Skrót wiadomości: sobota-niedziela, 3-4 maja

WIADOMOŚCI GOSPODARCZE KRAJ I ŚWIAT -----------------------------------

Nowosądecka firma Fakro uruchamia produkcję schodów strychowych w USA, choć chciała uruchomić fabrykę na rynek amerykański w Nowym Sączu - projekt jednak nie uzyskał zgody władz miasta - powiedział PAP prezes Fakro Ryszard Florek.

Spółka Centralny Port Komunikacyjny wykupiła dotąd nieco ponad połowę gruntów pod nowe lotnisko - poinformował PAP pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek. Jak dodał, liczy na to, że do końca czerwca w życie wejdą nowe przepisy, które przyspieszą inwestycję.

Nowy zarząd Polskich Portów Lotniczych przygotowuje przetarg na projekt i wykonanie modernizacji warszawskiego Lotniska Chopina - poinformował PAP pełnomocnik rządu ds. CPK i wiceminister infrastruktury Maciej Lasek.

Kilkanaście linii lotniczych odwołało w niedzielę połączenia z Tel Awiwem po ataku rebeliantów Huti na lotnisko Ben Guriona. Rejsy zawiesiły m.in. PLL LOT i Wizz Air, które latają do Izraela z Warszawy i Krakowa. Połączenia na tych trasach utrzymują linie El Al.

94-letni miliarder i inwestor giełdowy Warren Buffett podczas walnego zgromadzenia Berkshire Hathaway ogłosił, że z końcem roku odejdzie ze stanowiska dyrektora generalnego tej spółki. Buffett zapowiedział, że wkrótce zwróci się do zarządu z prośbą o wyznaczenie Grega Abela jako swojego następcy.

Ponad 90 proc. europejskich inwestorów lokujących środki w rynek hotelowy planuje utrzymać lub zwiększyć wartość inwestycji w 2025 roku - wynika z raportu CBRE "European Hotel Investor Intentions Survey 2025". Z danych CBRE wynika, że najchętniej wybieranym kierunkiem jest Hiszpania. Polska jest również na radarze inwestorów.

Amerykańscy urzędnicy przygotowali nowy pakiet sankcji przeciwko Rosji, w tym na sektor energetyczny i bankowy, by skłonić ją do zakończenia wojny w Ukrainie - podał Reuters, powołując się na przedstawicieli administracji. Według agencji, nie jest jednak jasne, czy Trump zatwierdzi nowe restrykcje.

Kraje OPEC+ zgodziły się zwiększyć w czerwcu produkcję ropy naftowej drugi miesiąc z rzędu, tym razem o 411.000 baryłek dziennie

Premier Francji Francois Bayrou dopuścił w sobotę możliwość przeprowadzenia referendum w sprawie planu zawierającego propozycje zmniejszenia deficytu budżetowego i długu publicznego. Zastrzegł, że decyzję o plebiscycie może podjąć tylko prezydent kraju.

Departament Stanu USA wydał zgodę na sprzedaż Arabii Saudyjskiej uzbrojenia, w tym rakiet średniego zasięgu powietrze-powietrze AIM-120D, na kwotę do 3,5 mld dolarów – poinformował Pentagon w piątkowym oświadczeniu.

WYDARZENIA Z KRAJU-----------------

Weźcie w swoje ręce odpowiedzialność za Polskę; dla jej bezpieczeństwa trzeba iść do wyborów prezydenckich; nie ma drugiego tak silnego mandatu w Polsce jak ten prezydenta - mówił prezydent Andrzej Duda podczas Święta Konstytucji 3 Maja. Podziękował też za 10 lat swojej prezydentury.

Artysta Janusz Kapusta i działacz opozycji antykomunistycznej, polityk i ekonomista Jerzy Kropiwnicki zostali odznaczeni przez prezydenta Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego - najwyższym polskim odznaczeniem państwowym. Prezydent ocenił, że obaj odznaczeni to wizjonerzy.

Prezydent Andrzej Duda podczas trwających w niedzielę Centralnych Obchodów Dnia Strażaka wręczył awanse generalskie czterem oficerom PSP oraz odznaczenia państwowe funkcjonariuszom PSP i druhom OSP. Zaapelował do rządu m.in. o opiekę nad strażakami i doposażanie ich w najnowocześniejszy sprzęt.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY----------------------

Prezydent USA Donald Trump powiedział w nadanym w niedzielę wywiadzie w NBC, że jedna ze stron jest bliżej porozumienia w sprawie zakończenia wojny w Ukrainie niż druga. Trump nie wykluczył też, że może użyć siły, by zająć Grenlandię, choć nie wyobraża sobie takiego scenariusza w przypadku Kanady.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow powiedział w sobotę, że Moskwa chce "definitywnej" odpowiedzi władz ukraińskich na jej propozycję, by zawrzeć rozejm w walkach na trzy dni, od 7 do 9 maja. Pieskow oznajmił, że reakcja Ukrainy na ofertę jest "testem gotowości do pokoju".

W pierwszej turze powtórzonych wyborów prezydenckich w Rumunii prowadzi George Simion, lider partii AUR, z wynikiem 33,1 proc., a na drugim miejscu jest Crin Antonescu (22,9 proc.) – wynika z badań exit poll opublikowanych w niedzielę wieczorem przez stację telewizyjną Digi24.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski nazwał inicjatywę rosyjskiego przywódcy Władimira Putina o zawieszeniu broni na trzy dni, od 7 do 9 maja, teatralną inscenizacją mającą na celu stworzenie wrażenia wyjścia Rosji z izolacji. Zełenski nalega na 30-dniowy rozejm zgodnie ze strategią zaproponowaną przez władze USA.

Przywódca Rosji Władimir Putin powiedział w wywiadzie udzielonym rosyjskiej telewizji publicznej, że potrzeba użycia broni jądrowej w Ukrainie do tej pory nie zaistniała i wyraził nadzieję, że nie zaistnieje – podała w niedzielę agencja Reutera.

Co najmniej 11 osób cywilnych, w tym dwoje dzieci, zostało rannych w nocy z sobotę na niedzielę w rezultacie ataku rosyjskich dronów na Kijów - poinformowały władze stolicy Ukrainy. W kilku dzielnicach miasta doszło do pożarów, płonęły różnego rodzaju budynki i samochody.

Wojska ukraińskie ostrzelały fabrykę urządzeń energetycznych w miejscowości Suziemka w obwodzie briańskim na zachodzie Rosji, niszcząc znaczną część obiektu – podał w niedzielę Reuters, powołując się na oświadczanie lokalnych władz na Telegramie.

Ukraina otrzyma wkrótce kolejny system obrony powietrznej Patriot stacjonujący obecnie w Izraelu, a omawiane jest też przekazanie kolejnego przez Niemcy lub Grecję - donosi w niedzielę "New York Times". Gazeta pisze, że nie jest jasne, czy to decyzja prezydenta Donalda Trumpa.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział w niedzielę na konferencji prasowej w Pradze, że rozejm z Rosją możliwy jest w każdej chwili. Po rozmowach z prezydentem Czech Petrem Pavlem podziękował m.in. za inicjatywę, dzięki której Kijów liczy na 1,8 mln sztuk amunicji w 2025 r.

Rakieta balistyczna wystrzelona przez rebeliantów Huti z Jemenu uderzyła w niedzielę w okolice lotniska Ben Guriona w środkowym Izraelu - poinformowała armia izraelska. Pogotowie ratunkowe powiadomiło o kilku lekko rannych. Na około pół godziny wstrzymano operacje lotnicze.

Chiński przywódca Xi Jinping złoży oficjalną wizytę w Rosji w dniach 7-10 maja na zaproszenie przywódcy tego kraju Władimira Putina - poinformowało w niedzielę ministerstwo spraw zagranicznych ChRL. Wizyta zbiega się z obchodami 80. rocznicy zwycięstwa Związku Sowieckiego nad nazistowskimi Niemcami w II wojnie światowej.

Londyńska policja aresztowała ośmiu mężczyzn w związku z dwoma oddzielnie prowadzonymi śledztwami w sprawie terroryzmu – podała w niedzielę stacja Sky News. Oba dochodzenia dotyczą m.in. obywateli Iranu, ale nie są powiązane ze sobą – poinformowały służby policyjne.

Rządząca Partia Akcji Ludowej odniosła zdecydowane zwycięstwo w sobotnich wyborach parlamentarnych w Singapurze. Według oficjalnych wyników, ugrupowanie premiera Lawrence'a Wonga zdobyło 87 z 97 miejsc w jednoizbowym parlamencie – podała w niedzielę japońska agencja Kyodo.

Były szef armii, generał Brice Oligui Nguema, który przewodził zamachowi stanu w 2023 r. został w sobotę zaprzysiężony na prezydenta kraju.

Co najmniej 300 osób, w tym 21 dzieci i 15 kobiet, zginęło w wyniku dwudniowego ataku paramilitarnych Sił Szybkiego Wsparcia (RSF) na miasto Al-Nahud w stanie Kordofan Zachodni w południowo-zachodnim Sudanie - poinformowało w sobotę sudańskie MSZ.

Prezydentka Meksyku Claudia Sheinbaum poinformowała w sobotę podczas publicznego wystąpienia, że odrzuciła propozycję Donalda Trumpa dotyczącą przysłania do jej kraju wojsk USA, które miałyby podjąć walkę z kartelami narkotykowymi.

W Australii, gdzie Partia Pracy wygrywa wybory parlamentarne, premier Antony Albanese podziękował wyborcom. "Dziękuję Australijczykom za szansę, by dalej służyć najlepszemu narodowi na świecie" - powiedział premier na wiecu zwolenników jego partii w Sydney. (PAP Biznes)

pr/