W ciągu roku zwiększyła się chęć polskich firm do inwestycji zagranicznych, duży potencjał USA – PFR

„W ostatnim roku istotnie zwiększyła się skłonność przedsiębiorstw do inwestycji zagranicznych. Obecnie 49,4 proc. firm deklaruje plany nowych przedsięwzięć, co oznacza wyraźny wzrost w porównaniu z poprzednią edycją badania. Najczęściej wskazywaną formą ekspansji pozostają projekty typu greenfield (28,2 proc., wzrost o 6,9 p.p. względem 2023 roku)” – napisano.

„Widoczne są przy tym duże różnice, zależne od doświadczenia inwestycyjnego. Otwartość na nowe projekty jest znacznie większa wśród przedsiębiorstw już obecnych za granicą – aż 56,2 proc. z nich planuje inwestycje greenfield (wzrost o 22,9 p.p. rok do roku), 28,1 proc. - inwestycje brownfield, a 9,1 proc.- przejęcia lub fuzje. Natomiast firmy bez wcześniejszych doświadczeń zagranicznych w większości nie rozważają ekspansji. Oznacza to, że to właśnie przedsiębiorstwa aktywne międzynarodowo nadają ton w dalszej dynamice inwestycji” – dodano.

Ponad trzy czwarte badanych firm (76,7 proc.) nie planuje rozszerzać działalności na innych rynkach. Wśród firm, które planują ekspansję zagraniczną dominują deklaracje dotyczące rynków europejskich, zwłaszcza Niemiec, Francji oraz innych krajów Europy Zachodniej (np. Skandynawii, Włoch), a także Europy Środkowo-Wschodniej (m.in. Czech, Bałkanów, państw bałtyckich).

Na kolejnych miejscach znalazła się Ameryka Północna, której atrakcyjność wyraźnie wzrosła względem poprzedniego badania, co wg PFR może być związane z nasilającymi się napięciami handlowymi i poszukiwaniem alternatywnych rynków zbytu.

W porównaniu z wcześniejszą edycją raportu osłabło zainteresowanie rynkami Europy Zachodniej, a zyskały rynki Europy Środkowo-Wschodniej. Kierunki takie jak Bliski Wschód, Afryka, Ameryka Południowa i Środkowa czy Australia i Oceania pozostają marginalne w oczach przedsiębiorców.

Z badani PFR wynika, że do ekspansji zagranicznej częściej skłaniają się duże przedsiębiorstwa, które posiadają już doświadczenie na rynkach międzynarodowych.

Ponad połowa respondentów (61,6 proc.) wskazywała na wysoki lub bardzo wysoki potencjał inwestycyjny Stanów Zjednoczonych, pomimo globalnego niepokoju wywołanego zmianami politycznymi. Wg badania PFR polscy przedsiębiorcy oceniają je w większości pozytywnie (38,8 proc.).

Podobna liczba respondentów (35,4 proc.) ocenia zmiany neutralnie, a co piąty respondent negatywnie. Według ankietowanych przedsiębiorców dostęp do nowoczesnych technologii i innowacji, a także wielkość rynku decydują o wysokim potencjale Stanów Zjednoczonych jako kierunku dla polskich inwestycji - czynniki te wskazane były odpowiednio przez 47,1 proc. i 46,3 proc. pytanych.

„Co ciekawe, firmy które mają doświadczenie w inwestowaniu za granicą za najważniejszy czynnik uważają wielkość rynku i koszty pracy, a te nieinwestujące cenią rynek za dostęp do technologii i wykwalifikowanej kadry” – dodano.

Prezes PFR Piotr Matczuk poinformował w trakcie prezentacji raportu, że Fundusz w najbliższych miesiącach spodziewa się udzielić wsparcia na 2-4 nowe transakcje związane z ekspansją zagraniczną polskich firm w Niemczech i USA, które to kierunki są najbardziej popularne wśród firm planujących takie działania w najbliższych latach.

Wiceprezes PFR ds. inwestycji Mikołaj Raczyński zapowiedział, że prawdopodobnie w przyszłym tygodniu Fundusz będzie mógł ogłosić ekspansję na rynek amerykański ze wsparciem PFR spółki z branży metalowo produkcyjnej, która pozyskała pierwsze kontrakty eksportowe. Dodał, że średnia wartość transakcji wsparcia ekspansji zagranicznej PFR to ok. 50-70 mln zł, choć zdarzają się też większe. Według badania PFR, pomimo bardzo wysokiej koncentracji polskich inwestycji zagranicznych w Europie tylko co piąty respondent ocenia jej potencjał inwestycyjny jako wysoki albo bardzo wysoki.

„Potencjał inwestycyjny Europy przez ponad połowę respondentów został oceniony jako umiarkowany, a przedsiębiorcy widzą bardziej atrakcyjne kierunki rozwoju w innych częściach świata. Regiony z niższym potencjałem niż Europa to według przedsiębiorców Ameryka Południowa (10 proc. ) Afryka (15 proc.). Według ankietowanych największy potencjał inwestycyjny mają Azja i Australia, które oceniane są wysoko lub bardzo wysoko przez prawie połowę respondentów (48,4 proc.), a następnie Ameryka Północna (39,2 proc.). Co istotne, wynik dla Azji i Australii jest bardzo zbliżony (47,9 proc.) do tego z poprzedniej edycji raportu, w którym ankietowanych pytano o potencjał samej Azji. Co może wskazywać na wyjątkową atrakcyjność tego regionu” – napisano.

Dywersyfikacja geograficzna i ograniczanie ryzyka pozostają najczęściej wskazywanymi korzyściami z bezpośrednich inwestycji zagranicznych - wymieniło je 55,4 proc. przedsiębiorstw, o 5 p.p. mniej niż w poprzednim badaniu. Ten czynnik jest szczególnie istotny dla firm z sektora handlu oraz informacji i komunikacji.

W przypadku przedsiębiorstw przemysłowych największe znaczenie mają wg badania PFR efekty skali, których rola wzrosła o 8,3 p.p. w porównaniu z poprzednią edycją badania.

„Różnice widoczne są także w innych branżach: w budownictwie kluczowe okazują się zarówno efekty skali, jak i zabezpieczenie łańcuchów dostaw. Podobnie w handlu, obok dywersyfikacji, kluczowe jest także zabezpieczenie dostaw. Co istotne, efekty skali mają znikome znaczenie w branży informacji i telekomunikacji, co wyraźnie odróżnia ją od pozostałych sektorów. Obraz ten dobrze odzwierciedla specyfikę poszczególnych sektorów gospodarki” – dodano.

PFR przeprowadził badanie na przełomie lipca i sierpnia 2025 r. na próbie 120 dużych i średnich firm inwestujących za granicą. (PAP Biznes)

tus/ ana/