DEBATA: Banki powinny ze sobą współpracować na rzecz poprawy cyberbezpieczeństwa swoich klientów

W środę odbyła się debata prezesów największych banków, kończąca XV Europejski Kongres Finansowy w Sopocie.

"Architektura finansowania polskiej gospodarki sprawdziła się przez ostatnie 30 lat, ale jest niewystarczająca dla kolejnych 30 lat" - powiedział Brunon Bartkiewicz, członek Rady Programowej EKF.

"Mamy poczucie osiągniętego sukcesu, ale jesteśmy przejęci głęboką troską również o to, co dalej, bo nasza robota nie jest skończona. Świat jest inny, świat się zmienia, teraz te zmiany przyspieszyły, w związku z tym trzeba znaleźć na to odpowiedzi" - dodał.

Iwona Kozera, partner zarządzający Consulting EY Polska, przedstawiła mapę wyzwań bankowych na podstawie wskazań 10 prezesów banków w Polsce.

Podała, że wyzwaniem dla banków pozostaje wciąż prokonsumenckie orzecznictwo i regulacje. Bankowcy wskazywali także na kwestie geopolityczne i interwencjonizmy państwowe.

"Ważne miejsce - i to jest istotna zmiana w stosunku do ubiegłego roku - zajęło pytanie i kwestia o społecznej roli banków i ich wpływie na rozwój gospodarki, w kontekście również tego, co banki mogą w tym zakresie zrobić i na czym należy się koncentrować, czyli na utrzymaniu i na budowie przewagi konkurencyjnej naszego kraju" - powiedziała Kozera.

Poinformowała, że na mapie bankowych wyzwań wysokie miejsce ma także rowój generatywnej sztucznej inteligencji, nowych technologii i cyberbezpieczeństwo.

Piotr Alicki prezes Krajowej Izby Rozliczeniowej, zwrócił uwagę, że rosnąca skala ataków kierowanych na klientáw banków, polączonych z dezinformacją, powoduje konieczosć inwestycji w narzędzia ochrony klientów, ale również wymaga rozwoju "twardej" infrastruktury technicznej banków.

Podał, że transformacja sektora bankowego z przełomu wieków wymaga istotneqo skoku technologicznego, by umożliwić rozwój architektury IT w kierunku modularności i interoperacyjności oraz zwiększonej odporności.

Przedstawiając wynioski z wcześniejszej debaty szefów IT w bankach Alicki podał, że generatywna Al może być jedną z najistotniejszych przewag konkurencyinych w sekotrze bankowym, także w dluższej perspektywie. Efektywne wykorzystanie tej technologii wymagać jednak będzie odpowiedniego przygotowania organizacji i edukacji pracowników do pracy w takim środowisku.

Na konieczność rozwoju technologicznego zwrócił uwagę także przewodniczący KNF Jacek Jastrzębski.

"Przywykliśmy do takiego myślenia, że w Polsce banki są takie innowacyjne, że tak nie za bardzo nawet jest przestrzeń na fintechy, tylko że to myślenie było aktualne może 10 lat temu" - powiedział Jastrzębski.

"Wątek na przykład sztucznej inteligencji pokazuje, że tutaj jest miejsce dla graczy pozabankowych, z którymi banki muszą nawiązać współpracę. Mam to na myśli i przede wszystkim firmy startupowe, które są bankom potrzebne, a jednocześnie same nie są w stanie dostarczyć gotowych rozwiązań, chociażby z uwagi na to, że nie koniecznie czują kontekst biznesowo-finansowy" - dodał.

Zdaniem szefa KNF deregulacja nie powinna prowadzić do zatarcia odrębności banków w stosunku do innych segmentów rynku finansowego.

"W szczególności tej odrębności polegającej na tym, że jednak, jak chodzi o banki, to najważniejsza jest kwestia stabilizacji i bezpieczeństwa, co też wpływa na percepcję ryzyka i na reżim regulacyjny" - powiedział Jastrzębski.

"Uważam, że rozmontowywanie tego reżimu regulacyjnego, ostrożnościowego dla banków na fali deregulacji niekoniecznie byłoby właściwe. Wpuszczajmy ryzyko, ale tam, gdzie ono powinno być w sektorze finansowym, czyli pewnie przede wszystkim na rynku kapitałowym" - dodał.

Jego zdaniem deregulacja w sektorze bankowym może koncentrować się na kwestiach związanych z wykorzystaniem danych.

Prezes Banku Millennium Joao Bras Jorge wymienił kilka obszarów, w których banki mogą odegrać nadzwyczajną rolę w wspieraniu polityki gospodarczej kraju.

"Jednym z nich jest partnerstwo prywatno-publiczne, które może dotyczyć obroności, energetyki, finansowania infrastruktury, a także tego, co jest potrzebne krajowi. Drugim może być nie tylko finansowanie inwestycji, ale także rola w promowaniu inwestycji. Mamy kapitał, mamy płynność, a nawet mamy apetyt na ryzyko. Dyskusja powinna dotyczyć tego, jaka może być nasza rola, aby tak się stało" - powiedział Joao Bras Jorge.

Cezary Kocik, prezes mBanku ocenił, że kluczowe jest zwiększenie produktywności polskiej gospodarki i tutaj konieczne jest zwiększenie finansowania głównie mniejszych firm.

"W tym kontekście przed sektorem bankowym do przemyślenia jest, jak jeszcze w bardziej efektywny sposób finansować mniejsze firmy. Takie projekty jak CPK, autostrady czy elektrownie atomowe, one sobie poradzą ze wsparciem państwa, ale my musimy się zastanowić, jak jeszcze sprawić, żeby stopa inwestycji istotnie wzrosła i do tego potrzebujemy zarówno rządu i polityki gospodarczej, ale również banków" - powiedział Kocik.

"W interesie kraju leży to, żeby pobudzić inwestycje małych firm, które były motorem wzrostu przez ostatnie 30 lat" - dodał.

Na segment małych i średnich firm zwrócił także uwagę prezes VeloBanku Adam Marciniak.

"Musimy skupić się przede wszystkim na małych i tych średnich firmach, przede wszystkim też tych innowacyjnych, żeby pomóc im przede wszystkim się inkubować, z drugiej strony skalować" - powiedział Marciniak.

Prezes PKO BP Szymon Midera ocenił, że polska gospodarka potrzebuje także większych firm.

"W tych większych firmach zaczyna się wzrost produktywności, wyższa efektywność kosztowa, czy wykorzystanie z AI" - powiedział Midera.

"W perspektywie dwóch i pół lat chcemy postawić kolejne osiem oddziałów korporacyjnych na rynkach europejskich, unijnych, tam gdzie polskie firmy robią biznes i inwestują. W mojej ocenie to jest niezwykle istotna sprawa dla pociągnięcia tego wektora rozwoju gospodarczego (..) i pomoc polskim firmom w tym, żeby mogły się w sposób bezpieczny, wygodny obsłużyć za granicą jest kluczowy" - dodał.

Midera wymienił system Blik, jako dobry przykład współpracy w ramach sektora.

"Bardzo się cieszę, że mamy taką sytuację, że złapaliśmy konsensus w gronie największych banków, co do dalszego rozwoju tego systemu, bo będzie taniej i wygodniej dla klientów" - powiedział Midera.

Zdaniem Elżbiety Czetwertyńskiej, prezes Citi Handlowy, Polska ma szansę stać się dużo bardziej znaczącym graczem w Unii Europejskiej.

"Po pierwsze, jest duże zainteresowanie inwestycjami w Polsce. Widzimy to u klientów z Azji, którzy się zastanawiają, jak zastąpić rynek amerykański. Patrzą na Europę, w tym na Polskę. Chcemy ich wspierać w tych inwestycjach" - powiedziała Elżbieta Czetwertyńska.

"Widzimy też polskie firmy, które coraz częściej wychodzą na rynki zagraniczne" - dodała.

Jej zdaniem polski sektor bankowy nie będzie w stanie samodzielnie sfinansować wydatków na obronność.

"Obronność to jest ogromny tort, dla nas wszystkich wystarczy - i mało tego - to jest za duży tort dla sektora bankowego w Polsce. Tutaj będą potrzebne rynki kapitałowe, export credit agencies grają bardzo znaczącą rolę i wspierają swoje firmy, firmy swoich krajów, które będą dostawcami w Polsce" - powiedziała Elżbieta Czetwertyńska.

Prezes BNP Paribas Bank Polska Przemek Gdański zwrócił uwagę na konieczność transformacji polskiej gospodarki w kierunku niskoemisyjnym.

"Osobiście uważam, że nie ma wyboru, że musimy systematycznie, a nawet dynamicznie odchodzić od sektora energetycznego opartego o paliwa kopalne na rzecz odnawialnych źródeł energii, budując różne alternatywy, ale w każdym przypadku te alternatywy powinny być niskoemisyjne" - powiedział Gdański.

"Szacuje się, że wydatki na transformację energetyczną łączne do roku 2040 wyniosą 2 bln zł. To jest ogromne wyzwanie inwestycyjne, które oczywiście wymaga zarówno kapitału, jak i długu" - dodał.

Jego zdaniem sektor bankowy powinien być jeszcze bardzie sprawny w ocenie projektów związanych z energią odnawialną.

"Powinniśmy umieć działać wspólnie, a nie tylko konkurować, żeby te największe projekty finansować w sprawnie budowanych konsorcjach" - powiedział Gdański.

Michał Gajewski prezes Santander Bank Polska powiedział, że banki powinny tworzyć platformy, które będą pomagały małym i średnim klientom rozpoznać, jaki mają ślad węglowy.

"Banki muszą pomóc im w wyborze właściwych dostawców dla rozwiązań ekologicznych. Tutaj widzę ogromną rolę banków" - powiedział Gajewski.

Szef Santandera wskazał na wysoki rozwój technologiczny banków.

"Powinniśmy kontynuować to, co robiliśmy dotychczas, czyli być liderem, jeżeli chodzi o rozwiązania cyfrowe i technologiczne. Nasze banki są liderami jeśli chodzi o rozwiązania cyfrowe i są punktem odniesienia dla dla innych banków w innych krajach" - powiedział Gajewski.

Cezary Stypułkowski, prezes Banku Pekao, zwrócił uwagę na ryzyka geopolityczne.

"Świat się zmienił i to się tak zmienił gwałtownie, że uważam, że z tego będzie jakiś kryzys. Teraz trzeba się zastanowić, jak się do niego przygotować" - powiedział Stypułkowski.

"Najbardziej boję tego, że przy tej fragmentaryzacji nie będzie po prostu koordynacji światowej. Była do tej pory, ona pomagała w tym, żeby przez trudne momenty przejść" - dodał.

Jego zdaniem sektor bankowy potrafi ze sobą współpracować i taka współpraca jest teraz potrzebna do walki z cyberprzestępczością.

Michał Bolesławski, prezes ING Bank Śląski powiedział, że w bilansach banków udział kredytów jest niższy niż obligacji Skarbu Państwa.

"Widzimy, że polska gospodarka, jej wzrost, opiera się w tym momencie na popycie, na innych elementach, ale nie opiera się na inwestycjach" - powiedział Bolesławski.

"Uważam, że przedsiębiorstwa nie są w stanie w tym momencie myśleć o przyszłości biznesu, dlatego że nie wierzą w to, że w tej przeregulowanej rzeczywistości będą w stanie kontynuować i budować gospodarkę w takim stopniu, jak to się działo w latach 90. czy w pierwszej dekadzie tego tysiąclecia" - dodał. Jego zdaniem konieczna jest deregulacja gospodarki.

Z kolei prezes Alior Banku Piotr Żabski zwrócił uwagę, że w określonych kwestiach banki powinny lepiej ze sobą współpracować.

"Wydaje mi się, że jest pewna wspólnota celów i możliwe jest odejście od konkurowania w wielu obszarach, w których nie musimy konkurować jako banki ze sobą" - powiedział Żabski.

"Możemy współpracować jeszcze lepiej, jeszcze mocniej, tworząc wspólne rozwiązania AI-owe, cyber security, rozwiązania, które wspierają zarządzanie danymi, działając wspólnie razem, ale nie tylko poprzez wymianę informacji, ale chodzi o realne rozwiązania chociażby technologiczne. To na pewno pozwoli nam mocno podnieść czy wzmocnić nasz sektor" - dodał. (PAP Biznes)

seb/ osz/