do II kw. 2026 r. Spółka nie wyklucza emisji akcji, ale nie chce się z nią śpieszyć - poinformowali przedstawiciele spółki podczas wideokonferencji. Captor zakłada, że pierwsze informacje o odczytach z badań klinicznych przedstawi na przełomie 2025/26.
Należąca do Banku Gospodarstwa Krajowego spółka Vinci zainwestuje około 10 mln złotych w polski start-up ReSpo. Vision, który opracował innowacyjny model śledzenia ruchu piłkarzy podczas meczów - poinformował BGK.
Fundusze Santander TFI zmniejszyły udział w akcjonariacie spółki Shoper do 4,91 proc. i mają 1.380.247 akcji spółki - podał Shoper w komunikacie.
Summus Capital, holding inwestycyjny zarządzający portfelami nieruchomości komercyjnych w krajach bałtyckich, planuje emisję obligacji w celu sfinansowania dalszej ekspansji spółki oraz nabycia nowych strategicznych aktywów - podał Summus Capital w komunikacie prasowym.
Walne zgromadzenie spółki Passus zdecydowało o wypłacie z zysku netto za 2024 rok dywidendy w łącznej wysokości 3,5 mln zł, co oznacza 1,96 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.
Walne Zgormadzenie Newagu zdecydowało o przeznaczeniu 90 mln zł z zysku za 2024 rok na wypłatę dywidendy, co oznacza 2 zł dywidendy na akcję - podała spółka w komunikacie.
Orlen Neptun, spółka z grupy Orlen, uruchomił w Świnoujściu terminal instalacyjny dla morskich farm wiatrowych - poinformowala spółka w komunikacie prasowym.
Play chce posiadać 15 tys. stacji bazowych sieci mobilnej w Polsce przy aktualnie 12.699 nadajnikach w sieci - poinformował podczas spotkania prasowego dyrektor technologiczny, Michał Ziółkowski.
Wielton zarejestrował w okresie styczeń-maj 1.165 przyczep i naczep, czyli o 11,7 proc. więcej rdr - podał Polski Związek Przemysłu Motorowego, powołując się na dane CEP.
Klabater zawarł dwie umowy wydawnicze z Gambitious B.V., na mocy których strony ustaliły zasady wzajemnej współpracy w zakresie stworzenia i wydania przez Klabater adaptacji gier "Hard West 2" oraz "Showgunners" na platformy konsolowe i przyszłe modele Nintendo Switch, Microsoft Xbox, Sony PlayStation, Meta, platformy, zmiany lub tłumaczenia, a także wszelkie modyfikacje i nowe wersje - podał Klabater w komunikacie.
Akcjonariusz Instalu Kraków, Juroszek Holding, zgłosił na walne zgromadzenie spółki projekt uchwały ws. podziału zysku za 2024 rok, który zakłada wypłatę dywidendy w łącznej kwocie 18,2 mln zł, czyli 2,50 zł na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.
Walne Zgromadzenie Termo-Rex zdecydowało o przeznaczeniu 4,54 mln zł z zysku za 2024 rok na wypłatę dywidendy, co oznacza 0,04 zł dywidendy na akcję - podała spółka w komunikacie.
Akcjonariusze Develii zdecydowali, że na dywidendę trafi łącznie 265,5 mln zł, co daje 0,58 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.
ENERGETYKA, PALIWA
Equinor i Polenergia złożyły do Urzędu Regulacji Energetyki wniosek o prekwalifikację projektu morskiej farmy wiatrowej Bałtyk 1 do udziału w pierwszej w Polsce aukcji offshore planowanej na koniec 2025 roku - poinformowała spółka w komunikacie.
MKiŚ chce w ramach deregulacji usprawnienić proces uzyskania zgody zarządu wspólnoty lub spółdzielni na instalację prywatnych punktów ładowania w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych - wynika z wpisu do wykazu prac rządu dot. projektu nowelizacji ustawy o elektromobilności. MKiŚ uważa, że obecne trudności mogą zniechęcać do zakupu e-aut.
Prezes URE zatwierdził zmianę taryfy dla spółki Tauron Dystrybucja, wprowadzającą nową grupę taryfową G13s - podał URE w komunikacie.
R.Power rozpoczął budowę drugiego magazynu energii w Polsce, w miejscowości Herby w województwie śląskim - poinformowała spółka w komunikacie prasowym. Podano, że budowa projektu Herby rozpocznie się w IV kwartale 2025 r., a jego zakończenie planowane jest na I kwartał 2026 r.
Należąca do rządu Wielkiej Brytanii spółka Great British Energy–Nuclear wskazała we wtorek firmę Rolls Royce SMR jako dostawcę małych reaktorów jądrowych. Zwycięska technologia dostanie rządowe wsparcie, uruchomienie nowych reaktorów jest planowane na połowę lat 30.
OPINIE, PROGNOZY
W średnim terminie sytuacja po wyborach prezydenckich implikuje raczej tendencje do zwiększania wydatków rządowych i deficytu, co może być dobre dla rynku akcji, a niekoniecznie korzystne dla rynku obligacji skarbowych - uważa Michał Szymański, prezes VIG/C-Quadrat TFI.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
Wartość dodana obecności uchodźców z Ukrainy dla polskiej gospodarki to ekwiwalent 2,7 proc. PKB - wynika z wyliczeń Deloitte w badaniu przeprowadzonym przy współpracy z Biurem Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców (UNHCR). W dłuższym terminie wpływ ten może przekraczać 3 proc. PKB.
Sejmowa Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej (ODK) cały czas opracowuje wstępny wniosek o postawienie prezesa NBP A. Glapińskiego przed Trybunałem Stanu, zbiera materiały i je analizuje; kolejne posiedzenie może się odbyć jeszcze w czerwcu - poinformował PAP Biznes przewodniczący Komisji Zdzisław Gawlik z KO.
Generatywna AI będzie coraz głębiej integrowana z procesami bankowymi, nadchodzące lata przyniosą rozwój inteligentnych agentów i modeli multimodalnych. Duże banki będą intensyfikować inwestycje w tym obszarze, by uzyskać rynkową przewagę i odpowiadając na oczekiwania klientów. AI nie jest już eksperymentem, staje się standardem - poinformowali PAP Biznes przedstawiciele VeloBanku oraz Accenture.
Napływ netto kapitału na rynki wschodzące w maju wyniósł ok. 19,2 mld USD - podał w raporcie Instytut Finansów Międzynarodowych (IIF).
Rossmann ma w planach na 2025 rok powiększenie sieci placówek o ponad 150 drogerii oraz rozbudowę magazynu w Pyskowicach - podała spółka w sprawozdaniu finansowym.
Fundusz private equity THC nabył 75 proc. udziałów w Centrum Medycznym Med-Gastr, ośrodku gastroenterologicznym w centralnej Polsce - podał fundusz w komunikacie prasowym.
Polski startup deep tech ReSpo.Vision pozyskał 18 mln zł od funduszy Vinci z grupy BGK i Smartlink Partners oraz inwestorów prywatnych – w tym piłkarza Jana Bednarka i współzałożyciela Snowflake Marcina Żukowskiego - poinformowała spółka w komunikacie prasowym.
Rząd przyjął we wtorek deregulacyjny projekt zmian ustawowych w celu uproszczenia niektórych procedur administracyjnych dla przedsiębiorców - poinformował CIR. Wprowadzona ma być zasada milczącego załatwienia niektórych spraw oraz kwartalny limit przychodów dla osób prowadzących tzw. nierejestrową działalność gospodarczą.
Rząd przyjął deregulacyjny projekt zmian w Prawie budowlanym, który m.in. rozszerzy katalog budowli niewymagających pozwolenia na budowę oraz ułatwi legalizację niektórych obiektów - poinformował MRiT. Ponadto montaż mikroinstalacji wiatrowych do 3 metrów wysokości oraz magazynów energii do 20 kWh ma być możliwy bez formalności budowlanych.
WYDARZENIA Z KRAJU
Premier Donald Tusk stwierdził, iż nie zauważył, by ktokolwiek z liderów rządzącej koalicji próbował podważyć wynik wyborów prezydenckich. Podkreślił przy tym, że nikt - niezależnie od tego, jaki urząd sprawuje - nie ma prawa lekceważyć nawet jednego zmarnowanego głosu.
Premier Donald Tusk poinformował we wtorek, że ABW złożyła zawiadomienie do Prokuratury Okręgowej w Warszawie w sprawie tzw. aplikacji Mateckiego rzekomo służącej do weryfikacji zaświadczeń o prawie do głosowania. Osobny wątek naruszenia danych osobowych przez tę aplikację bada policja - dodał.
Zlikwidowanie dotychczasowego uprzywilejowania pięciu województw w podziale funduszy przeznaczonych na drogi powiatowe i gminne - zakładają opublikowane we wtorek założenia projektu nowelizacji rozporządzenia ws. sposobu podziału środków Funduszu Dróg Samorządowych.
Rząd przyjął projekt ustawy, na mocy której banki oraz SKOKi będą mogły pozyskiwać informacje m.in. o dacie zgonu posiadacza rachunku bankowego lub imiennego rachunku członka kasy bezpośrednio z rejestru PESEL. Rozwiązanie umożliwi szybkie zamknięcie rachunków, które nie są aktywne.
Rada Ministrów przyjęła deregulacyjny projekt zmian w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, który ma umożliwić posiadaczom m.in. komunikacyjnego ubezpieczenia OC udzielenie zgody na komunikację elektroniczną z ubezpieczycielem w dowolnym momencie trwania umowy, a nie tylko przy jej zawieraniu - poinformował CIR.
Lewica będzie głosowała za wotum zaufania dla rządu, by dalej miał on mandat do sprawnego wprowadzania rozwiązań ustawowych - zapowiedzieli przedstawiciele klubu. Ponadto podkreślali, że Lewica nie rezygnuje ze swych postulatów - złoży m.in. poselski projekt ustawy o związkach partnerskich.
Ministerstwo Finansów chce, by ten sam urząd skarbowy, który przeprowadził kontrolę lub czynności sprawdzające, mógł prowadzić dalsze postępowanie podatkowe. Zmiany mają dotyczyć podatków PIT, CIT i VAT i przyspieszyć postępowania - wynika z opublikowanego we wtorek projektu.
Państwowa Komisja Wyborcza przygotowuje obecnie sprawozdanie analizując m.in. informacje przekazywane przez okręgowe komisje wyborcze - podała w poniedziałek PKW w komunikacie. Szef PKW Sylwester Marciniak powiedział mediom, że sygnały o możliwych nieprawidłowościach dotyczą nie więcej niż 10 komisji, co na tym etapie nie powinno mieć wpływu na wynik wyborów.
Polska - wraz z pięcioma innymi krajami UE - otrzyma z unijnego programu EDIRPA dodatkowe środki na zakupy amunicji; szef Agencji Uzbrojenia gen. Artur Kuptel podpisał porozumienie grantowe w tej sprawie - poinformowali wiceszef MON Paweł Bejda i Agencja Uzbrojenia.
Ceremonia podpisania drugiej umowy wykonawczej na dostawę 180 czołgów K2 dla Polski, o szacowanej wartości 9 bilionów wonów (około 6,2 mld USD), ma odbyć się pod koniec czerwca w Polsce – poinformowała we wtorek południowokoreańska agencja Yonhap, powołując się na źródła rządowe.
Gdyby wybory do Sejmu odbyły się w najbliższą niedzielę KO może liczyć na poparcie 32,3 proc., PiS na 28,3 proc., Konfederacja na 20,7 proc; a Lewica na 6,3 proc. - wynika z sondażu IBRiS na zlecenie "Rzeczpospolitej". Trzecia Droga z poparciem 5,1 proc. znalazła się poniżej progu wyborczego wymaganego dla koalicji.
24 czerwca Zarząd Główny ZNP podejmie decyzję o rozpoczęciu akcji protestacyjnej – przekazał prezes związku Sławomir Broniarz. Zapowiedział też wystąpienie do premiera o przedstawienie w środę w Sejmie deklaracji dotyczącej terminu podniesienia wynagrodzeń nauczycieli i uchwalenia nowelizacji Karty nauczyciela.
W sobotę 28 czerwca odbędzie się kongres wyborczy PiS, na którym delegaci wybiorą nowe władze ugrupowania, w tym prezesa. Rozmówcy PAP z PiS przewidują, że jedynym kandydatem na to stanowisko będzie obecny szef partii Jarosław Kaczyński, a ponowny jego wybór będzie tylko formalnością.
Szef resortu rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk (PSL) stanął na czele międzyresortowego zespołu ds. rozwoju przemysłu obronnego, którego zadaniem jest m.in. przygotowanie analiz i rekomendacji do stworzenia Strategii Rozwoju Przemysłu Obronnego.
Politycy Polski 2050 po słabym wyniku kandydata na prezydenta Szymona Hołowni robią "rachunek sumienia”. Według posła Bartosza Romowicza, jedną z przyczyn porażki jest postawa jego partyjnej koleżanki, minister klimatu Pauliny Hennig-Kloski. Jest nieskuteczna, opowiada się za ideologią, a nie ludźmi - ocenił.
Trybunał Konstytucyjny orzekł we wtorek, że przyjmowanie w Radzie UE bez jednomyślności przepisów, mających w konsekwencji wpływ na wybór przez Polskę źródeł energii jest niezgodny z konstytucją. TK podkreślił, że wyrok nie ma wpływu na funkcjonowanie w Polsce systemu UE-ETS.
Rocznie na świecie w wyniku prób samobójczych życie traci około 700 tys. osób. W Polsce jest to około 5 tys. osób – przekazał wiceszef MSWiA Czesław Mroczek. Zwrócił uwagę na konieczność współdziałania instytucji państwowych, ekspertów oraz NGO w celu zaradzenia kryzysowi zdrowia psychicznego.
Niepokój związany z kryzysem klimatycznym odczuwa 80 proc. młodych Polaków, a w zawodach związanych z ochroną środowiska chce pracować 76 proc. - wynika z raportu Capgemini i UNICEF. Niemal 80 proc. uczestników badania liczy, że jest jeszcze czas na powstrzymanie zmian klimatycznych.
Na koniec kwietnia 986,925 tys. obywateli Ukrainy miało status ochrony czasowej w Polsce i jest to spadek o 10,125 tys. mdm - podał Eurostat.
Prawomocne stało się we wtorek uniewinnienie sędzi Marty Pilśnik od zarzutów dyscyplinarnych ws. nieuznania decyzji dawnej Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Sędziowski rzecznik "ad hoc" wycofał odwołanie od jej uniewinnienia, zaś Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN formalnie zakończyła całą sprawę.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Do Ukrainy docierają pakiety pomocowe ze Stanów Zjednoczonych; prowadzone są też rozmowy z Waszyngtonem na temat zakupu amerykańskiej broni - przekazał we wtorek rzecznik ukraińskiego MSZ Heorhij Tychyj.
Polityka premiera Węgier jest antyukraińska i antyeuropejska; Viktor Orban wykorzystuje wojnę Rosji przeciwko Ukrainie do zwiększenia sobie poparcia przed wyborami - ocenił w rozmowie z portalem Valasz Online ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski. Ostrzegł, że "stawiając na (Władimira) Putina, Orban popełnia historyczny błąd".
W zmasowanym nocnym ataku na Ukrainę rosyjska armia użyła 315 dronów i siedmiu rakiet, a głównymi celami były cztery obwody, w tym kijowski - poinformował we wtorek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. To jeden z największych dotąd ataków Rosji na Kijów - dodał. Są ofiary śmiertelne i ranni.
Korea Północna nadal dostarcza Rosji broń; ponadto Moskwa pomaga Pjongjangowi w produkcji m.in. dronów kamikadze - poinformował szef wywiadu wojskowego Ukrainy (HUR) Kyryło Budanow w rozmowie z amerykańskim portalem militarnym The War Zone.
Słoweńskie Biuro Bezpieczeństwa Informacji Rządowej ogłosiło stan podwyższonego zagrożenia. Powodem są chińskie nośniki pamięci, które kilka państwowych instytucji kupiło od prywatnego dostawcy. Na urządzeniach znajduje się wirus wykradający dane.
Prezydent USA Donald Trump oznajmił w poniedziałek, że w czwartek odbędzie się kolejna runda amerykańsko-irańskich negocjacji o porozumieniu nuklearnym. Z kolei MSZ Iranu przekazał, że rozmowy odbędą się w niedzielę. Sporną kwestią rokowań pozostaje prawo Iranu do wzbogacania uranu.
Hiszpania powinna zwrócić uwagę na to, co Rosja próbuje robić w Libii w kwestii wpływania na masową migrację – podkreślił minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski w opublikowanej we wtorek wypowiedzi dla hiszpańskiego dziennika „El Mundo”.
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) podejrzewa, że Korea Północna buduje nowy ośrodek wzbogacania uranu. Szef MAEA Rafael Grossi określił działania Pjongjangu jako godne ubolewania i naruszające rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ.
Dziesięć osób zginęło we wtorek w zamachu w jednej ze szkół w Grazu na południowym wschodzie Austrii – poinformowało austriackie MSW. Media podają, że rannych zostało co najmniej 30 osób, a kilka z nich jest w stanie krytycznym i walczy o życie. Policja oświadczyła, że zamachowiec popełnił samobójstwo.
Pentagon ogłosił w poniedziałek mobilizację dodatkowych 2 tys. żołnierzy Gwardii Narodowej Kalifornii, którzy mają wesprzeć Urząd ds. Imigrantów i Egzekwowania Ceł (ICE). Stan Kalifornia podał w poniedziałek administrację prezydenta USA Donalda Trumpa do sądu.
Obława antyimigrancka w mieście, którego władze są przeciwne polityce rządu, wezwanie wojska i zdławienie protestów - tak zdaniem brytyjskiego tygodnika “Economist” może wyglądać model antyimigranckiej polityki prezydenta USA Donalda Trumpa, dzięki której będzie mógł zmobilizować swoich zwolenników.
Premier Kanady Mark Carney zapowiedział w poniedziałek szybkie zwiększenie wydatków Kanady na obronność i 2 proc. PKB w 2025 r., pięć lat przed zakładanym terminem. Tylko w latach 2025 – 2026 wydatki wyniosą ponad 9 mld dolarów kanadyjskich.
Dwa statki handlowe z rosyjską załogą są podejrzane o wypuszczenie w maju dronów szpiegowskich nad Morzem Północnym - podał we wtorek portal NLTimes w oparciu o raport opublikowany przez holenderską platformę dziennikarzy śledczych Pointer.
Wychowawczyni została ugodzona nożem ze skutkiem śmiertelnym przez gimnazjalistę; do zdarzenia doszło przed szkołą w departamencie Górna Marna w miejscowości Nogent na wschodzie Francji - podała we wtorek agencja AFP. Prezydent kraju Emmanuel Macron nazwał ten incydent "bezsensownym przejawem przemocy".
Ponad 100 osób aresztowano nocą z poniedziałku na wtorek w Los Angeles, gdzie skrajne grupy kontynuowały akcje protestu - poinformowała burmistrzyni tego miasta Karen Bass, cytowana we wtorek przez ABC News.
Szwedzka aktywistka Greta Thunberg, deportowana we wtorek przez władze Izraela, przybyła do Paryża. Wypowiadając się dla prasy Thunberg oskarżyła Izrael o uprowadzenie załogi jachtu Madleen, którym płynęła do Strefy Gazy i który został przejęty przez siły izraelskie.
(PAP Biznes)
osz/ asa/