Skrót wiadomości - piątek, 24 stycznia, 17.00
Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
Deficyt sektora finansów publicznych w Polsce w III kwartale 2024 roku wyniósł 55,8 mld zł - podał GUS.
W styczniu ogólny wskaźnik syntetyczny koniunktury dla Polski wyniósł 93,8 wobec 96,6 miesiąc wcześniej - podał Główny Urząd Statystyczny.
Wykorzystanie mocy produkcyjnych w styczniu w przemyśle wyniosło 76,1 proc., wobec 76,4 proc. przed rokiem - podał GUS.
W styczniu we wszystkich sektorach gospodarki przeważają opinie o wolniejszym wzroście cen - podał Główny Urząd Statystyczny.
Sytuacja związana z odpływem lub napływem pracowników z Ukrainy stabilizuje się - podał Główny Urząd Statystyczny.
Branża handlu detalicznego ocenia w styczniu sprzedaż niekorzystnie, prognozy są również pesymistyczne - podał GUS.
Liczba turystów w Polsce ogółem w listopadzie 2024 roku wyniosła 2,93 mln wobec 2,53 mln w listopadzie 2023 roku - poinformował Główny Urząd Statystyczny.
Podaż pieniądza (M3) w grudniu 2024 r. wzrosła o 9,3 proc. rdr do 2.480.001,2 mln zł - podał Narodowy Bank Polski. W ujęciu miesięcznym podaż pieniądza wzrosła o 1,9 proc.
Wartość aktywów PPK na koniec 2024 roku wyniosła 30,26 mld zł - poinformował PFR Portal PPK.
Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym strefy euro, przygotowywany przez S&P Global, wyniósł w styczniu 46,1 pkt. wobec 45,1 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca - podano w I wyliczeniu. Na rynku oczekiwano 45,4 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze usług strefy euro, przygotowywany przez S&P Global, wyniósł w styczniu 51,4 pkt. wobec 51,6 pkt. w poprzednim miesiącu - podano w I wyliczeniu. Na rynku szacowano 51,5 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Niemiec, przygotowywany przez S&P Global, wyniósł w styczniu 44,1 pkt. wobec 42,5 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca - podano w I wyliczeniu. Na rynku szacowano 42,7 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze usług Niemiec, przygotowywany przez S&P Global, wyniósł w styczniu 52,5 pkt. wobec 51,2 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca - podano w I wyliczeniu. Na rynku szacowano 51 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Francji, przygotowywany przez S&P Global, wyniósł w styczniu 45,3 pkt. wobec 41,9 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca - podano w I wyliczeniu. Na rynku szacowano 42,5 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze usług Francji, przygotowywany przez S&P Global, wyniósł w styczniu 48,9 pkt. wobec 49,3 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca - podano w I wyliczeniu. Na rynku szacowano 49,4 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Wielkiej Brytanii, przygotowywany przez S&P Global, wyniósł w styczniu 48,2 pkt. wobec 47 pkt. miesiąc wcześniej - podano w komunikacie w I wyliczeniu. Na rynku spodziewano się 47 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze usług w Wielkiej Brytanii, wyniósł w styczniu 51,2 pkt. wobec 51,1 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca - podano w I wyliczeniu S&P Global. Na rynku szacowano, że indeks wyniesie 50,8 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w amerykańskim sektorze przemysłowym, przygotowywany przez S&P Global, wzrósł w styczniu do 50,1 pkt. z 49,4 pkt. w poprzednim miesiącu - podano w I wyliczeniu. Analitycy spodziewali się 49,8 pkt.
Indeks PMI, określający koniunkturę w amerykańskim sektorze usługowym przygotowywany przez S&P Global, spadł w styczniu do 52,8 pkt. z 56,8 pkt. w poprzednim miesiącu - podano w I wyliczeniu. Analitycy spodziewali się 56,5 pkt.
Indeks PMI composite w USA, przygotowywany przez S&P Global, spadł w styczniu do 52,4 pkt. z 55,4 pkt. w poprzednim miesiącu - podano w I wyliczeniu. Analitycy spodziewali się 55,6 pkt.
Prezydent Donald Trump po raz pierwszy uderzył w Rezerwę Federalną, mówiąc w czwartek, że będzie wywierał presję na łagodzenie polityki monetarnej. Stwierdził, że zażąda natychmiastowego obniżenia stóp procentowych.
Sprzedaż domów na rynku wtórnym w USA w grudniu wyniosła 4,24 mln w ujęciu rocznym vs oczekiwane 4,20 mln - podało w raporcie Krajowe Stowarzyszenie Pośredników w Handlu Nieruchomościami (National Association of Realtors).
Bank Japonii (BoJ) podniósł główną stopę procentową o 25 pb. do 0,50 proc. - poinformował bank w komunikacie. Stopy proc. w Japonii są na najwyższym poziomie od 2008 r.
World Trade Monitor, wskaźnik obrazujący dynamikę wolumenu handlu międzynarodowego, w listopadzie 2024 roku wzrósł o 0,4 proc. mdm - podało holenderskie Biuro Analizy Polityki Gospodarczej (CPB).
Indeks sentymentu wśród konsumentów amerykańskich, opracowywany przez Uniwersytet Michigan, w styczniu spadł do 71,1 pkt. z 74,0 pkt. miesiąc wcześniej - podano w końcowym wyliczeniu. Wstępnie szacowano 73,2 pkt.
BUDŻET, DŁUG
Ministerstwo Finansów rozważa podniesienie z 500 zł do 10 tys. zł progu wartości umów zawieranych przez jednostki finansów publicznych, które mają być ujawniane w rejestrze – podał resort w odpowiedzi na pytania PAP. Resort wyjaśnił, że podniesienie progu wynika m.in. ze zgłoszeń jednostek finansów publicznych.
Opłata za banderole na papierosy wzrośnie z 1,30 zł do 1,50 zł, a na susz tytoniowy z 1,30 zł do 3,60 zł lub 14,50 zł, w zależności od gramatury opakowania - wynika z projektu rozporządzenia przygotowanego przez resort finansów. Spadnie cena banderol na mniejsze pojemniki płynu do e-papierosów.
W najbliższych dniach Komisja Europejska rozpoczyna pracę nad projektem kolejnego wieloletniego budżetu UE - zapowiedział na konferencji burmistrzów w Warszawie komisarz UE ds. budżetu, zwalczania oszustw finansowych i administracji publicznej Piotr Serafin.
SPÓŁKI
Sprzedaż miedzi przez grupę KGHM wyniosła w grudniu 2024 roku 61,2 tys. ton i była wyższa o 15 proc. rdr. Produkcja miedzi płatnej wyniosła 62,8 tys. ton, o 2 proc. mniej rdr - podała grupa w komunikacie dotyczącym wstępnych wyników produkcyjnych i sprzedażowych.
W piątek rano hakerzy zaatakowali Big Cheese Studio i informowali, że zdobyli dostęp do kodów gier i wrażliwych danych pracowników spółki. Deweloper gier potwierdził w informacji przesłanej PAP Biznes, że padł ofiarą ataku, a w kolejnych komunikatach informował, że kody produkcji, nad którymi pracuje spółka są zabezpieczone.
Medicalgorithmics zawarł z amerykańskim centrum diagnostycznym (IDTF) umowę na świadczenie usług oraz licencjonowanie oprogramowania DeepRhythmPlatform (DRP) z algorytmami sztucznej inteligencji DeepRhythmAI (DRAI) do analizy sygnałów EKG. Przychody za 24 miesiące szac. na 30,9-46 mln zł - podała spółka w komunikacie.
LW Bogdanka otrzyma 144,8 mln zł odszkodowania od TUW PZUW za szkody spowodowane wylewem wód podziemnych na jednej ze ścian kopalni w 2023 roku - podała spółka w komunikacie. Wskazano, że odszkodowanie wpłynie pozytywnie na wyniki pierwszego kwartału 2025 r.
Bank Ochrony Środowiska podpisał aneks do umowy z KUKE rozszerzający dotychczasową współpracę i dołączył do programu zielonych gwarancji, który umożliwia finansowanie wydatków związanych z transformacją energetyczną - podał bank w komunikacie prasowym.
Grupa Cavatina w 2024 r. sprzedała ponad 1,2 tys. mieszkań. W 2025 r. Cavatina Holding i Resi Capital chcą zwiększyć portfolio mieszkań w ofercie do 4 tys. lokali i przekroczyć 1,5 tys. sprzedanych lokali - podała Cavatina w komunikacie prasowym.
Bank Millennium otrzymał decyzję Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącą wygaśnięcia decyzji nakazującej bankowi przestrzeganie dodatkowego wymogu kapitałowego w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego z zabezpieczonych hipoteką walutowych kredytów i pożyczek dla gospodarstw domowych (bufor P2R) - podał bank w komunikacie.
Elektrotim ma umowę ze Strabagiem na wykonanie oświetlenia nawigacyjnego w ramach budowy płaszczyzn lotniskowych w Porcie Lotniczym we Wrocławiu za 21,5 mln zł netto - podała spółka w komunikacie.
Do końca kwietnia PKP Cargo ma uregulować zaległości w wypłatach odpraw i nagród dla zwolnionych pracowników spółki - poinformował wiceprezes PKP Cargo Paweł Miłek, cytowany w piątkowym komunikacie. Dodał, że obecnie dalsze zwolnienia nie są planowane.
WALUTY
Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0472 USD i 163,90 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.
Polska waluta kończy tydzień stabilnie, utrzymując kurs 4,22 względem euro, zaś na krajowym rynku FI zauważalna jest podwyższona zmienność ze wzrostem rentowności obligacji 5Y i 10Y. Analitycy Santandera wskazują, że lokalne dane powinny sprzyjać złotemu, a zmienność na SPW może być wciąż podwyższona.
OPINIE, PROGNOZY
Rynek M&A w segmencie OZE był w ubiegłym roku stabilny, z ok. 20-30 większymi transakcjami. Aktywność inwestorów w tym roku zależeć będzie od stóp procentowych i cen energii. Widać powrót zainteresowania polskim rynkiem OZE ze strony inwestorów zagranicznych - ocenił w rozmowie z PAP Biznes Sebastian Jasinowski, partner EY Polska.
Polskie spółki z branży kosmicznej w 2025 r. liczą na dalszy rozwój i nowe kontrakty - poinformowali PAP Biznes przedstawiciele branży kosmicznej. Spółki wskazują między innymi na rozwój zaangażowania w sektor obronny.
Przełożenie zmian kursu PLN na inflację w Polsce wynosi 10-12 proc., czyli 10-proc. deprecjacja kursu dodałaby do CPI 1 pp. - oceniają ekonomiści Citi Handlowego.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
Odsetek inwestorów spodziewających się w ciągu sześciu miesięcy trendu wzrostowego na GPW wzrósł o 1,9 pkt. proc. i wyniósł 50,5 proc. Odsetek respondentów oczekujących trendu spadkowego zniżkował o 2,9 pkt. proc. i wyniósł 24,7 proc. - wynika z cotygodniowego sondażu Indeksu Nastrojów Inwestorów.
GDDKiA czeka na wytyczne w sprawie zmian w przetargach dotyczące wykluczania podmiotów spoza UE - podała Dyrekcja w komunikacie.
Great Pike Investments z grupy Betsson AB chce wyłącznej kontroli nad Bukmacherska - podano na stronie UOKiK.
Konsument powinien mieć możliwość samodzielnie sprawdzić, czy rzeczywista roczna stopa oprocentowania jego kredytu, tzw. RRSO, została prawidłowo obliczona - orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE) w Luksemburgu w wydanym w czwartek wyroku. W ocenie adwokat Karoliny Pilawskiej z Pilawska Zorski Adwokaci wyrok może wpłynąć na setki tysięcy spraw sądowych w Polsce.
Komisja Europejska zakończyła wstępne dochodzenie w sprawie platformy X, należącej do amerykańskiego miliardera Elona Muska i wkrótce podejmie decyzję o nałożeniu na nią grzywny w wysokości milionów euro - podał w piątek niemiecki dziennik "Handelsblatt", powołując się na swoje źródła w UE.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) planuje w 2025 roku przeznaczyć ok. 8 mld zł na dopłaty do termomodernizacji domów i wymiany kopciuchów - poinformował fundusz. Od początku kwietnia mają obowiązywać nowe zasady finansowania w programie
Ludzie prowadzący dziesięcioleciami biznesy nie uzbierają nawet na emeryturę minimalną. Wielu samozatrudnionym państwo będzie musiało dopłacać do świadczeń. W skrócie: milionom Polaków grozi emerytalne ubóstwo - podała w piątek "Wirtualna Polska" powołując się na raport powstały na zlecenie ZUS.
Z Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) na lata 2021-2027 zapewniono ponad 2,3 mld zł na wsparcie startupów - poinformował PAP Biznes resort funduszy. Przewidziane są m.in. instrumenty kapitałowe dla rynku VC i startupów - pierwsze inwestycje są planowane w I kw.
Mimo wysokich plonów buraków cukrowych, produkcja cukru w kampanii 2024/25 jest niższa od planowanej o około 13 proc. – poinformowała w piątek spółka Pfeifer & Langen Polska. Jak podkreślono jest to efekt mniejszej zawartości cukru w surowcu – trend obserwowany jest w całej Europie.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ograniczy wydatki i na nowo przeanalizuje, którym programom nadać priorytet - napisał dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus w notatce do pracowników w odpowiedzi na ogłoszone wyjście USA z organizacji.
Produkcja stali surowej w UE w grudniu 2024 r. wzrosła o 7,2 proc. do 9,6 mln ton - wynika z danych stowarzyszenia World Steel Association.
WYDARZENIA Z KRAJU
Sejm w piątek poparł poprawki Senatu do nowelizacji ustawy o rynku mocy. Nowe przepisy zakładają przedłużenie do końca 2028 roku wsparcia z rynku mocy dla źródeł energii elektrycznej niespełniających norm emisji.
Sejm w piątek uchwalił nowelizację ustawy o podatku od towarów i usług. Zakłada ona m.in. przedłużenie stosowania tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia VAT przy dostawach gazu czy energii elektrycznej.
Sejm w piątek znowelizował ustawę o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Wprowadza ona przepis, że parlamentarzysta, wobec którego zastosowano postanowienie o tymczasowym areszcie, zostanie pozbawiony prawa do uposażenia. Nowe przepisy potocznie nazywane są "lex Romanowski".
Sejm poparł w piątek wszystkie poprawki Senatu, oprócz jednej, do nowelizacji Prawa lotniczego. Ustawa wprowadza przepisy dotyczące lotów dronami w Polsce, w tym obowiązek ubezpieczenia części dronów.
Sejm skierował do dalszych prac w komisjach przygotowany przez Polskę 2050-TD projekt mający poprawić warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Sceptyczny do projektu jest resort finansów, który wskazał, że proponowane przepisy mogą skomplikować system podatkowy.
Firmy ubezpieczeniowe mogą zaniżać kwoty wypłaconych powodzianom odszkodowań; minister, pełnomocnik rządu ds. odbudowy po powodzi Marcin Kierwiński wystąpił w tej sprawie do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i Rzecznika Finansowego – wynika z komunikatu KPRM.
Okręgowy Urząd Górniczy w Rybniku pod nadzorem Wyższego Urzędu Górniczego zbada przyczyny i okoliczności środowego zapalenia metanu w kopalni Knurów-Szczygłowice - poinformowała w piątek rzeczniczka prezesa WUG Anna Swiniarska-Tadla.
W piątek do Państwowej Komisji Wyborczej trafiło zawiadomienie o utworzeniu komitetu wyborczego popieranego przez PiS kandydata na prezydenta Karola Nawrockiego. W sumie do PKW zgłoszono już 11 zawiadomień o utworzeniu komitetu wyborczego, z czego sześć zostało już przyjętych.
Sejmowa komisja regulaminowa uznała, że oświadczenie posła PiS Mateusza Morawieckiego ws. zrzeczenia się przez niego immunitetu spełnia wymogi formalnej poprawności. Uchwała w tej sprawie trafi do marszałka Sejmu, który następnie poinformuje prokuraturę, że b. premier nie jest chroniony immunitetem.
Unia Metropolii Polskich oczekuje szczegółowego raportu od Poczty Polskiej nt. usterek i wad e-Doręczeń oraz sposobu ich rozwiązania - poinformował w piątek PAP Sylwester Szczepaniak z Unii. Poczta Polska zapewniła, że co miesiąc przekazuje informacje do resortu cyfryzacji, a co tydzień - do COI.
Najpopularniejszym imieniem dla dziewczynki w 2024 roku była Maja, a dla chłopca Nikodem - poinformowało Ministerstwo Cyfryzacji w piątkowym komunikacie. Wśród najrzadziej nadawanych imion znalazły się m.in. Wiesława i Wacław.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Sekretarz stanu USA Marco Rubio odbył w czwartek rozmowę telefoniczną z szefem polskiego MSZ Radosławem Sikorskim, potwierdzając wagę relacji polsko-amerykańskich - poinformował Departament Stanu USA. Szefowie dyplomacji mieli m.in. omawiać pogłębienie związków obu krajów, w tym współpracy wojskowej.
Prezydent USA Donald Trump w czwartek atakował Unię Europejską za to, co nazywa nierównymi relacjami handlowymi. Prezes Europejskiego Banku Centralnego Christine Lagarde powiedziała CNBC na początku tego tygodnia w Davos, że UE musi być przygotowana na nałożenie ceł przez USA pod rządami Trumpa.
Prezydent Donald Trump podpisał w czwartek rozporządzenia wykonawcze o "dominacji USA w sztucznej inteligencji" i wyeliminowaniu barier dla rozwoju AI i krytpowalut oraz odtajnieniu dokumentów na temat zabójstw Johna i Roberta Kennedych oraz Martina Luthera Kinga jr.
Prezydent Władimir Putin jest gotowy do rozmowy telefonicznej z Donaldem Trumpem, Moskwa czeka na sygnał z Waszyngtonu, że przywódcą USA też jest gotów - oświadczył w piątek rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow.
Nie widzimy sygnałów świadczących o tym, by przywódca Rosji Władimir Putin chciał pokoju - przyznała w piątek w stolicy Turcji, Ankarze, szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas.
Parlament Europejski w uchwalonej w czwartek w Strasburgu rezolucji domaga się rozszerzenia sankcji Unii Europejskiej na reżim Nicolasa Maduro w Wenezueli. Europosłowie uważają, że jego prezydentura stanowi bezprawną próbę utrzymania władzy.
Co najmniej trzy osoby cywilne zginęły w nocnych atakach dronów na Ukrainę. Bezzałogowce wojsk rosyjskich dotarły m.in. do sąsiadującego z Polską obwodu lwowskiego; w samym Lwowie dwukrotnie słychać było wybuchy – powiadomiły w piątek rano władze i media.
Mer Moskwy Siergiej Sobianin poinformował w piątek, że jednostki obrony powietrznej Rosji przechwyciły trzy oddzielne ataki ukraińskich dronów zmierzających w kierunku stolicy kraju, przekazał Reuters.
Rosyjski statek szpiegowski Jantar wpłynął do znajdującej się między Danią a Szwecją cieśniny Kattegat; jest śledzony przez duńską marynarkę wojenną - powiadomiły w piątek duńskie gazety "Ekstra Bladet" oraz "B.T.".
Drony zaatakowały ważną rosyjską rafinerię, składy paliwowe oraz fabrykę produkującą elektronikę do zaawansowanych systemów i pocisków rakietowych – powiadomił w piątek Andrij Kowałenko, szef państwowego Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji (CPD), które działa przy Radzie Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy.
Rzeczniczka Białego Domu Karoline Leavitt powiadomiła w mediach społecznościowych o aresztowaniu 538 nielegalnych imigrantów. W środę Kongres USA przyjął ustawę pozwalającą na areszt i deportację nieudokumentowanych imigrantów w związku z podejrzeniem o naruszenie prawa.
Prezydent Argentyny Javier Milei rozważa wycofanie swojego kraju ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i paryskiego porozumienia klimatycznego, śladem przywódcy USA Donalda Trumpa – podały w czwartek miejscowe media, powołując się na anonimowe źródła rządowe.
Prezydent Panamy Jose Raul Mulino powtórzył w piątek w Rzymie podczas spotkania z szefem państwa włoskiego Sergio Mattarellą, że jego kraj będzie nieugięty w kwestii suwerenności Kanału Panamskiego - podała agencja Ansa. Przywódca Panamy po raz kolejny odrzucił roszczenia prezydenta USA Donalda Trumpa.
W piątek 31 stycznia siedem największych platform internetowych, w tym TikTok i X, weźmie udział w stres teście, czyli symulacji oceniającej, czy są w stanie poradzić sobie z ryzykiem, w tym dezinformacją, przed wyborami w Niemczech – poinformował rzecznik KE Thomas Regnier.
Huragan Eowyn przybrał w piątek na sile w Irlandii i Irlandii Północnej, gdzie wiatr osiągnął prędkość prawie 200 km/godz. Odwołano setki lotów, zamknięto szkoły i część szpitali, a 560 tys. domów jest odciętych od prądu - podaje w piątek portal BBC.
W Afryce doszło w ubiegłym roku do ponad 3,4 tys. ataków terrorystycznych, w których zginęło prawie 14 tys. osób; w żadnej innej części świata nie było ani tyle ataków, ani ofiar terrorystów. Takie informacje przekazał w mijającym tygodniu Radzie Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (RB ONZ) komisarz Unii Afrykańskiej ds. politycznych, pokoju i bezpieczeństwa, Bankole Adeoye.
Władze włoskiego regionu Lombardia wyraziły w piątek gotowość przyjęcia na jakiś czas obrazu "Mona Lisa" Leonarda da Vinci, który znajduje się w Luwrze w Paryżu. Tak w Mediolanie odpowiedziano na nagłośnione we Włoszech informacje o poważnych problemach muzeum w stolicy Francji.
Republikański członek Izby Reprezentantów Andy Ogles przedstawił projekt rezolucji, mającej na celu umożliwienie prezydentowi USA Donaldowi Trumpowi ubiegania się o trzecią kadencję w Białym Domu - poinformował w piątek portal Axios. (PAP Biznes)
osz/ ana/