Wniosek o środki w programie SAFE trafi do Brukseli w piątek lub sobotę rano - Sobkowiak-Czarnecka

W środę Rada Ministrów upoważniła wicepremiera, ministra obrony narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza do oficjalnego złożenia wniosku do Komisji Europejskiej o pozyskanie środków finansowych w ramach unijnego funduszu na dozbrajanie SAFE. Polska ma termin na złożenie wniosku do końca tygodnia. Według nieoficjalnych informacji ze źródeł UE, KE już zapoznała się z projektem polskiego wniosku.

"Formalnie czas na złożenie wniosku mamy do 30 listopada. Praktycznie dzisiaj późnym popołudniem albo jutro rano ten wniosek w całości trafi do Brukseli" - zapewniła w Polsat News Sobkowiak-Czarnecka i dodała, że "połowa marca to będzie moment, kiedy będziemy podpisywali dokument zobowiązujący, czyli umowę pożyczkową i umowę operacyjną”.

Wskazała, że zaraz po zawarciu umowy 15 proc. kwoty, o którą Polska aplikuje powinno do niej trafić, natomiast później kolejne transze wraz z realizacją kolejnych projektów.

"To jest de facto plan obronny Polski na najbliższe pięć lat" - powiedziała.

Mówiąc o programie SAFE, podała, że obecnie są brane pod uwagę dwie wersje: albo zmiany w Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, które wymagają nowelizacji ustawy o obronie ojczyzny albo stworzenie nowego funduszu SAFE.

"W rządzie pojawiają się różne głosy. Ja osobiście jestem zwolenniczką stworzenia osobnego funduszu, który da pewną przejrzystość i jasność, że to są te pieniądze unijne i na co one są na bieżąco wydawane" - wskazała pełnomocniczka. Powiedziała również, że taka ustawa powinna wejść w życie przed podpisaniem umowy pożyczkowej, czyli przed początkiem marca.

"Zaraz po napisaniu, po złożeniu tego wniosku siadamy do prac nad ustawą" - dodała.

Sam program miałby zawierać projekty związane z dronami, ochroną antydronową, Tarczą Wschód, projektem Bezpieczny Bałtyk, czyli ochroną infrastruktury krytycznej na dnie Bałtyku, czy także z pozyskiwaniem zdolności tankowania w powietrzu. "Mniej więcej dwie trzecie z tej listy to są projekty, które i tak były już planowane do realizacji" - powiedziała.

Program SAFE opiewa na 150 mld euro. Polsce przyznana została największa część z tej puli - 43,7 mld euro. Pożyczki w ramach SAFE, udzielane krajom UE, a zaciągane przez KE, będą gwarantowane unijnym budżetem. Środki będzie można przeznaczać zarówno na sprzęt wojskowy, jak i amunicję. Polski rząd już zapowiedział, że 89 proc. całej kwoty zainwestowane zostanie w polski przemysł zbrojeniowy.

Zdaniem Sobkowiak-Czarneckiej to są bardzo nisko oprocentowane, ale jednak pożyczki i kredyty. Sama ich spłata zakończy się w 2070 roku. Spłata kapitału również jest odłożona w czasie i rozpocznie się za 10 lat.

"Ten program ma dwa cele. Przede wszystkim to, żebyśmy byli bezpieczni i mogli szybko dozbroić się w związku z wojną na Ukrainie i z agresją rosyjską. Ale drugi to jest dokładnie inwestycja w przemysł europejski, a w naszym przypadku - polski. I na pewno dokładnie będziemy też prześwietlać to, jak te pieniądze będą wydawane" - zapewniła.

Instrument SAFE to unijny program, który ma na celu wzmocnienie obronności państw członkowskich UE; przewiduje on łącznie 150 mld euro wsparcia Na liście złożonej przez Polskę znalazło się 139 projektów, zarówno z domeny wojskowej, przygotowanych przez MON, jak i związanych z cyberbezpieczeństwem, infrastrukturą, jak np. budowa dróg przygranicznych oraz projekty przygotowane przez MSWiA. Co do zasady, w ramach programu premiowane mają być projekty prowadzone wspólnie przez dwa lub więcej państw, choć możliwe będzie też finansowanie zakupów tylko dla jednego kraju, jeśli umowa na danych sprzęt zostanie podpisana do końca maja przyszłego roku.(PAP)

azk/ kpr/ ktl/ osz/