Maksymalny okres pracy przewodniczącego i wiceprzewodniczących KNF ma wynosić 14 lat - projekt
Wprowadzenie 14-letniego limitu czasu pełnienia funkcji przez przewodniczącego KNF i jego zastępców oraz wprowadzenie zakazu ich zatrudniania przez określony czas w podmiotach nadzorowanych – takie m.in. zmiany znalazły się w projekcie nowelizacji Prawa bankowego.
W piątek na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt nowelizacji Prawa bankowego oraz niektórych innych ustaw. Przygotowany przez Ministerstwo Finansów projekt ma na celu implementację do polskiego prawa dyrektywy unijnej, dotyczącej m.in. uprawnień nadzorczych oraz rozporządzenia, odnoszącego się do wymogów dotyczących ryzyka kredytowego.
W projekcie proponuje się określenie limitu czasu pełnienia funkcji przez przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego i jego zastępców. Będzie on wynosić 14 lat, przy czym okres ten będzie liczony dla wszystkich pełniących tę funkcję, którzy zostaną powołani po 11 stycznia 2026 r.
Zostanie także wprowadzony zakaz zatrudniania (co do zasady 12 miesięcy) przez określony czas w podmiotach nadzorowanych, podmiotach świadczących usługi na rzecz podmiotów nadzorowanych oraz w podmiotach prowadzących działalność lobbingową w zakresie rynku finansowego (w sprawach, którymi zajmowała się dana osoba) przez przewodniczącego KNF oraz jego zastępców. Podobnym zakazem zostaną objęci także pracownicy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego po zakończeniu pełnienia funkcji lub zakończeniu zatrudnienia. W ich przypadku ten okres będzie wynosić zasadniczo 6 miesięcy.
Jednocześnie KNF ma zyskać prawo do udzielania zgody na powołanie członków zarządu i przewodniczącego rady nadzorczej banku, jeśli ten w świetle unijnych przepisów jest „dużą instytucją” (obecnie Komisja wydaje taką zgodę na powołanie prezesa - PAP).
KNF będzie również oceniać, czy kierownicy komórek kontroli wewnętrznej i dyrektorzy do spraw finansowych w takich dużych instytucjach spełniają „wymogi odpowiedniości”. Banki będą musiały informować KNF o planowanych istotnych transakcjach, takich jak nabycie lub zbycie istotnego pakietu akcji, przeniesienie aktywów lub pasywów o istotnej wartości, fuzje i podziały instytucji kredytowych.
„Przy czym w przypadku planowanego nabycia lub objęcia akcji lub praw z akcji oraz w przypadku planowanego zbycia pakietu akcji, zawiadomienie jest wymagane, jeżeli planowana transakcja prowadzi do osiągnięcia albo przekroczenia 15 proc. uznanego kapitału potencjalnego nabywcy, natomiast planowane przeniesienie aktywów lub zobowiązań podlega zgłoszeniu, gdy ich wartość wynosi co najmniej 10 proc. całkowitych aktywów lub zobowiązań. KNF może zgłosić sprzeciw co do nabycia albo objęcia akcji lub praw z akcji, wydać negatywną opinię co do połączenia lub podziału, a także nałożyć sankcje w przypadku przeprowadzenia transakcji z naruszeniem przepisów ustawy” – napisano w uzasadnieniu.
Zgodnie z proponowanymi przepisami, bank zagraniczny chcący rozpocząć działalność w Polsce będzie musiał utworzyć oddział oraz uzyskać zezwolenia KNF na prowadzenie działalności. W projekcie proponuje się także ustanowienie tzw. minimalnego progu kapitałowego, czyli mechanizmu pozwalającego ograniczyć niedoszacowanie wymogów kapitałowych kalkulowanych z wykorzystaniem metody wewnętrznych ratingów (internal ratings-based approach, IRB).
„Zgodnie z obowiązującymi przepisami banki mają możliwość szacowania wymogu kapitałowego albo metodą standardową, albo metodą IRB. W przypadku zastosowania metody IRB nierzadko wymóg kapitałowy jest znacznie niższy niż w przypadku metody standardowej, która jest bardziej konserwatywna. Zgodnie z nowymi regulacjami wymóg kapitałowy oszacowany metodą IRB będzie porównywany do wyniku uzyskanego metodą standardową. Jeżeli wynik uzyskany metodą IRB będzie niższy niż 72,5 proc. wymogu uzyskanego metodą standardową, podmiot będzie musiał zastosować wartość wyższą” – napisano w uzasadnieniu.
Proponuje się także zmiany w metodzie standardowej dla ryzyka kredytowego, aby zwiększyć wrażliwość tej metody na ryzyko „w kilku kluczowych aspektach”. W projekcie jest mowa także o uporządkowaniu wymogów dotyczących ryzyka rynkowego poprzez: „ustanowienie wiążących wymogów opartych na alternatywnej metodzie standardowej oraz wprowadzenie mnożników zwiększających wartość wymogu liczonego uproszczoną metodą standardową”.
Projektowana ustawa ma wejść w życie 11 stycznia 2026 r. z wyjątkiem części przepisów, które wejdą w życie w innym terminie. (PAP)
ms/ malk/ asa/
