MKiŚ proponuje 2-letni okres przejściowy dla systemu ROP dla opakowań
Ministerstwo klimatu proponuje 2-letni okres przejściowy dla pełnego wdrożenia systemu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) dla opakowań. MKiŚ opublikowało założenia nowej ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, wprowadzającej nowy model ROP.
Zgodnie z wpisem do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, MKiŚ zakłada, że pełne wdrożenie systemu ROP dla opakowań nastąpi w 2028 r., a w tym samym momencie zniesiona zostanie istniejąca obecnie opłata od jednorazowych opakowań czy pojemników na żywność. Do tego czasu opłata ma być uiszczana co rok, a nie kwartalnie - jak obecnie. Na skutek wprowadzenia nowego modelu systemu ROP, organizacje odzysku opakowań po okresie przejściowym, czyli w 2028 r., zakończą swoją działalność w dotychczasowej formie.
Zgodnie z założeniami, w nowej ustawie zastąpione mają zostać dotychczasowe definicje wprowadzającego produkty w opakowaniach oraz wprowadzającego opakowania przez nową definicję producenta. W ramach odpowiedzialności finansowej producenta wprowadzona zostanie opłata opakowaniowa za każdy kilogram opakowania, w tym opakowania produktu w opakowaniu, które producent udostępnia po raz pierwszy na terytorium państwa członkowskiego lub rozpakowuje, nie będąc użytkownikiem końcowym.
Organizacją, którą w imieniu producentów będzie realizowała obowiązki wynikające z ROP będzie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. System ROP ma nadzorować minister klimatu.
Od 2028 r. zniesione mają też zostać obowiązki osiągania przez producentów wnoszących opłatę opakowaniową określonych poziomów recyklingu.
Zakłada się zachowanie funkcjonującego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi oraz obowiązków gmin w tym zakresie, przy czym planuje się dodatkowo wprowadzenie obowiązku informowania mieszkańców o kosztach gospodarowania odpadami komunalnymi oraz partycypacji w tych kosztach producentów.
Pojawić się ma zachęta podatkowa w formie ulgi opakowaniowej jako zachęta dla tworzenia i skutecznego działania systemów ponownego użycia i ponownego napełnienia opakowań, które nie zostały objęte systemem kaucyjnym oraz wspieranie rozwoju sektora opakowań wielokrotnego użytku.
Jak uzasadnia ministerstwo, nowa ustawa powinna się pojawić w związku z wejściem w życie na początku 2025 r. tzw. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/40, tzw. rozporządzenia PPWR. Zgodnie z nim producenci ponoszą odpowiedzialność w ramach systemów w odniesieniu do opakowań, które udostępniają po raz pierwszy na terytorium państwa członkowskiego lub rozpakowują nie będąc użytkownikami końcowymi. Wkłady finansowe płacone przez producentów powinny pokrywać m.in. koszty etykietowania pojemników na odpady oraz koszty prowadzenia analiz składu zebranych zmieszanych odpadów komunalnych.
Ministerstwo podkreśla, że obecny system prawny nie motywuje wprowadzających produkty w opakowaniach do ekoprojektowania, natomiast gminy mają poważne trudności z realizacją celów recyklingu. W rezultacie mieszkańcy są obecnie nadmiernie obciążani opłatami za opakowania, gdyż ponoszą koszty dotyczące opakowań przy zakupie produktów, a następnie wnosząc opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi do gmin oraz dodatkowo, w niektórych przypadkach, ponosząc dodatkowe koszty związanych z karami nakładanymi na gminy za niezrealizowane cele w zakresie przygotowania do ponownego użytku i recyklingu. (PAP)
wkr/ mmu/ ana/