83 proc. firm doświadczyło w '24 przynajmniej jednej próby cyberataku - KPMG

Według autorów badania, ryzyko cyberataków stanowi kluczową barierę dla polskich firm we wdrażaniu systemów opartych na AI – aż 56 proc. przedstawicieli badanych organizacji uważa, że rozwój tej technologii spowoduje wzrost zagrożeń w cyberprzestrzeni.

Jednocześnie wyniki badania wskazują, że 68 proc. firm nie podjęło jeszcze działań, przygotowujących organizację do wdrożenia rozporządzenia AI Act.

W ocenie autorów badania, całkowita liczba prób ataków rośnie niezależnie od wielkości firmy, przy czym największą intensyfikację odnotowują duże przedsiębiorstwa – 55 proc. z nich zauważyło wzrost lub znaczny wzrost w porównaniu do 38 proc. średnich i 40 proc. małych firm.

Dodają, że o zwiększeniu intensywności ataków może świadczyć również niemal dwukrotny spadek liczby firm, które nie odnotowały żadnego ataku – z 33 proc. do 17 proc., co stanowi najniższy wynik w historii ośmiu edycji Barometru cyberbezpieczeństwa.

Jak wynika z badania KPMG, ranking najpoważniejszych cyberzagrożeń w 2025 r. przyniósł istotne zmiany w porównaniu z poprzednimi czterema edycjami, w których dominował phishing.

Wiele firm uznało phishing za najpoważniejsze zagrożenie, jednak ostatecznie najwięcej badanych wskazało wycieki danych za pośrednictwem złośliwego oprogramowania.

Na trzecim miejscu znalazły się ataki typu odmowa usługi, co - w opinii stanowi najbardziej zauważalną zmianę w polskim krajobrazie cyberzagrożeń, w porównaniu z historycznymi wynikami, gdzie ataki te były jednymi z ostatnich na liście obaw.

Na kolejnych miejscach znalazły się ogólne kampanie ransomware i kradzież danych przez pracowników.

W 2024 roku największym wyzwaniem wskazywanym przez respondentów były trudności w zatrudnieniu i utrzymaniu wykwalifikowanych specjalistów (34 proc. wskazań) oraz niewystarczające budżety (33 proc.). Wzrosło również znaczenie braku wsparcia najwyższego kierownictwa. W 2024 roku problem ten wskazało 26 proc., podczas gdy rok wcześniej było to 17 proc.

"Outsourcing zadań związanych z cyberbezpieczeństwem pozostaje powszechną praktyką" – napisano.

Dodano, że w 2024 roku korzystało z niego 81 proc. badanych organizacji. Ponad połowa badanych firm deleguje więcej niż jedną funkcję bezpieczeństwa.

Z badania KPMG wynika, że sztuczna inteligencja budzi liczne obawy, zwłaszcza w kontekście cyberataków, które okazują się największym wyzwaniem. Dla wielu firm stanowią one poważniejszy problem niż koszty wdrożenia czy brak kontroli nad wykorzystaniem AI przez pracowników.

"Skutki ekspansji AI w obszarze cyberbezpieczeństwa są trudne do przewidzenia, ponieważ obejmują szerokie spektrum potencjalnych scenariuszy. Sztuczna inteligencja może nie tylko generować nowe zagrożenia, takie jak zaawansowane oszustwa czy kradzież tożsamości, ale również oferować znaczące wsparcie w ochronie przed cyberatakami. Jej możliwości obejmują analizę danych, bardziej efektywne wykrywanie oszustw oraz przeprowadzanie zaawansowanych testów penetracyjnych, co czyni ją narzędziem o podwójnej roli — zarówno sprzymierzeńcem, jak i przeciwnikiem w walce z cyberzagrożeniami" - powiedział, cytowany w komunikacie prasowym, partner i szef zespołu cyberbezpieczeństwa w KPMG w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, Michał Kurek.

Dodał, że ponad połowa badanych przewiduje wzrost zagrożeń związanych z nowymi typami ataków wynikającymi z szerokiego wdrożenia AI.

Jak podano w badaniu jedna czwarta respondentów uważa, że AI nie wpłynie istotnie na poziom zagrożeń, a 16 proc. liczy na spadek ryzyka dzięki jej zastosowaniom w ochronie cyfrowej.

W ocenie autorów badania, sztuczna inteligencja znajduje szerokie zastosowanie w firmach, jednak preferencje w wyborze rozwiązań są wyraźnie zróżnicowane. Najwięcej organizacji (38 proc.) korzysta z gotowych usług AI dostępnych w chmurze lub od zewnętrznych dostawców, co wskazuje na popularność łatwych do wdrożenia i skalowalnych rozwiązań.

Z kolei podejście hybrydowe, łączące modele lokalne z chmurowymi, zostało wskazane przez 16 proc. firm, co podkreśla ich chęć wykorzystania elastyczności obu rozwiązań.

"Identyfikacja podejrzanych działań użytkowników w sieci i systemach informatycznych przez dostosowane do specyfiki firmy modele AI może wyrównać siły w nierównej dotychczas walce z cyberprzestępcami. AI trwale zmieni oblicze cyberbezpieczeństwa w najbliższych latach. Tak jak i modeli biznesowych. Wdrażanie systemów AI wiąże się jednak z koniecznością przedefiniowania podejścia do zapewnienia bezpieczeństwa tych aplikacji" - powiedział Kurek.

"Oczywiście zostaje cały wachlarz cyberzagrożeń specyficzny dla systemów informatycznych. Natomiast dochodzi jeszcze m.in. konieczność zabezpieczenia procesu trenowania modeli AI, który jest niezwykle wrażliwy, a mimo to najczęściej realizowany w rozluźniony pod względem bezpieczeństwa sposób, charakterystyczny dla środowisk rozwojowych" – dodał.

Według autorów badania, rewolucja związana ze sztuczną inteligencją oraz obawy związane m.in. z cyberbezpieczeństwem znajdują swoje odzwierciedlenie w unijnym rozporządzeniu AI Act (Rozporządzenie o sztucznej inteligencji). Choć w pełnej formie zacznie obowiązywać dopiero w 2027 roku, jego kolejne etapy są rozłożone w czasie, a już teraz obowiązują ograniczenia dotyczące systemów AI o wysokim ryzyku.

Z badania wynika, że wiele firm odkłada przygotowania do uzyskania zgodności z nowymi przepisami. Prawie połowa z nich zaplanowała działania na później (43 proc.), bliżej terminu obowiązywania regulacji, a jedynie 18 proc. firm już rozpoczęło projekt dostosowujący organizację do wymagań AI Act. Zaledwie 14 proc. przedsiębiorstw jest w pełni zgodnych z wymogami, a co czwarta organizacja nie podjęła jeszcze żadnych działań przygotowawczych. (PAP Biznes)

mcb/ osz/