Skrót wiadomości - piątek, 16 maja, 17.00

Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.


MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Inflacja bazowa w kwietniu 2025 r. wyniosła 3,4 proc. rdr wobec 3,6 proc. przed miesiącem, a w ujęciu miesiąc do miesiąca wyniosła 0,6 proc. vs. 0,4 proc. poprzednio - podał Narodowy Bank Polski.

Barometr Ofert Pracy w kwietniu spadł do 257,9 pkt. z 261,4 pkt. - podało Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych oraz Katedra Makroekonomii Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.

Polska zakontraktowała w ramach KPO 97 mld zł - zarówno w części grantowej, jak i pożyczkowej - poinformowała na konferencji minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Rząd przedłuży bezterminowo kontrolę inwestycji zagranicznych. Stosowny projekt ustawy wysłany został do konsultacji - podano w ocenie skutków projektu.

Bank centralny Rumunii (BNR) pozostawił główną stopę procentową bez zmian na poziomie 6,5 proc. - podał bank w komunikacie po zakończeniu posiedzenia.

Produkt Krajowy Brutto Japonii spadł w I kw. o 0,7 proc. w ujęciu zanualizowanym kdk - poinformowało w komunikacie biuro rządowe w I wyliczeniu. Na rynku szacowano -0,3 proc., po +2,4 proc. w III kw., po korekcie z +2,2 proc.

Produkcja przemysłowa w Japonii w marcu wzrosła o 0,2 proc. mdm - podało Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu w II wyliczeniu. Wstępnie szacowano się -1,1 proc.

Nadwyżka w handlu strefy euro w marcu wyniosła 36,8 mld euro, bez uwzględniania czynników sezonowych (nsa), wobec nadwyżki 24 mld euro w poprzednim miesiącu - poinformował w komunikacie Eurostat.

Liczba rozpoczętych inwestycji w zakresie budowy domów mieszkalnych w USA w kwietniu wyniosła 1,361 mln w ujęciu zanualizowanym (SAAR). Miesiąc wcześniej wskaźnik ten wyniósł 1,339 mln, po korekcie z 1,324 mln - podał Departament Handlu USA w komunikacie.

Liczba wydanych nowych pozwoleń na budowę domów w USA w kwietniu (wskaźnik aktywności w przyszłości w tym sektorze) wyniosła w ujęciu zanualizowanym (SAAR) 1,412 mln wobec 1,481 mln w poprzednim miesiącu, po korekcie - podał Departament Handlu.

Indeks sentymentu wśród konsumentów amerykańskich, opracowywany przez Uniwersytet Michigan, w maju spadł do 50,8 pkt. z 52,2 pkt. miesiąc wcześniej - podano we wstępnym wyliczeniu. Rynek oczekiwał 53,5 pkt.

BUDŻET, DŁUG

Podatek miedziowy wymaga co najmniej aktualizacji - ocenia prezes KGHM Andrzej Szydło. Dodał, że koncern przekazał już Ministerstwu Finansów komplet informacji w tej sprawie.

SPÓŁKI

Dino Polska podtrzymuje cel wysokiego jednocyfrowego wzrostu sprzedaży LFL w tym roku i powrotu marży EBITDA na ścieżkę wzrostu - poinformował Michał Krauze, członek zarządu i dyrektor finansowy Dino.

Bogdanka podtrzymuje politykę dywidendową – poinformował wiceprezes spółki Artur Wasilewski.

Bogdanka nie widzi obecnie zagrożenia dla realizacji tegorocznego planu produkcyjnego – poinformował wiceprezes Bartosz Rożnawski.

Bogdanka, która zakłada w strategii podwojenie sprzedaży węgla poza grupę Enea do 2030 roku, pracuje nad pozyskaniem nowych odbiorców - poinformowali przedstawiciele spółki na konferencji prasowej.

Skonsolidowany zysk netto LW Bogdanka w I kwartale 2025 r. wyniósł 283,9 mln zł, a EBITDA 395 mln zł - podała Bogdanka w raporcie. Wyniki są zgodne z wcześniejszymi szacunkami.

LW Bogdanka zamierza pozostać spółką dywidendową przy uwzględnieniu planowanych nakładów inwestycyjnych związanych z dywersyfikacją działalności - poinformowała firma w piątek w aktualizacji strategii do 2030 roku.

Bogdanka planuje zwiększyć sprzedaż wydobywanego węgla poza grupę Enea z 1,2 mln ton w roku 2024 do 2,1 mln ton w 2030 r. i 2,4 mln ton do 2035 roku - poinformowała spółka w piątek w prezentacji aktualizacji strategii.

Nowa strategia KGHM jest ukończona, ale zarząd nie spieszy się z jej ogłaszaniem dopóki nie będzie pewny, czy ma pełne zabezpieczenie środków do jej realizacji - poinformował prezes KGHM Andrzej Szydło.

KGHM obecnie potrzebuje inwestycji rozwojowych, stąd decyzja zarządu, że nie rekomenduje wypłaty dywidendy za 2024 rok - poinformował prezes KGHM Andrzej Szydło. Miedziowy koncern jest jednak w przyszłości gotowy do rozmów z inwestorami na temat możliwości dzielenia się zyskiem.

PGE i Ørsted podpisały umowę na produkcję i dostawę kolejnej części dodatkowych konstrukcji stalowych dla fundamentów (tzw. secondary steel) morskiej farmy wiatrowej Baltica 2 - poinformował Ørsted w komunikacie prasowym.

Grupa Azoty zawarła w imieniu własnym oraz wybranych spółek z grupy kapitałowej aneks do porozumienia z 2 lutego 2024 roku. Okres obowiązywania porozumienia został wydłużony do 30 czerwca 2025 roku - poinformowała Grupa Azoty w komunikacie.

Dom Development wyemitował niezabezpieczone obligacje serii DOMDEM1160530 o łącznej wartości 135 mln zł z datą wykupu przypadającą w dniu 16 maja 2030 roku - poinformowała spółka w komunikacie.

Sanok Rubber Company pozostaje optymistyczny co do długoterminowych perspektyw grupy, widzi potencjał rozwojowy w takich branżach jak kolejnictwo i obronność - poinformowała spółka w piątek.

Sanok Rubber Company ocenia, że powtórzenie w 2025 roku wyniku EBITDA z 2024 roku byłoby dużym sukcesem - poinformował prezes spółki Piotr Szamburski.

Sanok Rubber Company zanotował w pierwszym kwartale 2025 roku 7,8 mln zł zysku netto jednostki dominującej wobec 13,7 mln zł zysku rok wcześniej - podała spółka w raporcie kwartalnym.

Konsorcjum, w skład którego wchodzi Budimex, podpisało umowę na projektowanie i budowę głównej linii Rail Baltica w Estonii, dotyczącym realizacji odcinka Pärnu-granica Łotwy - podał Budimex w komunikacie. Zamawiający zamierza przeznaczyć 332 mln euro na zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych.

Oferta Budimeksu została oceniona najwyżej w przetargu PKP Polskich Linii Kolejowych w ramach projektu "Budowa nowej linii kolejowej Podłęże - Szczyrzyc - Tymbark/Mszana Dolna oraz modernizacja istniejącej linii kolejowej nr 104 Chabówka - Nowy Sącz - Etap II" - podała spółka w komunikacie. Wartość oferty to 1,69 mld zł netto.

Jacek Rutkowski zdecydował o zakończeniu pełnienia funkcji prezesa Amiki ze skutkiem na moment podjęcia przez ZWZ uchwały w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2024 r. - podała spółka w komunikacie.

Robert Stobiński, obecnie wiceprezes Amiki, zostanie z dniem walnego zgromadzenia 11 czerwca nowym prezesem polskiego producenta AGD. Dotychczasowy prezes i wiodący akcjonariusz Jacek Rutkowski po 22 latach obejmie rolę doradcy strategicznego zarządu.

Skonsolidowana EBITDA Unimotu skorygowana (o szacunkową wycenę zapasu obowiązkowego paliw płynnych i gazowych, uzasadnione przesunięcia w czasie kosztów i przychodów oraz zdarzenia jednorazowe) wyniosła w pierwszym kwartale 47 mln zł, a rynek liczył na wynik na poziomie 45,7 mln zł.

Wartość portfela zamówień grupy Mirbud w segmencie usług budowlano – montażowych na koniec kwietnia 2025 r. miała wartość ok. 7,91 mld złotych netto - poinformowała spółka w komunikacie.

Mirbud szacuje skonsolidowany zysk netto w I kwartale 2025 roku na 15 mln zł - podała spółka w komunikacie.

Captor Therapeutics otrzymał decyzję Narodowego Centrum Badań i Rozwoju dotyczącą realizacji projektu CT-02, na mocy której NCBR zobowiązał spółkę do zwrotu 4,1 mln zł, czyli części środków otrzymanych w ramach dofinansowania - podała spółka w komunikacie.

Jastrzębska Spółka Węglowa szacuje utratę wolumenu produkcji w 2025 roku w wyniku pożaru w kopalni Budryk na około 345 tys. ton - poinformowała spółka w komunikacie.

Forever Entertainment planuje wypłacić 0,06 zł dywidendy na akcję z zysku za 2024 r. - podała spółka w komunikacie.

Zarząd Rawlplug rekomenduje z zysku netto za 2024 rok na wypłatę dywidendy 12,4 mln zł, co daje 0,4 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.

Noctiluca podpisała porozumienie inwestycyjne ze strategicznymi akcjonariuszami spółki, którego celem jest pozyskanie kapitału na dalszy rozwój oraz zwiększenie bezpośredniego udziału funduszy Rubicon Partners w akcjonariacie - poinformowała spółka w komunikacie.

Arctic Paper ogranicza wydatki na inwestycje inne niż dokończenie projektów już rozpoczętych - poinformował podczas konferencji wynikowej prezes Michał Jarczyński. Dodał, że spółka planuje do 220 mln zł CAPEX-u na 2026 i 2027 rok.

Zarząd Amiki rekomenduje, by dywidenda na akcję wynosiła 2 zł - podała spółka w komunikacie. Rekomendacja zarządu została pozytywnie zaopiniowana przez radę nadzorczą.

Należący do grupy PZU ubezpieczyciel LINK4 w I kwartale 2025 roku po raz pierwszy od dwóch osiągnął dodatni wynik techniczny przed reasekuracją - poinformował LINK4 w komunikacie prasowym.

Od początku 2025 roku do czterech spółek portfelowych funduszu bValue Growth - Xtreme Brands, Solidstudio, Fudo Security, Sportano - trafiło ponad 125 mln zł, z czego 85 mln zł w pierwszym kwartale, co stanowiło to ok. 50 proc. inwestycji wszystkich polskich funduszy VC w tym okresie - poinformowano w komunikacie.

Atal spodziewa się znaczącego odbicia sprzedaży mieszkań na rynku i zakłada, że w latach 2026-2027 będzie w stanie sprzedawać po 4 tys. lokali - poinformowali przedstawiciele zarządu podczas wideokonferencji. Trudna sytuacja panuje na rynku gruntów.

11 bit studios chce, by na koniec 2025 roku nad grą Frostpunk 1886 pracowało 25-30 osób - poinformował podczas wideoczatu prezes 11 bit studios, Przemysław Marszał.

Zarząd Mo-Bruk rekomenduje, by z zysku netto za 2024 rok przeznaczyć na dywidendę łącznie 46,3 mln zł, co daje 13,17 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie.

Victoria Dom liczy, że w 2025 r. sprzeda 1,2-1,5 tys. mieszkań, a w perspektywie kilku lat chce sprzedawać ok. 2-2,5 tys. mieszkań - poinformowali przedstawiciele zarządu podczas konferencji. Spółka planuje wyjść na rynek z kolejną emisją obligacji o wartości 60-110 mln zł.

Polpharma przewiduje umocnienie swojej pozycji na rynkach Europie Wschodniej, Azji Środkowej oraz na Kaukazie - podała spółka w sprawozdaniu z działalności za 2024 rok.

WALUTY

W piątek złoty osłabił się do ok. 4,267/EUR, w efekcie w skali tygodnia kurs EUR/PLN wzrósł o ok. 0,8 proc. USD/PLN od poniedziałku do piątkowego popołudnia poszedł w górę o ok. 0,5 proc. Rentowności obligacji, po wzrostach w ubiegłym tygodniu, w ostatnich dniach utrzymywały się na wyższych poziomach.

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,1194 USD i 163,05 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

ENERGETYKA, PALIWA

Projekt zmian w Prawie energetycznym ma umożliwić tworzenie Stref Rozwoju Zrównoważonego Przemysłu (SRZP), gdzie m.in. przedsiębiorstwa energochłonne będą mogły korzystać m.in. z preferencyjnej taryfy przemysłowej na prąd - wynika z wpisu resortu przemysłu do wykazu prac RM.

Ministerstwo Aktywów Państwowych ponowiło swój postulat o zwolnienie z podatku dochodowego kwoty jednorazowych odpraw pieniężnych dla pracowników zakładów likwidowanych przez przedsiębiorstwa górnicze w ramach nowego systemu wsparcia - wynika z uwag resortu do projektu nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego autorstwa MP.

Przez pierwsze cztery miesiące 2025 r. liczba osobowych i użytkowych samochodów całkowicie elektrycznych (BEV) zwiększyła się w Polsce o 10.557, czyli o 36 proc. więcej niż w analogicznym okresie 2024 r. – wynika z licznika elektromobilności PZPM i PSNM. Na koniec kwietnia było łącznie ponad 90 tys. takich samochodów.

Chińskie władze zatwierdziły budowę dziesięciu nowych reaktorów jądrowych za 200 mld juanów (27,7 mld dolarów) o łącznej mocy około 12 tys. MW – powiadomił w piątek japoński tygodnik "Nikkei Asia". Oznacza to, że do 2030 r. Chiny mogą stać się światowym liderem w produkcji energii jądrowej, wyprzedzając USA.

OPINIE, PROGNOZY

Pierwszy kwartał w polskiej gospodarce był nieco słabszy od oczekiwań z początku roku; konsument pozostał dość ostrożny - ocenia główny ekonomista Banku Millennium Grzegorz Maliszewski. W ostatnim czasie bank obniżył swoją prognozę wzrostu PKB Polski w 2025 r. do 3,4 proc. Głównym czynnikiem ryzyka pozostaje otoczenie zewnętrzne, w tym przede wszystkim globalna polityka handlowa.

Wynik wyborów prezydenckich nie powinien mieć istotnego wpływu na rynek; kompetencje prezydenta w obszarze polityki ekonomicznej nie są duże - ocenia główny ekonomista Banku Millennium, Grzegorz Maliszewski.

Obniżki cen paliw na stacjach prawdopodobnie dobiegły końca - prognozują analitycy BM Reflex. W okresie 19-23 maja analitycy spodziewają się stabilizacji cen paliw na większości stacji i pierwszych, symbolicznych podwyżek na części z nich.

Na rynku detalicznym paliw w II poł. maja możliwe raczej zahamowanie przeceny i stabilizacja cen, niż odwrócenie ich spadkowego trendu - oceniają analitycy e-petrol.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

Wskaźnik ROE sektora bankowego na koniec marca wyniósł 15,68 proc. wobec 15,57 proc. na koniec poprzedniego miesiąca (po korekcie) oraz 12,31 proc. rok wcześniej - podała Komisja Nadzoru Finansowego w opracowaniu.

Komisja Europejska nie odrzuciła żadnego z celów Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności, ani żadnych zmian w rewizji KPO - poinformował PAP wiceminister funduszy Jan Szyszko. Dodał, że 20 czerwca br. zbierze się Rada UE, która zatwierdzi całą rewizję polskiego KPO zawierającą właśnie FBiO.

Rynek reklamy wideo, obejmujący telewizję i wideo online, wzrósł w pierwszym kwartale 2025 roku o 4,3 proc. w porównaniu do analogicznego okresu w 2024 roku, a jego wartość wyniosła blisko 1,56 mld zł - wynika z raportu Publicis Groupe Polska.

KUKE planuje uruchomienie reasekuracji krajowych zakładów ubezpieczeń, którzy udzielą ochrony ubezpieczeniowej polskim firmom transportowym na wypadek strat poniesionych na terytorium Ukrainy, co umożliwi powrót krajowych przewoźników do przewozów Ukraina-Polska - wynika z projektu rozporządzenia resortu rozwoju.

Na koniec pierwszego kwartału tego roku niemal 300 tys. osób i firm miało przeterminowane długi na ponad 1,4 mld zł wobec sektora telekomunikacyjnego - wynika z danych BIG InfoMonitora. Największe zaległości mieli mieszkańcy Warszawy; w czołówce jest też Kraków, Poznań i Łódź.

DPD Polska zainstalowała ponad 10 tys. automatów paczkowych SwipBox Infinity - poinformowała spółka SwipBox w komunikacie prasowym.

Odsetek inwestorów spodziewających się w ciągu sześciu miesięcy trendu wzrostowego na GPW wzrósł o 6,5 pkt. proc. i wyniósł 56,5 proc. Odsetek respondentów oczekujących trendu spadkowego spadł o 10,5 pkt. proc. i wyniósł 14,5 proc. - wynika z cotygodniowego sondażu Indeksu Nastrojów Inwestorów.

Na koniec kwietnia tego roku w Polsce było zarejestrowanych 90 817 osobowych i użytkowych samochodów całkowicie elektrycznych (BEV) - wynika z Licznika Elektromobilności. Od początku roku ich liczba zwiększyła się o ponad 10 tys., czyli o 36 proc. wobec tego samego okresu 2024 r.

Pod koniec pierwszego kwartału 2025 roku w fazie budowy znajdowała się powierzchnia handlowa przekraczająca 545.000 m kw. GLA - poinformowano w komunikacie. Podano, że zauważalny jest trend rozwoju mniejszych formatów handlowych.

Po zakończeniu działań wojennych w Ukrainie z Polski może wyjechać do pół miliona pracowników z Ukrainy - oceniają w raporcie analitycy Gremi Personal.

Powołanie spółki POLSCA Baltic Ferries, która będzie dysponować promami pływającymi teraz pod znakami Unity Line i Polferries, ogłosił w piątek Szczecinie wiceminister infrastruktury Arkadiusz Marchewka. Nowy podmiot ma skuteczniej rywalizować z niemiecką i skandynawską konkurencją.

Szybką ścieżkę dla ukraińskich producentów żywności, którzy chcą wejść na szwedzki rynek, a także promocję towarów z Ukrainy w sklepach zapowiedział w piątek minister handlu zagranicznego Szwecji Benjamin Dousa wraz z szefami największych krajowych sieci spożywczych.

W Londynie, na marginesie corocznego spotkania EBOR rozmawiano o integracji rynków kapitałowych krajów regionu Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej - podało chorwackie ministerstwo finansów, które było organizatorem spotkania.

Obecnie połączenie gazowe między Rosją a Niemcami nie działa, ale Nord Stream 1 można naprawić, a dla Nord Streamu 2 można pozyskać licencję; unijne sankcje wygaszą wszelkie potencjalne zainteresowanie tymi rurociągami w przyszłości - powiedziała w piątek rzeczniczka Komisji Europejskiej Paula Pinho.

Amerykański koncern Microsoft zaoferował Komisji Europejskiej, że jego pakiet Office bez aplikacji Teams będzie tańszy niż sprzedawany razem z tą aplikacją. To reakcje firmy na groźbę kary ze strony Brukseli.

WYDARZENIA Z KRAJU

Rosyjscy hakerzy zaatakowali strony internetowe PO, celem są również strony Lewicy i PSL - napisał na platformie X premier Donald Tusk.

W I turze wyborów prezydenckich najwięcej głosów otrzymałby kandydat KO Rafał Trzaskowski - 31,1 proc., drugi byłby kandydat popierany przez PiS Karol Nawrocki - 25,3 proc., a trzecie miejsce zająłby kandydat Konfederacji Sławomir Mentzen - 10,8 proc. - wynika z sondażu IBRiS dla Polsat News.

34,2 proc. badanych zagłosowałoby w wyborach prezydenckich na kandydata KO Rafała Trzaskowskiego, 26,9 proc. głosów zdobyłby popierany przez PiS Karol Nawrocki, a 13,1 proc. kandydat Konfederacji Sławomir Mentzen - wynika z sondażu przygotowanego przez Pollster na zlecenie "Super Expressu".

28 proc. badanych deklaruje chęć oddania głosu na kandydata KO Rafała Trzaskowskiego, 24 proc. na popieranego przez PiS Karola Nawrockiego, a 13 proc. - na kandydata Konfederacji Sławomira Mentzena - wynika z sondażu IPSOS przeprowadzonego dla „19:30” i TVP Info.

Gdyby wybory prezydenckie odbyły się teraz, najwięcej głosów w I turze otrzymałby Rafał Trzaskowski - 31,5 proc., na drugim miejscu znalazł się Karol Nawrocki z 26,6 proc. - wynika z sondażu United Surveys dla Wirtualnej Polski. "WP" zauważa, że przewaga kandydata KO nad Karolem Nawrockim topnieje.

Z sondażu Opinia24 dla RMF FM wynika, że kandydat KO Rafał Trzaskowski w niedzielnych wyborach prezydenckich może zdobyć 29,7 proc. głosów. Kandydat popierany przez PiS Karol Nawrocki 25 proc., a kandydat Konfederacji Sławomir Mentzen 10,5 proc. Opinia24 prognozuje frekwencję na 68,8 proc.

17 proc. badanych deklaruje, że cecha uczciwości najbardziej pasuje do kandydata KO Rafała Trzaskowskiego; 16 proc. wskazało popieranego przez PiS Karola Nawrockiego, a 9 proc. - Sławomira Mentzena (Konfederacja) - wynika z sondażu Opinia24 dla "Faktów" TVN i TVN24.

Szefowa KPRP Małgorzata Paprocka poinformowała, że w związku z incydentami komunikowanymi przez NASK wystąpiła do szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego o niezwłoczne przedstawienie, jeszcze przed rozpoczęciem ciszy wyborczej, informacji o działaniach ABW w tej sprawie.

Od godz. 9 trwa atak DDoS na strony platforma.org - przekazał w piątek szef KPRM Jan Grabiec. Z kolei rzecznik NASK Jacek Dziura poinformował, że sprawa jest analizowana i że za ataki DDoS na niektóre polskie strony internetowe odpowiada prorosyjska grupa NoName057.

Rząd przekaże 14,5 mln zł na odbudowę i remont instytucji opieki nad dziećmi w wieku do trzech lat na terenach dotkniętych wrześniową powodzią – przekazała wiceminister w KPRM Magdalena Roguska.

Jeśli Izba Kontroli Sądu Najwyższego stwierdzi, że wybór Prezydenta RP był ważny, nie rodzi to specjalnych skutków, potwierdza tylko wynik wyborów. Jeśli natomiast stwierdzi nieważność wyboru prezydenta, w tym wypadku kluczową rolę może odegrać marszałek Sejmu - powiedział PAP b. szef PKW Wojciech Hermeliński.

Kandydat KO na prezydenta Rafał Trzaskowski ocenił, że o akcję reklam politycznych na Facebooku trzeba pytać jej organizatorów, a kwestie dezinformacji muszą wyjaśnić NASK i służby. Podkreślił, że skupia się na kampanii organizowanej przez jego sztab i finansowanej przez jego komitet wyborczy.

Politolog prof. Jarosław Flis ocenił w rozmowie z PAP, że wyniki sondażowe kandydatów na prezydenta odzwierciedlają raczej ich wpadki niż wysiłki. Dodał, że Polacy mają znacznie mocniej wyrobione zdanie, na kogo na pewno nie zagłosują, niż na kogo dobrze byłoby zagłosować.

U 58,1 proc. badanych kampania nie wywołała zmiany decyzji wyborczej. Co trzeci wyborca zadeklarował, że jej przebieg miał wpływ na zmianę zdania co do kandydata - wynika z sondażu UCE Research dla Onetu.

Przewodniczący PKW Sylwester Marciniak poinformował w piątek, że uprawnionych do głosowania w niedzielnych wyborach prezydenckich jest 28 mln 943 tys. 594 osoby, a także, że utworzono 32 tys. 143 obwody głosowania.

Uelastycznienie reguł gospodarowania przez uczelnie środkami dotacji na świadczenia dla studentów i zwiększenie efektywności wykorzystania środków funduszy stypendialnych - to cel projektu noweli ustawy o szkolnictwie wyższym, przygotowanego przez resort nauki.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował w piątkowym komunikacie, że do uruchomienia 70 mln euro na dofinansowanie termomodernizacji i odbudowy budynków użyteczności publicznej po powodzi potrzebna jest zgoda Komisji Europejskiej. Nabór może ruszyć w czerwcu - dodano.

W 2027 r. uczniowie będą mieć dwutygodniowe ferie zimowe w jednym z trzech terminów między 18 stycznia a 28 lutego - Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało terminy ferii w roku szkolnym 2026/2027.

Wójt Soliny wysłał do premiera petycję w sprawie redukcji populacji niedźwiedzi w Bieszczadach. Do wniosku dołączył ponad półtora tysiąca podpisów mieszkańców. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska opracował propozycję zmiany przepisów i projekt, który może ruszyć jesienią.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Muszę się spotkać z Putinem i to rozwiążemy, a jeśli nie rozwiążemy, to będzie bardzo ciekawie - poinformował w piątek prezydent USA Donald Trump o negocjacjach ws. wojny w Ukrainie. Zagroził też Iranowi, że jeśli wkrótce nie przyjmie propozycji USA w sprawie programu atomowego "staną się złe rzeczy".

Przywódca Rosji Władimir Putin popełnił wielki błąd, wysyłając do Stambułu na rozmowy z Ukrainą delegację niskiego szczebla - ocenił w piątek w Tiranie sekretarz generalny NATO Mark Rutte po przybyciu na szczyt Europejskiej Wspólnoty Politycznej (EPC).

W tym tygodniu mieliśmy realną szansę na pokój, ale przywódca Rosji Władimir Putin bał się przyjechać do Turcji i wysłał delegację, która nie ma mandatu do podejmowania decyzji - powiedział w piątek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podczas sesji plenarnej szczytu Europejskiej Wspólnoty Politycznej (EPC) w Tiranie.

W Stambule zakończyło się w piątek spotkanie delegacji USA, Ukrainy i Turcji w sprawie zakończenia wojny w Ukrainie - podała AFP za źródłami w tureckim MSZ. W trwających około godziny rozmowach uczestniczyli ministrowie spraw zagranicznych tych państw: Marco Rubio, Andrij Sybiha i Hakan Fidan.

Podczas piątkowych rozmów w Stambule ukraińska i rosyjska delegacja omówiły możliwość przeprowadzenia wymiany jeńców w wymiarze 1000 na 1000 osób - poinformował minister obrony Ukrainy Rustem Umierow.

Rosja domaga się, by rozmowy z Ukrainą w Stambule odbywały się bez przedstawicieli Stanów Zjednoczonych i Turcji – powiedziało w piątek agencji Reutera ukraińskie źródło dyplomatyczne, zastrzegając sobie anonimowość. Jak dodało, Moskwa „podkopuje wysiłki pokojowe”.

Musimy zrobić wszystko, by zatrzymać USA po naszej stronie - wezwał w piątek kanclerz Niemiec Friedrich Merz, przemawiając do europejskich przywódców, zgromadzonych w Tiranie na szóstym szczycie Europejskiej Wspólnoty Politycznej (EPC).

Prezydent USA Donald Trump oświadczył w piątek w Abu Zabi, że kończy podróż po Bliskim Wschodzie i wraca do USA. Wcześniej sugerował, że może udać się do Turcji na ukraińsko-rosyjskie rozmowy pokojowe. Trump ogłosił też, że spotka się z przywódcą Rosji Władimirem Putinem, "gdy uda się to zorganizować".

Unia Europejska musi zwiększyć presję na prezydenta Rosji Władimira Putina, by osiągnąć pokój w Ukrainie - zapowiedziała przewodnicząca KE Ursula von der Leyen, nawiązując do nieobecności Putina na rozmowach w Stambule. Dodała, że KE pracuje nad nowym pakietem sankcji na Rosję, który obejmuje m.in. gazociągi Nord Stream.

Szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas poinformowała w piątek, że Komisja Europejska pracuje nad 18. pakietem sankcji wobec Rosji. Komentując nieobecność Władimira Putina na rozmowach w Stambule, zaznaczyła, że cały świat zobaczył, że Rosja sobie pogrywa.

Sekretarz stanu USA Marco Rubio nie sądzi, aby nastąpił przełom w negocjacjach pokojowych między Ukrainą a Rosją, dopóki nie dojdzie do bezpośredniego spotkania prezydentów Donalda Trumpa i Władimira Putina.

Sekretarz stanu USA Marco Rubio, odnosząc się do mediacji w rozmowach nt. zakończenia wojny w Ukrainie, powiedział w czwartek, że USA nie zamierzają już - jak to określił - gonić po całym świecie i uczestniczyć w spotkaniach, które nie będą produktywne. Skrytykował też skład rosyjskiej delegacji na rozmowy z Ukrainą.

Podczas wizyty prezydenta USA Donalda Trumpa w Abu Zabi w czwartek podpisano umowę o rozwoju sztucznej inteligencji (AI) między USA a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi. W ZEA ma powstać największy poza USA kampus AI o docelowej mocy 5 GW. Arabskie państwo ma też otrzymać dostęp do najnowszych amerykańskich technologii.

Europa mogłaby funkcjonować bez wojskowego wsparcia Ameryki, ale zastąpienie jej potencjału zajęłoby ćwierć wieku i pochłonęłoby nawet 1 bilion dolarów – oceniają autorzy raportu Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych (IISS).

Ukraina straciła myśliwiec F-16 podczas odpierania rosyjskiego ataku w nocy z czwartku na piątek – poinformowały siły powietrzne tego kraju na Telegramie.

W ciągu trzech lat wojny Ukraina straciła co najmniej 770 mln USD na nieudanych transakcjach zbrojeniowych – podał w piątek "Financial Times". To znaczna część rocznego budżetu Kijowa na zakup broni; od początku inwazji Ukraina wydała na ten cel 6-8 mld USD z własnych funduszy.

Incydent w Zatoce Fińskiej, gdy estońska marynarka wojenna wyprowadziła na rosyjskie wody podejrzany tankowiec Jaguar z "floty cieni”, był pierwszym, kiedy rosyjskie siły powietrzne w odpowiedzi przyjęły "aktywną pozycję ochronną" wobec takiej jednostki – powiedział szef Sztabu Generalnego Estońskich Sił Zbrojnych gen. Vahur Karus.

Organizacje Reporterzy bez Granic (RSF) i Truth Hounds potępiły w piątek "umyślną strategię" Rosji, polegającą, według nich, na bombardowaniu ukraińskich hoteli, gdzie mieszkają dziennikarze, aby ich "uciszyć". W ocenie obu organizacji takie ataki są zbrodniami wojennymi.

Premier Pakistanu Shehbaz Sharif oświadczył w czwartek, że jest gotów przystąpić do rozmów pokojowych z Indiami. Wcześniej dowództwa armii Indii i Pakistanu poinformowały o przedłużeniu do niedzieli zawieszenia broni.

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz udzielił wywiadu magazynowi "Zeit", w którym poruszono m.in. problem zmian w polityce migracyjnej Niemiec i reakcji sąsiednich krajów na środki podejmowane przez Berlin. Podkreslił, że mielegalna migracja to wspólny problem i trzeba go wspólnie rozwiązać.

Minister spraw zagranicznych Francji Jean-Noel Barrot zapowiedział, że w piątek Paryż złoży do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) skargę przeciw Iranowi za to, że nie zagwarantował ochrony konsularnej dwojgu zatrzymanym w tym kraju francuskim obywatelom.

Papież Leon XIV powiedział w piątek w przemówieniu do członków korpusu dyplomatycznego akredytowanego przy Stolicy Apostolskiej, że filarami pracy dyplomacji Watykanu są słowa "pokój", "sprawiedliwość" i "prawda". Apelował o dialog i zaprzestanie produkcji broni oraz o rozwiązanie konfliktów na Ukrainie i w Ziemi Świętej.

Izraelski rząd prowadzi w tajemnicy rozmowy z nowymi władzami Syrii o normalizacji stosunków - poinformowały media. Izrael nie uznaje Syrii i traktuje jej nowe władze jako zagrożenie. Prezydent USA Donald Trump zapowiedział we wtorek zniesienie sankcji na Syrię.

Faworyt w zaplanowanych na 3 czerwca wyborach prezydenckich w Korei Południowej Li Dze Mjung "niemal na pewno" podał błędną datę urodzenia, bo sam nie wie, kiedy dokładnie przyszedł na świat – pisze prasa. Niepewność co do daty narodzin polityka stała się istotnym elementem jego kampanii wyborczej.

Od piątku policja na Węgrzech jest uprawniona do używania systemów rozpoznawania twarzy nawet w przypadku sprawców drobnych wykroczeń - wynika z rozporządzenia rządu opublikowanego w dzienniku ustaw. Dotąd funkcjonariusze mogli sięgać po to rozwiązanie tylko w czasie demonstracji.

Bakteria, która żywi sią ropą naftową produkuje organiczny detergent (biosurfaktant), aby móc się przyczepiać do kropelek ropy – informuje pismo „Nature Chemical Biology”. (PAP Biznes)

asa/ osz/

© Copyright
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu PAP Biznes chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Waluty

Waluta Kurs Zmiana
1 CHF 4,5366 0,71%
1 EUR 4,2458 0,24%
1 GBP 5,0398 0,25%
100 JPY 2,5999 0,56%
1 USD 3,7906 0,41%