Startupy w Polsce potrzebują nie tylko finansowania - Płotnicki, EY (wywiad)
By startupy rozwijały się prawidłowo potrzebne jest nie tylko finansowanie; w Polsce brakuje wsparcia sektora prywatnego i funduszy typu corporate venture capital - powiedział PAP Biznes Michał Płotnicki, partner w EY. Jak dodał, rynek czeka na uruchomienie środków FENG i spadek stóp proc.
"Kluczem do tego, aby powstające w Polsce startupy się rozwijały jest po prostu finansowanie i tego finansowania przez ostatnie kilka lat brakowało w naszym kraju, bo skończyły się środki unijne z poprzedniej perspektywy finansowej dla funduszy venture capital" – powiedział PAP Biznes Michał Płotnicki, partner w EY odpowiedzialny za projekty M&A.
Jak dodał, dopiero teraz podpisywane są umowy w ramach nowego budżetu UE pomiędzy PFR Ventures a funduszami venture capital w ramach programu FENG i środki dopiero będą uruchamiane.
"Była swego rodzaju luka, jeśli chodzi o dofinansowanie funduszy venture capital, które inwestują w startupy i to niewątpliwie przełożyło się na to, jak ten rynek w tym momencie wygląda" – dodał.
Podkreślił jednak, że na samym początku startupy posiłkują się najczęściej finansowaniem ze strony „family and friends”.
"Na samym początku potrzebny jest oczywiście kapitał do zainwestowania i najczęściej przedsiębiorcy zdobywają go od rodziny i znajomych. I tak naprawdę jedyną drogą do znalezienia finansowania w następnym kroku są fundusze venture capital. W przypadku Polski najczęściej funkcjonują one w oparciu o środki publiczne, bo jest u nas bardzo niewiele stricte prywatnych funduszy venture capital" – podkreślił Płotnicki.
Jak zauważył w tej edycji funduszy unijnych jest więcej środków dla startupów, ale samo finansowanie to nie wszystko.
"Myślę, że do tego, żeby startupy rozwijały się prawidłowo potrzebne jest nie tylko finansowanie, ale cały szeroki ekosystem, do którego zalicza się chociażby wsparcie sektora prywatnego, chęć współpracy większych przedsiębiorców z takimi startupami, różnego rodzaju programy akceleracyjne, gdzie startupy mają możliwość skorzystania z rad i wiedzy osób, które mają doświadczenie w rozwijaniu biznesu" – podkreślił partner w EY.
Jego zdaniem brakuje w Polsce funduszy typu corporate venture capital, które w Europie Zachodniej tworzą duże przedsiębiorstwa, aby wspierać startupy tworzące rozwiązania sprzyjające konkretnej branży.
"Startupy mają potem możliwość współpracy z takimi dużymi holdingami, wdrażania u nich swoich rozwiązań, bo największym wyzwaniem dla tych małych biznesów jest, żeby zdobyć pierwszego klienta, przetestować swoje rozwiązania, złapać +break-even+ i wtedy móc myśleć o rozwoju, a nie o przetrwaniu" – podkreślił Płotnicki.
Jak zauważył, taka współpraca nawiązała się w Polsce w przypadku części banków i fintechów, ale mimo pewnych prób nie utrwaliła się w innych sektorach.
"Ten obszar w Polsce jest jeszcze stosunkowo młody i oczywiście my czerpiemy wzorce z bardziej rozwiniętych rynków, natomiast niewątpliwie to, czego brakuje nad Wisłą to wsparcie sektora prywatnego" – zaznaczył ekspert.
Jak dodał, polskim startupom nie pomagają nadal dość wysokie stopy procentowe.
"To ma realne odbicie w tym, czy prywatni inwestorzy są zainteresowani finansowaniem przedsięwzięć wysokiego ryzyka, bo wiadomo, że środki są chętniej lokowane w fundusze venture capital, gdy pieniądz jest tani. W momencie, gdy stopy procentowe są wyższe to ten odpływ kapitału jest widoczny" – wyjaśnił Płotnicki.
Jego zdaniem wyzwaniem dla PFR Ventures przy dystrybucji środków będzie due dilligence funduszy venture capital oraz zespołów, które zarządzają tymi funduszami.
"Chodzi o to, żeby mieć przekonanie, że to są zespoły, które dobrze wydadzą środki i będą inwestować w takie startupy, które mają szansę powodzenia" - podkreślił.
Jego zdaniem przydałoby się też wsparcie instytucjonalne startupów przy ich ekspansji zagranicznej - w kwestiach prawnych i podatkowych.
„Każdy taki temat jest wyzwaniem dla 25-letniego przedsiębiorcy” – zaznaczył ekspert EY. Zwrócił uwagę, że startupy, które powstają np. w krajach nadbałtyckich, ze względu na małą wielkość krajowych rynków od razu powstają z misją bycia globalnym przedsiębiorstwem i w ten sposób powstały tam unicorny.
"A ponieważ polski rynek jest dość duży, to część rodzimych startupów skupia się w pierwszej kolejności na rynku krajowym, nie myśląc tak bardzo o ekspansji i z czasem bywa, że jest o nią coraz trudniej" – wskazał.
Jednak największym wyzwaniem stojącym przed polskim rynkiem startupów, według Płotnickiego, jest obecna faza cyklu gospodarczego w całej Europie.
"Jako największe wyzwanie postrzegam to, że jeśli chodzi o cykl makroekonomiczny nie jesteśmy w momencie hossy i tych środków na inwestycje jest zwyczajnie mniej. Startupy mają trudniejszą perspektywę przed sobą, mają trudny rynek, bo często ich klienci nie są tak skłonni do inwestowania w nowe technologie, tylko dbają o swój codzienny biznes" – podkreślił Płotnicki.
"Wszyscy mamy nadzieję, że to się w jakimś horyzoncie odwróci. Na pewno jest tak, że jeżeli startupom udaje się przetrwać i rozwijać na tym trudnym rynku, który jest teraz, to tym bardziej dobrze dla nich rokuje. W momencie, kiedy ten cykl się odwróci, będzie im łatwiej" – podsumował.
Zdaniem eksperta na rozwój tego rynku może też wpływać geopolityka, ale dopiero się okaże, w jakim stopniu.
Julita Żylińska (PAP Biznes)
jz/ ana/
