W '25 możliwe utrzymanie dobrej sytuacji na polskim rynku M&A - Grant Thornton (opinia)

"W 2025 roku spodziewamy się utrzymania dobrej sytuacji na rynku transakcyjnym, choć trend wzrostowy liczby transakcji w Polsce niewątpliwie stanął pod znakiem zapytania z uwagi na sytuację geopolityczną, jak i otoczenie makroekonomiczne w Europie. Spodziewamy się również skrajnie różnych sytuacji z poszczególnych branżach. Niemniej w ujęciu ogólnym, od strony popytowej do transakcji M&A nadal powinna zachęcać inwestorów możliwość zdobywania udziałów na polskim rynku, który pełni ważną rolę zarówno dla branż tradycyjnych, jak i technologicznych" - powiedział, cytowany w raporcie, Mateusz Biegajło, lider zespołu M&A w Grant Thornton.

"Od strony podażowej z kolei widzimy niezmienny problem sukcesji w Polsce, jak również spodziewamy się, że inwestorzy finansowi - zarówno fundusze private equity, jak i venture capital - będą w tym roku realizować sporo procesów wyjścia z inwestycji" - dodał.

Jego zdaniem w 2025 roku nadal najbardziej aktywną grupą inwestorów na rynku mogą pozostać inwestorzy branżowi, zwłaszcza, że część obecnych w Polsce funduszy private equity nie zebrało oczekiwanej puli kapitału na akwizycje. Oczekuje on również coraz śmielszych ruchów ze strony polskich przedsiębiorstw, zainteresowanych przejęciami zagranicznymi, które pozwolą na międzynarodową ekspansję i wzmocnienie pozycji konkurencyjnej.

Jak podano w raporcie, w 2024 r. zakończono 348 procesów transakcyjnych fuzji i przejęć, podobnie jak w latach 2022-2023.

"Choć drugi i trzeci kwartał 2024 roku budziły niepokój co do kondycji polskiego rynku M&A i pojawiały się głosy o spowolnieniu oraz trudniejszej sytuacji, to jednak odbicie w końcówce roku pozwala uznać 2024 za rok bardzo dobry, w którym doszło (ponownie) do rekordowej liczby transakcji z perspektywy okresu poddanego analizie" - napisano.

Według Katarzyny Budy, partner Transaction Advisory Services w Grant Thornton, istotne jest to, że rośnie liczba transakcji związanych z odbudową infrastruktury Ukrainy.

"Przedsiębiorstwa dostrzegają w tym długoterminowy potencjał i coraz chętniej angażują się w projekty o strategicznym znaczeniu w tym zakresie. Pod koniec 2024 r. oraz na początku 2025 r. widoczny jest także wzrost aktywności w przygotowywaniu firm do sprzedaży, co sugeruje, że bieżący rok może obfitować w transakcje M&A. Mimo wyzwań, jakie przyniósł 2024 r., perspektywy na 2025 r. są optymistyczne – rynek nabiera tempa, a inwestorzy coraz śmielej podejmują nowe inicjatywy" - powiedziała, cytowana w raporcie, Katarzyna Buda.

Małgorzata Kaczmarczyk-Białecka, partner w Grant Thornton, uważa, że w 2025 r. zainteresowanie polskimi spółkami zdolnymi do udziału w odbudowie Ukrainy może być kluczowym czynnikiem dla rynku M&A.

"Coraz częściej pojawiają się prognozy zakończenia konfliktu w ciągu najbliższych kilkunastu miesięcy, a firmy już przygotowują się do przyszłych kontraktów. Inwestorzy z kolei coraz śmielej patrzą na sektory, które mogą odegrać kluczową rolę w tym procesie, co może ożywić transakcje w budownictwie, produkcji i transporcie" - powiedziała Kaczmarczyk-Białecka.

Dodała, że pozytywne perspektywy ekonomistów dotyczące wzrostu gospodarczego, konsumpcji, spowolnienia dynamiki płac oraz inwestycji, w tym ze środków płynących z budżetu UE, studzone jednak niepewnością sytuacji makroekonomicznej wskazują na stabilny poziom wycen spółek w 2025 r.

Według twórców raportu, pomimo wyzwań związanych z niepewnością geopolityczną i wysokimi kosztami finansowania, rynek pozostał w 2024 roku stabilny, a druga połowa roku przyniosła widocznie ożywienie. Kluczową rolę odegrały inwestycje w nowe technologie oraz wsparcie ze środków unijnych i rządowych.

Na polskim rynku fuzji i przejęć inwestorzy branżowi stanowią zdecydowaną większość podmiotów, które decydują się na zakupy. W 2024 r. ich udział w strukturze inwestorskiej transakcji stanowił, podobnie jak w latach ubiegłych, ok. 75 proc. Drugą najbardziej aktywną grupą są inwestorzy finansowi, którzy odpowiadają średnio za ok. 20 proc. transakcji. Pozostali zainteresowani (ok. 5 proc.) to m.in. inwestorzy indywidualni lub wykupy menedżerskie.

Zauważalna była również zwiększona aktywność funduszy inwestycyjnych w Polsce. Ta grupa inwestorów realizowała zarówno duże transakcje secondaries, odkupując spółki od innych funduszy private equity, jak również inwestując w polskie spółki z sektora MSP.

Twórcy raportu zwracają również uwagę na fakt, że na polskim rynku M&A pojawiło się w ostatnich latach coraz więcej zagranicznych funduszy private equity, funduszy restrukturyzacyjnych, czy też search funds. Systematycznie rośnie również rynek private debt.

W 2024 r. najbardziej atrakcyjną branżą na rynku fuzji i przejęć pozostał sektor telekomunikacji, mediów i technologii (TMT). Przeprowadzono na nim 70 transakcji fuzji i przejęć.

Złożyły się na to transakcje M&A z udziałem biznesów z branży IT, sztucznej inteligencji, cyfryzacji, automatyki i robotyki, jak również kontynuacja konsolidacji rynku telekomunikacyjnego przez kluczowych graczy takich jak: Play, Orange, T-Mobile, Plus czy FixMap. W stosunku do lat 2022-2023 nastąpił jednak spadek liczby transakcji.

Wyraźny wzrost odnotowano natomiast na rynku energetycznym. Branża ta powróciła do poziomów sprzed 2023 r. Było to motywowane spadkiem wycen z sektora OZE, jak również uruchomieniem nowych strategii kluczowych graczy z branży energetycznej, którzy przekierowali swoje zainteresowanie z wiatru i słońca na podmioty działające na rynku magazynowania energii.

W 2024 r. stabilna dynamikę wzrostu liczby transakcji zanotowano m.in. na rynku medycyny i biotechnologii.

"Rynek usług opieki zdrowotnej nadal podlega konsolidacji, co przekłada się na jego rosnącą aktywność – jedynie okres pandemii chwilowo zaburzył ten trend. Procesy konsolidacyjne obejmują zarówno sektor opieki zdrowotnej dla ludzi, jak i dla zwierząt. Szczególnie intensywnie łączą się podmioty świadczące usługi weterynaryjne, producenci preparatów weterynaryjnych, firmy medyczne i dentystyczne, jednostki diagnostyczne, szpitale oraz przedsiębiorstwa zajmujące się rozwiązaniami medycznymi" - napisano.

Według raportu, podobny wzrost aktywności odnotowała branża dóbr konsumenckich (FMCG). Firmy działające w branży FMCG pozostają atrakcyjnym celem przejęć zarówno dla inwestorów branżowych, jak i funduszy private equity.

Jak podano, spółki z segmentu medycyny i biotechnologii charakteryzowały się w 2024 r. najwyższymi mnożnikamiEV/EBITDA. Wysokie poziomy osiągnęły również segment usług oraz branża rekreacji.

Z raportu Grant Thornton wynika, że 2024 rok charakteryzował się kontynuacją trendów w zakresie prawnych aspektów transakcji, ze szczególnym uwzględnieniem niepewności wokół fundacji rodzinnych oraz dalszego wzrostu znaczenia aspektów ESG.

Badanie zostało przeprowadzone na podstawie danych z lat 2017-2024 dostępnych w portalach Mergermarket, Capital IQ, czy EMIS. (PAP Biznes)

mbi/ gor/