Rozstrzygnięcie TSUE w sprawie WIBOR najwcześniej pod koniec roku - prawnicy (opinia)

W środę odbyła się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-471/24. Rozprawa dotyczyła kredytu udzielonego w 2019 roku przez PKO BP i była to pierwsza rozprawa przed TSUE dotycząca WIBOR-u. Wydanie wyroku TSUE poprzedzone będzie ogłoszeniem opinii rzecznika generalnego, co ma nastąpić 11 września.

"Mając na uwadze przebieg samej rozprawy, jak i przedstawione w sprawie stanowiska – można być umiarkowanym optymistą i zakładać, że sędziowie Trybunału nie zdecydują się tym razem na rozstrzygnięcia mogące prowadzić do podważania fundamentów ekonomii i rynku wewnętrznego UE opartego na oficjalnych wskaźnikach referencyjnych obowiązujących w państwach członkowskich. Mając na uwadze, że TSUE uznał za zasadne zapoznanie się z opinią Rzecznika Generalnego TSUE, która ma być sporządzona do 11 września, rozstrzygnięcia można się spodziewać nie wcześniej niż pod koniec roku" - powiedział cytowany w komentarzu radca prawny Piotr Bodył-Szymala, główny doradca prezesa Santander Bank Polska.

Z kolei Karolina Pilawska, pełnomocnik kredytobiorców, oceniła, że w centrum uwagi były w środę pytania sędziów TSUE i to one świadczą o możliwym kierunku przyszłego wyroku.

"Trybunał wyraźnie skupił się nie tylko na literalnym brzmieniu klauzul, lecz na mechanizmie działania całego wskaźnika, jego wpływie na sytuację konsumenta oraz odpowiedzialności informacyjnej po stronie banków. Padły również pytania o to, czy ryzyko zmiennego oprocentowania zostało w sposób uczciwy i zrozumiały przedstawione stronie słabszej – czyli konsumentowi"- napisała w komentarzu Pilawska z kancelarii adwokackiej Pilawska Zorski Adwokaci.

"Na opinię Rzecznika Generalnego poczekamy do 11 września 2025 roku. Ale już teraz można stwierdzić: Trybunał dostrzegł problem – i nie zamierza go zbywać. Wyrok zapadnie najprawdopodobniej na początku 2026 roku i – jeśli będzie zgodny z kierunkiem zadanych pytań – może stać się przełomem na miarę wyroku w sprawie Dziubak (frankowej) z 2019 roku" - dodała.

Bartosz Miąskiewicz, adwokat z Kancelarii CMS Cameron McKenna, razem z kancelarią Romanowski i Wspólnicy reprezentującą PKO BP w TSUE, zwrócił uwagę, że Komisja Europejska, Rzeczpospolita Polska i Portugalia zajęły stanowisko korzystne dla banku, w pełnym zakresie kwestii będących przedmiotem rozprawy.

"Wszystkie strony i zainteresowani, poza konsumentem stoją na stanowisku, że WIBOR jest wyłączony spod kontroli abuzywności na mocy dyrektywy konsumenckiej, czyli jest uczciwy i rzetelny" - napisał w komentarzu Miąskiewicz.

"Wszystkie strony, poza konsumentem, uważają, że konsument otrzymał od banku odpowiednie informacje i nie został wprowadzony w błąd. A gwarancją uczciwości jest kontrola nad wskaźnikami sprawowana przez polski i europejski organ nadzoru (Komisja Nadzoru Finansowego i ESMA) - dodał.

Sąd w Częstochowie, który rozpatruje pozew przeciwko PKO BP, we wniosku do TSUE zapytał, czy unijna dyrektywa w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich dopuszcza badanie umów dotyczących zmiennego oprocentowania ustalanego na podstawie wskaźnika WIBOR - a jeśli tak, to czy możliwe jest kontynuowanie umowy kredytowej bez zapisów dotyczących stawki zmiennej, w oparciu jedynie o marżę banku.

Polski sąd chce też wiedzieć, czy denominowane w złotych kredyty hipoteczne, których raty ustalane są na podstawie WIBOR, można traktować jako "powodujące znaczącą nierównowagę" ze szkodą dla konsumenta. Według sądu miałoby się tak dziać z uwagi na niewłaściwe poinformowanie konsumenta odnośnie do ryzyka związanego ze zmienną stopą procentową, zwłaszcza gdy nie zostało jasno wytłumaczone, w jaki sposób obliczane jest zmienne oprocentowanie i "jakie wątpliwości są związane z jego nietransparentnością".(PAP Biznes)

seb/ osz/