Wartość transakcji na polskim rynku fuzji i przejęć spadła w '24 o 49 proc. - Bain & Company

Z raportu "Global M&A Report 2025" wynika, że sektory: technologiczny oraz energii i zasobów naturalnych doświadczyły największych spadków, a wartość transakcji w tych branżach zmniejszyła się o około 80 proc., podczas gdy liczba dużych transakcji spadła o 30-40 proc.

W pierwszej dwudziestce największych przejęć w Polsce dominowały transakcje transgraniczne: 14 z 20 największych transakcji dotyczyło inwestorów zagranicznych przejmujących polskie aktywa.

W komunikacie podano, że jedynym segmentem rynku, który utrzymał stabilny poziom, był sektor produkcji i usług, w którym największą wartość miały przejęcia portfeli nieruchomości. Dodano, że żaden inny sektor nie odnotował wystarczająco silnego wzrostu, aby zrównoważyć spadek w sektorze technologicznym oraz energii i zasobów naturalnych.

Na globalnym rynku M&A w 2024 r., wartość transakcji sięgnęła 3,6 biliona USD, co oznacza wzrost o 13 proc. rdr, a liczba transakcji zwiększyła się o 9 proc. Napisano, że to znaczący krok naprzód, który może zwiastować przełom po trzech latach spowolnienia. W regionie EMEA wartość transakcji wyniosła 595 mld USD (wzrost o 11 proc. rdr), a liczba transakcji wzrosła o 8 proc.

Napisano, że po trzech latach zastoju, rok 2025 może przynieść długo wyczekiwane ożywienie. Według Bain & Company, kluczowe bariery, które hamowały aktywność M&A tj. wysokie stopy procentowe i wyzwania regulacyjne, mogą wreszcie ustąpić.

"W 2024 r. dynamika transakcji fuzji i przejęć w Polsce jest wyraźnie słabsza niż na rynkach globalnych. Podczas gdy na świecie rynek fuzji i przejęć powoli się odbudowuje, choć nadal pozostaje poniżej historycznych rekordów, w Polsce odnotowaliśmy istotny spadek wartości tych transakcji. Główną przyczyną była niepewność geopolityczna związana z sytuacją na Ukrainie, potęgowana obawami dotyczącymi wyborów w USA i niektórych krajach europejskich" - powiedział, cytowany w komunikacie Paweł Szreder, partner w Bain & Company.

"Wpływ na gorszą dynamikę wartości transakcji w Polsce miały też czynniki lokalne, jak zmniejszona aktywność spółek Skarbu Państwa, w których nowe zarządy wciąż opracowują długoterminowe strategie, a także mniej optymistyczne oczekiwania co do obniżania stóp procentowych niż w krajach zachodnich" - dodał.

Bain & Company twierdzi, że rosnące znaczenie generatywnej sztucznej inteligencji w procesie fuzji i przejęć jest kolejnym czynnikiem, który może wpłynąć na odbicie na rynku.

Badanie Bain, przeprowadzone wśród ponad 300 praktyków M&A, wykazało, że 21 proc. z nich korzysta obecnie z generatywnej sztucznej inteligencji w procesie fuzji i przejęć – to wzrost o 5 pp. rdr. Jedna trzecia respondentów spodziewa się, że zacznie z niej korzystać do końca tego roku.

"Generatywna sztuczna inteligencja będzie miała ogromny wpływ na sposób zawierania transakcji. Ci, którzy wdrażają tę technologię jako pierwsi, zyskują przewagę dzięki szybszemu dostępowi do lepszych informacji. Podmioty, które dołączą później, będą przepłacać za atrakcyjne transakcje i utkną w przedłużających się procesach dla mniej korzystnych ofert. Dobrą wiadomością jest to, że wciąż jeszcze nie jest za późno, aby wejść do gry" - dodał Paweł Szreder.

Raport Bain & Company analizuje sytuację w 12 sektorach i 10 regionach, wskazując, które branże przyciągały kapitał, a które zmagały się ze spadkiem wartości transakcji.

W sektorze produktów konsumenckich, wartość transakcji spadła o 19 proc. w 2024 r. Według badania Bain, 60 proc. dyrektorów odpowiedzialnych za produkty konsumenckie planuje sprzedaż aktywów w ciągu najbliższych trzech lat. Podano, że kluczowymi czynnikami wpływającymi na ich decyzje jest wsparcie interesariuszy, konsekwencje podatkowe oraz dostępność potencjalnych nabywców.

Dodano, że firmy naftowe i gazowe w 2024 r. doświadczyły fali konsolidacji, a firmy chemiczne intensywnie reorganizowały swoje portfolio. Według Bain & Co., globalnie sektor energetyczny zrealizował transakcje o łącznej wartości ponad 400 mld USD – najwięcej od trzech lat.

Ponadto, dodano, że obecnie przedsiębiorstwa w całej branży starają się jak najszybciej osiągać korzyści z przejęć, ponieważ wartość synergii nadal rośnie, a ich wdrażanie przebiega coraz szybciej.

Według Bain, postęp technologiczny, zmiany regulacyjne i rosnące oczekiwania klientów sprawiły, że sektor usług finansowych w 2024 r. ponownie ożywił się na rynku fuzji i przejęć. Wartość transakcji w tej branży wzrosła do 309 mld USD, w czym największy udział miały bankowość i finanse, a najszybszy wzrost odnotowano w obszarze kart i płatności.

Bain przewiduje, że ten trend się utrzyma – banki będą dążyć do zwiększania skali, ubezpieczyciele skoncentrują się na swoich kluczowych obszarach działalności, a zapobieganie oszustwom i weryfikacja tożsamości staną się jednymi z najgorętszych kierunków przejęć w sektorze płatności.

Napisano, że rosnąca dominacja gigantów technologicznych w sektorze mediów i gier skłoniła tradycyjne firmy medialne do konsolidacji, aby zwiększyć skalę swojej działalności i skuteczniej konkurować. Dodano, że firmy z sektora mediów i gier coraz częściej sięgają także po transakcje wykraczające poza ich główną branżę, rozszerzając działalność na nowe sektory. W 2024 r. ponad połowa fuzji i przejęć w obszarze mediów i rozrywki obejmowała firmy spoza tego rynku – zarówno po stronie kupujących, jak i sprzedających.

Mimo zwiększonego nadzoru regulacyjnego, branża detaliczna odnotowała odbicie w wartości i wolumenie fuzji i przejęć w 2024 r., a nagłówki zdominowały megatransakcje. Badanie Bain pokazuje, że 75 proc. praktyków handlu detalicznego spodziewa się kontynuacji zarówno tej samej liczby, jak i wielkości transakcji w 2025 r.

Napisano, że mimo niewielkiej liczby transakcji, na rynku nadal jest duże zapotrzebowanie na fuzje i przejęcia. Dzieje się tak, ponieważ firmy szukają sposobów na rozwój i zwiększenie zysków, starając się jednocześnie unikać ryzyka w niepewnych warunkach gospodarczych. Ponadto napisano, że wpływają na to zmienne prognozy ekonomiczne, problemy z łańcuchami dostaw i napięcia geopolityczne, a z kolei fundusze inwestycyjne nadal chętnie angażują swój kapitał i są gotowe do działania.

"Liczba dostępnych transakcji stale rośnie. Duże firmy, które dostosowują swoje strategie, oraz fundusze private equity i venture capital, szukają sposobów na utrzymanie płynności finansowej. Wiele z nich ma już na sprzedaż określone aktywa, czekając na lepsze warunki rynkowe i wyższe wyceny, które mogą pojawić się wraz z ożywieniem rynku" - napisano w komunikacie Bain & Company.

Bain & Company to firma doradztwa strategicznego. Konsultanci Bain wspierają zarządy firm w podejmowaniu decyzji z zakresu strategii, organizacji, fuzji i przejęć oraz we wdrażaniu innowacyjnych technologii. Bain & Company jest też doradcą funduszy private equity. (PAP Biznes)

hel/ gor/