Skrót wiadomości - piątek, 13 czerwca, 21.00

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w maju 2025 r. wzrosły rdr o 4,0 proc., a w porównaniu z poprzednim miesiącem ceny spadły o 0,2 proc. - podał we wstępnych danych Główny Urząd Statystyczny. Wcześniej w szybkim szacunku GUS podawał, że CPI w maju wyniósł 4,1 proc. rdr i -0,2 proc. mdm.

Inflacja w maju wyniosła nieznacznie poniżej wstępnych szacunków, 4 proc. zamiast 4,1 proc., w kolejnych miesiącach oczekiwany jest dalszy spadków inflacji m.in. dzięki obniżonym taryfom na gaz - skomentował na platformie X minister finansów Andrzej Domański.

Deficyt w obrotach towarowych handlu zagranicznego po kwietniu wyniósł 2,8 mld euro - podał Główny Urząd Statystyczny.

Ceny usług telekomunikacyjnych wzrosły w maju o 3,9 proc. rdr - podał Główny Urząd Statystyczny. W ujęciu miesiąc do miesiąca ceny spadły o 0,2 proc.

Ceny usług świadczonych przez banki i inne instytucje wzrosły w maju o 2,4 proc. rdr - podał Główny Urząd Statystyczny.

W okresie styczeń-kwiecień odnotowano bardzo mocny wzrost eksportu do USA - poinformował GUS.

Udział eksportu z Polski do Niemiec w okresie styczeń-kwiecień spadł do 27,0 proc. całości wobec 27,4 proc. w analogicznym okresie 2024 roku - podał GUS.

Produkcja przemysłowa w Polsce, wyrównana dniami roboczymi, wzrosła w kwietniu o 2,1 proc. rdr, po wzroście o 2,8 proc. rdr miesiąc wcześniej - podał Eurostat.

Produkcja przemysłowa w strefie euro w kwietniu spadła 2,4 proc., podczas gdy poprzednio wzrosła o 2,4 proc. - poinformował w komunikacie urząd statystyczny Eurostat. Analitycy spodziewali się spadku o 1,6 proc.

Deficyt na rachunku bieżącym w kwietniu wyniósł 374 mln euro wobec konsensusu deficytu na poziomie 902 mln euro - podał Narodowy Bank Polski. Eksport spadł o 2,4 proc. rdr wobec konsensusu spadku o 1,1 proc., a import wzrósł o 3,5 proc. wobec oczekiwanego wzrostu o 6,0 proc.

RPP powinna rozpocząć cykl i do końca roku obniżyć stopy proc. jeszcze o 50 pb, a w 2026 r. o 100 pb - Kotecki, RPP - poinformował w wywiadzie dla Interii, członek RPP Ludwik Kotecki.

NBP rozpocznie przekazywanie MF planów finansowych począwszy od 2026 roku wraz z trzyletnią prognozą na lata 2027-2029 - podano w projekcie ustawy zmieniającej zasady informowania organów państwowych o planowanych wynikach finansowych NBP.

Nadwyżka w handlu strefy euro w kwietniu wyniosła 9,9 mld euro, bez uwzględniania czynników sezonowych (nsa), wobec nadwyżki 36,8 mld euro w poprzednim miesiącu - poinformował w komunikacie Eurostat.

Niewykorzystane zasoby siły roboczej w Polsce w I kwartale oszacowano na 5,1 proc. wobec 4,9 proc. w IV kwartale 2024 roku - podał w Eurostat.

Produkcja przemysłowa w Japonii w kwietniu spadła o 1,1 proc. mdm - podało Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu w II wyliczeniu. Wstępnie szacowano spadek na poziomie 0,9 proc.

Inflacja wg HICP w Niemczech w maju wyniosła 2,1 proc. rdr wobec 2,2 proc. miesiąc wcześniej - podało niemieckie biuro statystyczne w końcowym wyliczeniu. Wstępnie szacowano +2,1 proc.

Inflacja wg HICP we Francji w maju wyniosła 0,6 proc. rdr wobec 0,9 proc. rdr miesiąc wcześniej - podało francuskie biuro statystyczne w końcowym wyliczeniu. Wstępnie szacowano 0,6 proc. rdr.

Produkcja przemysłowa w Japonii w kwietniu spadła o 1,1 proc. mdm - podało Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu w II wyliczeniu. Wstępnie szacowano spadek na poziomie 0,9 proc.

Indeks sentymentu wśród konsumentów amerykańskich, opracowywany przez Uniwersytet Michigan, w czerwcu wzrósł do 60,5 pkt. z 52,2 pkt. miesiąc wcześniej - podano we wstępnym wyliczeniu. Rynek oczekiwał 53,6 pkt.

BUDŻET, DŁUG

Jest zgoda na przedłużenie KPO do końca 2026 roku - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Pierwotnie był to koniec sierpnia 2026 r.

Sprzedaż obligacji detalicznych w maju 2025 r. wyniosła 6,05 mld zł wobec 7,365 mld zł w kwietniu - podał resort finansów w komunikacie.

Deficyt na rachunku bieżącym w kwietniu wyniósł 374 mln euro wobec konsensusu deficytu na poziomie 902 mln euro - podał Narodowy Bank Polski. Eksport spadł o 2,4 proc. rdr wobec konsensusu spadku o 1,1 proc., a import wzrósł o 3,5 proc. wobec oczekiwanego wzrostu o 6,0 proc.

SPÓŁKI

Piątkowe zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy PKO BP zdecydowało o wypłacie 5,48 zł dywidendy na akcję z zysku za 2024 r. Na dywidendę trafi łącznie 6,85 mld zł, czyli 74,87 proc. ubiegłorocznego zysku.

Akcjonariusze LPP będą decydować o wypłacie przez spółkę łącznie 1,22 mld zł dywidendy za rok obrotowy 2024/25, z uwzględnieniem wypłaconej zaliczki w wysokości 612,4 mln zł - wynika z projektów uchwał na WZ zwołane na 11 lipca.

Budimex ma umowę z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu na budowę drogi ekspresowej S11 Ostrów Wlkp. - Kępno; odcinek II węzeł Ostrzeszów Północ - węzeł Kępno Północ - podała spółka w komunikacie. Wartość umowy wynosi 478,2 mln zł netto.

Dwa projekty Selvity z dofinansowaniem ok. 104,8 mln zł zostały rekomendowane do II etapu oceny w konkursie SMART dla konsorcjów - podał NCBR.

Cena sprzedaży 7.740.000 akcji producenta odzieży ochronnej dla służb mundurowych Arlen w ofercie publicznej została ustalona na 35 zł za sztukę - poinformowała spółka w komunikacie. Wcześniej cena maksymalna akcji wyznaczona została na 38 zł.

Scanway uzgodnił z Europejską Agencją Kosmiczną warunki kontraktu na przetwarzanie zdjęć satelitarnych Księżyca. Wartość umowy pomiędzy Scanway a ESA wyniesie 500 tys. euro - poinformowała spółka w komunikacie.

Dwa projekty Selvity z dofinansowaniem ok. 104,8 mln zł zostały rekomendowane do II etapu oceny w konkursie SMART dla konsorcjów - podał NCBR.

Cel sprzedażowy Develii na 2025 r. na poziomie 3,1-3,3 tys. jest osiągalny, ale trudno obecnie oszacować potencjalny wpływ połączenia z Bouygues - poinformował członek zarządu Karol Dzięcioł. Grupie zależy na zabezpieczeniu gruntów pod inwestycje w związku z nowymi przepisami dotyczącymi planowania przestrzennego.

Walne zgromadzenie Mo-Bruku zdecydowało o upoważnieniu spółki do przeprowadzenia skupu do 124 tys. akcji za maksymalnie 50 mln zł do końca grudnia 2026 roku - podała spółka w komunikacie po walnym. Cena nabywanych akcji nie może być niższa niż 200 zł i wyższa niż 400 zł za papier.

Walne zgromadzenie Mo-Bruku zdecydowało, by z zysku netto za 2024 rok przeznaczyć łącznie 46,3 mln zł na dywidendę , co daje 13,17 zł na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.

Iceye dostarczy zdolności satelitarne SAR Portugalskim Siłom Powietrznym - poinformowała spółka w komunikacie prasowym. Podpisana umowa zakłada dostawę jednego satelity SAR, segmentu naziemnego oraz anteny w celu wzmocnienia zdolności obronnych Portugalii w domenie kosmicznej.

Gra 11 bit studios The Alters, której premiera została zaplanowana na 13 czerwca o godz. 14.00 zbiera pozytywne oceny krytyków i aktualnie jej zagregowana ocena w serwisie Metacritic wynosi 85 pkt na 100. Kurs akcji spółki ok. 13.20 rośnie o ponad 1 proc. do 220,4 zł.

Kruk, w ramach XI Programu Emisji Obligacji, chce wyemitować nie więcej niż 800.000 obligacji o łącznej wartości nominalnej nie większej niż 80 mln zł - podał Kruk w komunikacie.

WALUTY

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,1512 USD i 165,94 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

Kurs EUR/PLN w piątek wahał się w granicach ok. 4,268-4,28/EUR, a pod koniec sesji znajduje się nieznacznie powyżej poziomu odniesienia. Rentowności krajowych obligacji wzrosły. Dzięki umocnieniu w poniedziałek, wtorek i środę, bilans tygodnia jest dla złotego dodatni. Rentowności SPW w skali tygodnia niemal nie zmieniły się.

ENERGETYKA, PALIWA

Komisja Europejska oceniła w piątek, że do 2050 r. kraje Unii Europejskiej powinny zainwestować ponad 240 mld euro w rozwój energetyki jądrowej. Zaznaczyła, że bez wykorzystania wszystkich dostępnych nieemisyjnych źródeł energii dekarbonizacja unijnego systemu energetycznego nie będzie możliwa.

Kluczowa w rozwoju ciepłownictwa jest stabilizacja cen ciepła dla odbiorców końcowych, należy więc rozwijać systemy wykorzystujące nadwyżki taniej energii elektrycznej z OZE oraz krajowe surowce takie jak biometan - wskazało ministerstwo klimatu i środowiska w odpowiedzi na pytania PAP.

Ceny ropy na giełdzie paliw w Nowym Jorku mocno wzrosły w reakcji na atak Izraela na instalacje nuklearne Iranu. W ciągu dnia kontrakty rosły nawet 13 proc., a analitycy wskazują, że mogą to być największe jednodniowe wzrosty cen tego surowca od co najmniej pięciu lat.

Włączany jest kolejny komponent zasilanego z KPO pożyczkowego Funduszu Wsparcia Energetyki, 10 proc. tego funduszu, czyli 7 mld zł będzie przeznaczone m.in. na budowę i modernizację sieci ciepłowniczych - poinformowała na konferencji minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. Inne cele to także budowa nowych źródeł OZE, magazynów energii i infrastruktury do produkcji biometanu.

Na stacjach benzynowych w praktyce nie ma już pola do obniżek cenowych i w standardowym scenariuszu ceny powinny się raczej stabilizować, a na części stacji rosnąć - oceniają analitycy e-petrol. Jeśli sytuacja na Bliskim Wschodzie będzie eskalować, przestrzeń do powyżek cen może być większa.

Gaz-System i Gas TSO of Ukraine (GTSOU), ukraiński operator systemu przesyłowego uzgodnili techniczne rozwiązanie zwiększające tymczasowo oferowane przepustowości ciągłe dla punktu wyjścia w kierunku Ukrainy - podał Gaz-System w komunikacie prasowym.

OPINIE, PROGNOZY

Przyjęte w czwartek przez rząd założenia makroekonomiczne do projektu budżetu na 2026 r. są realistyczne i wpisują się w rynkowy konsensus - oceniają ekonomiści PKO BP.

Przyjęte w czwartek przez rząd założenia makroekonomiczne do projektu budżetu na 2026 r. nie rodzą obaw o zbyt optymistyczne zaplanowanie wartości budżetowych - oceniają ekonomiści Banku Millennium. Jak wskazują, kluczowa będzie struktura przyjętej dynamiki PKB; korzystniej na dochody budżetu działa wzrost PKB napędzany przez konsumpcję, a nie inwestycje.

W ostatnich latach wyższa niż w dużych miastach dynamika wzrostu siły nabywczej i zdolności kredytowej przekładała się na wyższy popyt na nowe mieszkania w mniejszych miastach i wsiach, ale ten trend będzie w odwrocie - ocenił Piotr Bujak, główny ekonomista i Dyrektor Departamentu Analiz Ekonomicznych PKO BP.

Polska Grupa Energetyczna przedstawiła w strategii do 2035 roku spójne założenia, wysoki CAPEX w kwocie 235 mld zł nie powinien negatywnie zaskakiwać - oceniają analitycy. Wskazują jednak, że negatywnie odebrać można brak jasnej polityki dywidendowej.

W związku z atakiem Izraela na Iran niepewność co do kształtowania się cen paliw wzrosła; jeśli sytuacja na globalnych rynkach ropy naftowej się nie uspokoi, może to nieco podbić obecne szacunki CPI - ocenia główna ekonomistka Banku Pocztowego, Monika Kurtek.

Rewizja w dół majowej inflacji zwiększa szanse na cięcie stóp procentowych już w lipcu, jednak ruch we wrześniu wciąż jest bardziej prawdopodobny - ocenia starszy ekonomista ING BŚ Adam Antoniak. Globalne tendencje inflacyjne kształtują się korzystnie, jednak nowym ryzykiem jest eskalacja napięć na Bliskim Wschodzie.

Obniżka stóp procentowych w lipcu wciąż jest możliwa, ponieważ inflacja CPI w II kw. 2025 r. będzie o ponad 1 pkt proc. niższa niż NBP zakładał w marcowej projekcji makroekonomicznej - wskazują ekonomiści Banku Millennium. Niemniej, po zmianie narracji prezesa NBP po ostatnim posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej cięcie stóp w lipcu wydaje się mniej prawdopodobne.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

Firmy czekają na płatności od klientów indywidualnych średnio ok. 33 dni, natomiast od firm aż dwa razy dłużej - wynika z raportu Intrum European. 25 proc. badanych przedsiębiorstw musiało w 2024 roku ograniczyć inwestycje z powodu problemów z odzyskiwaniem należności.

W piątek podpisano umowę o dofinansowanie projektu: „Budowa autostrady A2 Siedlce – granica Państwa, odcinek Siedlce – Biała Podlaska”. Całkowita wartość inwestycji to ponad 2,9 mld zł, a dofinansowanie z funduszy europejskich to 765 mln zł. Beneficjentem umowy jest GDDKiA.

Odsetek inwestorów spodziewających się w ciągu sześciu miesięcy trendu wzrostowego na GPW spadł o 4 pkt. proc. i wyniósł 43,7 proc. Odsetek respondentów oczekujących trendu spadkowego wzrósł o 0,3 pkt. proc. do 29,6 proc. - wynika z cotygodniowego sondażu Indeksu Nastrojów Inwestorów.

Z usług warszawskiego portu w maju br. skorzystało ponad 2 mln pasażerów, co oznacza wzrost 13,6 proc.; od początku roku odprawiono ponad 8,7 mln osób - poinformowało w piątek Lotnisko Chopina. W majówkę padł dobowy rekord podróżnych - 4 maja port odprawił ponad 80,8 tys. osób.

W pierwszej dekadzie czerwca w Polsce zarejestrowano o 29,5 proc. więcej rdr nowych samochodów osobowych i dostawczych - podał Polski Związek Przemysłu Motorowego.

Resort Przemysłu proponuje wprowadzenie obliga giełdowego energii elektrycznej na zasadach nie gorszych niż przed jego zniesieniem w 2022 - podano w planie działania dla zrównoważonego przemysłu hutniczego. Wprowadzenie obliga jest jednym z elementów planu.

Geopolityka jest jednym z najważniejszych wyzwań dla rynku magazynowego w Polsce. Deweloperzy są ostrożni z rozpoczynaniem inwestycji, ale są gotowi na zaspokojenie popytu w przypadku ożywienia na rynku - ocenili paneliści podczas Forum Rynku Nieruchomości.

Składka przypisana brutto w kanale bancassurance po pierwszym kwartale 2025 roku wynosi 1,23 mld zł, co oznacza spadek 25 proc. rdr - wynika z danych o rynku bancassurance Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Program "Pierwsze klucze" prawdopodobnie nie będzie realizowany, a MRiT nie pracuje nad żadnym nowym programem wspierającym popyt na rynku nieruchomości i zakup mieszkań - poinformował podczas Forum Rynku Nieruchomości Tomasz Lewandowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.

Wiceminister finansów Paweł Karbownik złożył rezygnację – dowiedziała się PAP w Ministerstwie Finansów.

WYDARZENIA Z KRAJU

Premier Donald Tusk powiedział w piątek, że w hali produkcyjnej amunicji w zakładach Mesko w Skarżysku-Kamiennej będzie produkowane milion małokalibrowych pocisków dziennie. Podkreślił, że budowanie bezpiecznej Polski, także dzięki takim inwestycjom, jest dla niego absolutnym priorytetem.

Polska ma ponad 90-procentową skuteczność w zatrzymywaniu migrantów i opinię kraju, który najskuteczniej w Europie broni się przed presją nielegalnej imigracji. Informacje te docierają do tych, którzy starają się przedostać polskim szlakiem do Europy – powiedział premier Donald Tusk.

Premier Donald Tusk zapowiedział w piątek, że będzie zwracał się do Prokuratora Generalnego Adama Bodnara, aby nie wahał się przed działaniami, nawet utworzeniem specjalnego zespołu, w sprawach zdarzeń być może o charakterze nadużycia lub fałszowania wyborów.

Na razie nie ma powodu do obaw o naszych dyplomatów w Teheranie, ale jesteśmy przygotowani na każdą ewentualność - powiedział premier Donald Tusk nawiązując do sytuacji na Bliskim Wschodzie. Zapewnił, że jest w stałym kontakcie z szefem MSZ.

Na pewno wybierzemy okręty podwodne w sposób bardzo przemyślany i nie będziemy ulegali żadnej presji; zbliżamy się do finału - zapewnił w piątek premier Donald Tusk. W ramach programu Orka mają zostać zakupione trzy okręty dla Marynarki Wojennej.

Wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz zwrócił się do Polaków przebywających w Izraelu i Iranie o stosowanie się do zaleceń polskiego MSZ i lokalnych władz. Zapewnił, że wojsko i służby monitorują i analizują rozwój sytuacji w związku z atakiem Izraela na Iran.

Szef polskiego MSZ Radosław Sikorski poinformował w piątek rano, że rozmawiał z ambasadorem Marcinem Wilczkiem w Teheranie. Nasza placówka i jej personel są bezpieczni - zapewnił na platformie X.

Po ataku Izraela na Iran rzecznik MSZ Paweł Wroński zaapelował o powstrzymanie się od podróży w tamten rejon. Zaznaczył, że polskie placówki w Teheranie i w Tel Awiwie monitorują sytuację i pracują normalnie oraz, że obecnie nie ma przesłanek do ewakuacji Polaków.

Minister spraw wewnętrznych Tomasz Siemoniak powiedział, że świat się spodziewał ataku Izraela na Iran, i że faza kinetyczna zawsze wywołuje ogromne konsekwencje. Jak podkreślił, kluczowe jest bezpieczeństwo Polaków, także tych, którzy są na Bliskim Wschodzie.

Szef MSWiA Tomasz Siemoniak powiedział o zainicjowanej przez rząd kampanii informacyjnej, że nie ma lepszej broni przeciwko przyczynom nielegalnej migracji niż prawda. Chcemy powiedzieć wszystkim tym, którzy chcą zmienić swoje życie migrując, że nie tędy droga do Europy - dodał.

Jeśli przyszły prezydent ma zamiar zacząć swoje urzędowanie od informacji, który z polskich dyplomatów nie może być ambasadorem, bo mu się nie podoba, to nie jest to dobry pomysł na początek - ocenił w piątek premier Donald Tusk, pytany o wypowiedź Karola Nawrockiego w "WP" o ambasadorach.

Zaprojektowanie systemu informatycznego i urządzeń sieciowych, który zabezpieczy infrastrukturę krytyczną m.in. przed cyberatakami – to główny cel projektu CriNet. Nad rozwiązaniem pracują naukowcy z Politechniki Rzeszowskiej, firma Exatel i Gaz-System - poinformował prof. Dominik Strzałka z uczelni.

TikTok i Facebook to platformy społecznościowe, wobec których Polacy najczęściej wyrażają nieufność. Tak zadeklarowało odpowiednio 32 i 31 proc. badanych – wynika z opublikowanego w piątek badania IBRiS o poziomie zaufania do platform społecznościowych.

Działania Grzegorza Brauna wywołują pozytywne emocje zwłaszcza wśród mężczyzn w wieku 25–45 lat – wynika z raportu Res Futury analizującego zachowania internautów. Prof. Monika Kaczmarek-Śliwińska z UW przedstawiła dwa sposoby, które media mogą zastosować wobec zachowania europosła.

W wieku 76 lat zmarł Piotr Nowina-Konopka, działacz opozycji demokratycznej w PRL, doradca prezydenta Lecha Wałęsy, wieloletni poseł, były ambasador Polski w Watykanie - poinformował w piątek w mediach społecznościowych o. Tomasz Dostatni.

Sąd Okręgowy w Piotrowie odrzucił zażalenie na areszt wobec Sebastiana M., uznając, że zachodzi obawa, że ukryje się lub ucieknie. Sąd uzasadnił swoje orzeczenie tym, że za dalszym stosowaniem aresztowania przemawia dotychczasowe postępowanie podejrzanego i jego ucieczka za granicę.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim odrzucił zażalenie obrońcy na areszt wobec Sebastiana M. Mężczyzna jest podejrzany o spowodowanie śmiertelnego wypadku na autostradzie A1 pod Piotrkowem we wrześniu 2023 r.

Do warszawskiego sądu okręgowego trafił akt oskarżenia m.in. wobec adwokata, b. rektora jednej z warszawskich uczelni Waldemara G. - poinformowała w piątek Prokuratura Krajowa. Chodzi m.in. o powoływanie się na wpływy, w tym w prokuraturach, sądach oraz policji.

W piątek przed południem rosyjski samolot rozpoznawczy naruszył polską przestrzeń powietrzną nad Morzem Bałtyckim, został przechwycony przez parę dyżurną brytyjskich myśliwców i opuścił polską przestrzeń - poinformowało Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Izraelskie siły powietrzne zaatakowały w piątek nad ranem Iran. Premier Benjamin Netanjahu ogłosił, że są to ataki wyprzedzające, a ich celem jest uniemożliwienie Iranowi zdobycia broni atomowej, która zagrażałaby istnieniu Izraela. Irańskie media poinformowały o eksplozjach m.in. w Teheranie. Izrael przygotowuje się na odwet Iranu.

Izraelskie wojsko poinformowało w piątek wieczorem, że zidentyfikowało rakiety wystrzelone z Iranu w kierunku Izraela. Armia Izraela podjęła działania mające na celu zneutralizowanie "zagrożenia".

Duchowo-polityczny przywódca Iranu ajatollah Ali Chamenei oświadczył w piątek, że Izrael rozpoczął wojnę, w związku z tym nie można pozwolić, aby przeprowadzał ataki na zasadzie "uderz i uciekaj" bez poważnych konsekwencji.

Rząd Iranu stwierdził w oświadczeniu, że piątkowy "tchórzliwy" atak Izraela ukazał, dlaczego Teheran nalegał na wzbogacanie uranu - przekazała agencja Reutera. Z tego samego powodu Iran rozbudowywał technologię nuklearną oraz zwiększał potencjał rakietowy - dodał rząd w Teheranie.

Prezydent USA Donald Trump oświadczył w piątek, że Iran musi zawrzeć porozumienie zanim nic nie pozostanie z tego kraju i musi uratować to, co było znane jako irańskie (perskie) imperium. Był to pierwszy komentarz amerykańskiego prezydenta po ataku Izraela na Iran, który nastąpił nad ranem.

Prezydent USA Donald Trump powiedział w piątek telewizji Fox News, że ma nadzieję na powrót do negocjacji z Iranem. Zadeklarował też, że USA będą bronić siebie i Izrael przed irańskim odwetem.

Amerykański prezydent Donald Trump powiedział w piątek telewizji NBC News, że Iran stracił okazję do zawarcia dealu, ale może mieć teraz kolejną sposobność, by podpisać z USA porozumienie nuklearne. Dodał, że przedstawiciele Iranu dzwonią do niego, sugerując, że nadal chcą zawrzeć umowę.

Amerykański prezydent Donald Trump w piątek nie wykluczył, że izraelski atak na Iran może zwiększyć szanse na zawarcie porozumienia nuklearnego z Teheranem - podał w piątek Axios. Zaznaczył też, że Izrael podczas ataku wykorzystał "wspaniały amerykański sprzęt".

Specjalny wysłannik USA ds. Bliskiego Wschodu Steve Witkoff nadal chce spotkać się z szefem MSZ Iranu na kolejną rundę negocjacji dotyczących irańskiego programu atomowego w niedzielę - podał portal Axios. Irańczycy mieli jednak odmówić udziału w rozmowach.

W izraelskim ataku zginął szef sztabu generalnego Mohammad Bagheri - poinformowała w piątek powiązana ze Strażnikami Rewolucji Islamskiej gazeta "Fars News", powołując się na swoje źródła. Irańskie media państwowe potwierdziły również śmierć dowódcy Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC) Hosejna Salamiego.

Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) powiadomiła w piątek, że po izraelskim ataku na Iran nie odnotowała wzrostu promieniowania w rejonie instalacji Nantaz - przekazała agencja Reutera.

Szef Sztabu Generalnego izraelskiej armii gen. Ejal Zamir ogłosił w piątek nad ranem, że armia mobilizuje dziesiątki tysięcy żołnierzy i wzmacnia swoją obecność na wszystkich granicach. Dodał, że wojsko od dawna przygotowywało się do rozpoczętych w piątek nad ranem ataków na Iran.

Premier Izraela Benjamin Netanjahu oświadczył, że z wyprzedzeniem poinformował USA o rozpoczętym w piątek ataku na Iran. Dodał, że rozkaz o uderzeniu wydał w listopadzie 2024 r. i atak pierwotnie planowano na koniec kwietnia br., ale istniały "różne przyczyny", dlaczego go opóźniono.

Siły izraelskie przechwyciły wszystkie irańskie drony - poinformował w piątek saudyjski portal Al Arabiya.

Armia Iranu ostrzegła w piątek, że nie będzie ograniczać się w swojej odpowiedzi na przeprowadzone w nocy przez Izrael ataki na dziesiątki irańskich celów wojskowych i nuklearnych - przekazała agencja AFP, powołując się na oświadczenie sił zbrojnych Iranu.

Irański minister spraw zagranicznych Abbas Aragczi określił atak Izraela jako deklarację wojny przeciwko Iranowi – podała agencja AFP, powołując się na oświadczenie irańskiego resortu dyplomacji.

W izraelskich atakach zginęło w piątek w Teheranie co najmniej 78 osób, a 329 zostało rannych - podała irańska agencja Nour. To bilans ofiar z dzielnic mieszkalnych w stolicy Iranu. Nie wiadomo ile dokładnie z tych ofiar stanowią cywile. Oprócz Teheranu armia izraelska bombardowała inne cele w kraju.

MSZ w Jerozolimie poinformowało w piątek o bezterminowym zamknięciu wszystkich izraelskich placówek dyplomatycznych na świecie. Przebywających za granicą obywateli kraju wezwano do zachowania szczególnej ostrożności, w tym nieeksponowania żydowskich symboli i unikania zgromadzeń związanych z judaizmem i Izraelem.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas wezwały w piątek do powściągliwości i zaprzestania eskalacji na Bliskim Wschodzie. Zadeklarowały, że są gotowe wesprzeć wszelkie wysiłki dyplomatyczne.

Prezydent Francji Emmanuel Macron zwołał w piątek posiedzenie Rady Obrony i Bezpieczeństwa Narodowego "poświęcone sytuacji na Bliskim Wschodzie" - podały źródła w Pałacu Elizejskim. Posiedzenie miało się rozpocząć o godz. 11.

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz poinformował w piątek, że premier Izraela Benjamin Netanjahu powiadomił go o ataku na Iran. Urząd kanclerski przekazał, że niemieckie władze apelują o powściągliwość i są gotowe zaangażować się w złagodzenie napięcia.

Rosja jest zaniepokojona i potępia ostrą eskalację napięcia na Bliskim Wschodzie - ogłosił w piątek rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, komentując atak Izraela na Iran i późniejszą odpowiedź tego kraju. Dodał, że przywódca Rosji Władimir Putin jest o wydarzeniach informowany na bieżąco - podała AFP.

Izraelski atak na Iran był niesprowokowany i naruszył Kartę Narodów Zjednoczonych; strona izraelska zniweczyła wysiłki dyplomatyczne, aby zawrzeć umowę i rozwiać obawy Zachodu dotyczące programu nuklearnego Teheranu - oświadczyło w piątek rosyjskie MSZ.

Przewodniczący Izby Reprezentantów Mike Johnson oświadczył, że Izrael miał rację atakując irańskie instalacje wojskowe. Podobną opinię wygłosiła część innych Republikanów w Kongresie, podczas gdy Demokraci i skrajna prawica skrytykowały działania rządu Netanjahu.

Szefowie MSW państw UE poparli w piątek przedłużenie ochrony tymczasowej Ukraińców na terenie Unii do marca 2027 r. Jednocześnie rozpoczęli przygotowanie stopniowego wycofywania się państw członkowskich z tego mechanizmu. Chodzi o przejście Ukraińców na inne statusy prawne lub powrót na Ukrainę.

W Charkowie na północnym wschodzie Ukrainy, który w ostatnich dniach przeżył jedną z najcięższych fal rosyjskich ataków, wciąż unosi się odór spalenizny, a ściany bloków są czarne od sadzy. Mieszkańcy jednak nie poddają się - sprzątają zniszczenia i cieszą się życiem.

Szwecja przeznaczy na inwestycje w obronność 5 proc. PKB, z czego 3,5 proc. na wojsko i 1,5 proc. na inne wydatki związane z bezpieczeństwem - zapowiedział w piątek premier tego kraju Ulf Kristersson po spotkaniu z sekretarzem generalnym NATO Markiem Ruttem.

Sekretarz obrony USA Pete Hegseth potwierdził w czwartek podczas przesłuchania w Kongresie, że Pentagon przygotował plany ewentualnego przejęcia siłą Grenlandii i Panamy w przypadku takiej konieczności - podała stacja CBS News.

W USA sąd federalny w San Francisco uznał w czwartek, że prezydent USA Donald Trump bezprawnie przejął kontrolę nad wojskami kalifornijskiej Gwardii Narodowej wysłanymi do Los Angeles. Wkrótce potem jednak sąd apelacyjny wstrzymał wejście w życie postanowienia.

Północnokoreańskie media poinformowały w piątek o ponownym zwodowaniu w obecności Kim Dzong Una niszczyciela, który trzy tygodnie wcześniej częściowo zatonął podczas osadzania na wodzie. Cytowani przez AP eksperci wyrażają wątpliwości co do pełnej sprawności bojowej okrętu. Kim zapowiedział budowę kolejnych dwóch jednostek.

Weekend we Włoszech minie pod znakiem dokuczliwych upałów i najwyższego stopnia alarmu, ogłoszonego przez Ministerstwo Zdrowia po raz pierwszy w tym roku. Temperatura sięgnie w wielu rejonach kraju prawie 40 stopni Celsjusza, a na Sardynii miejscami wyniesie 42 stopnie. (PAP Biznes)

asa/ gor/ osz/