Do marca ’25 rekomendacje dot. przyspieszenia wydatkowania funduszy UE - Szyszko, MFiPR (wywiad)
Na koniec roku nastąpi weryfikacja realizacji celów przyspieszenia wydatkowania funduszy UE przez poszczególne instytucje, a do marca '25 MFiPR chce zakończyć przegląd wdrażania funduszy na lata 2021-2027 i sformułować wnioski ws. potrzebnych zmian - poinformował PAP Biznes wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jan Szyszko.
„Teraz przygotowujemy się do przeglądu śródokresowego, żeby ocenić, co działa lub nie działa oraz dokonać zmian w inwestowaniu Funduszy Europejskich” - powiedział Szyszko, pytany czy ok. 25 proc. zakontraktowanych środków do tej pory to jest wystarczający stopień zawansowania w połowie perspektywy finansowej.
Jak wyjaśnił, MFiPR chce zakończyć przegląd do marca przyszłego roku, zgodnie z unijnym terminem.
„Bardzo zauważalne są dysproporcje w poziomie kontraktacji pomiędzy różnymi instytucjami pośredniczącymi przy wdrażaniu tej perspektywy” – wskazał wiceminister.
„Rewizja jest od tego, żeby zaradzić problemom wydolnościowym i zdjąć być może nadmierny ciężar odpowiedzialności z niektórych instytucji, które nie dają rady inwestować funduszy” – wyjaśnił.
Jak zaznaczył, część instytucji wykonuje świetną pracę i być może dla nich alokacja funduszy będzie zwiększona.
„Na pewno nikt tu nie będzie przedkładał dobrego samopoczucia tej czy innej instytucji nad tempo inwestycji w Polsce. Mamy napięty harmonogram. Komunikujemy o tym od początku roku. Jasno informowaliśmy, że musimy przyspieszyć, bo odziedziczyliśmy po poprzednikach opóźnienia. Na koniec roku będziemy weryfikować realizację celów. Tych, którzy wykonują dobrą robotę należy nagradzać, a błędy korygować” – zaznaczył.
Szyszko podkreślił natomiast, że widać poprawę w realizacji programów regionalnych przez samorządy.
„Tu też widzimy dysproporcje, niemniej samorządy nabierają tempa. Jesteśmy całkiem zadowoleni. Na przykład woj. pomorskie wypełniło już cel na ten rok (7 proc. certyfikacji). Już nie ma województw znacząco poniżej 1 proc. kontraktacji alokacji” – ocenił Szyszko.
Pytany, czy przeprogramowanie części funduszy w ramach polityki spójności w związku z odbudową po powodzi nie spowolni procesu wydatkowania, odparł, że wręcz może je przyspieszyć.
„Mówimy o kwocie do około 20 mld złotych, w ramach której możemy dokonać bardzo korzystnego reprogramowania funduszy. Dzieje się to na wczesnym etapie wdrażania unijnego budżetu, w którym mamy część niezakontraktowanych środków. Pozwala to na dużą elastyczność” - wyjaśnił.
Wśród tych zmian jest możliwość prefinansowania inwestycji po powodzi zamiast ich refinansowania oraz brak konieczności wkładu własnego dla części inwestycji, a MFiPR chce uruchomić wsparcie w terminie kilku-kilkunastu tygodni.
Podsumowując, Szyszko zaznaczył, że jest „optymistą”, jeśli chodzi o spełnienie wyznaczonych przez MFiPR celów przyspieszonej certyfikacji wydatków w tym roku z 5 proc. do 6 proc. całej puli funduszy, wynoszącej ponad 325 mld złotych.
Wiceminister jest również „realistą”, jeśli chodzi o jeszcze ambitniejszy cel w roku 2025 – z 14 do 17 proc.
„Rok 2026 to rok, w którym zidentyfikowaliśmy ryzyko, że środków na inwestycje może być więcej niż potrzeb inwestycyjnych, stąd podniesienie tych celów certyfikacji w polityce spójności” – powiedział.
„By spełnić cel w przyszłym roku, musimy jak najwięcej zainwestować w tym roku. Po drugie musimy tak wykorzystać przegląd śródokresowy, żeby za realizację tego celu odpowiadały najsprawniejsze instytucje, a przy tym sensownie inwestować” – dodał.
Jak zaznaczył, najdłużej kontraktowane są inwestycje infrastrukturalne, ale resort minimalizuje ryzyko niewykorzystania, także dzięki inwestycjom w odbudowę infrastruktury po powodzi.
Julita Żylińska (PAP Biznes)
jz/ asa/
