Skrót wiadomości - poniedziałek, 24 lutego, 21.00

MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI

Jeśli obniżki stóp proc. w ogóle miałyby się pojawić w 2025 r., to byłaby na to przestrzeń dopiero pod koniec roku, a skala łagodzenia polityki byłaby niewielka - uważa członkini RPP Iwona Duda. Jej zdaniem należy ostrożnie podchodzić do wygasania presji płacowej, a więcej informacji dla oceny parametrów polityki pieniężnej dostarczy projekcja lipcowa.

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w styczniu 2025 r. wzrosła o 4,8 proc. w ujęciu rocznym, a w ujęciu miesięcznym spadła o 17,3 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny. Sprzedaż detaliczna w cenach bieżących w ubiegłym miesiącu wzrosła o 6,1 proc. rdr.

W styczniu ceny skupu podstawowych produktów rolnych, tj. pszenicy, żyta, żywca wołowego, żywca wieprzowego, drobiu i mleka krowiego w porównaniu z analogicznym miesiącem poprzedniego roku wzrosły o 5,0 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny.

Udział sprzedaży przez Internet w sprzedaży ogółem wzrósł w styczniu w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego z 8,8 proc. do 9,1 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny.

Podaż pieniądza (M3) w styczniu 2025 r. wzrosła o 9,4 proc. rdr do 2.469.068,651 mln zł - podał Narodowy Bank Polski. W ujęciu miesięcznym podaż pieniądza spadła o 0,4 proc.

Rolnicy niezadowoleni z niskich cen zbóż wstrzymują sprzedaż - poinformowała Izba Zbożowo-Paszowa.

Minister rolnictwa Czesław Siekierski poinformował w poniedziałek w Brukseli, że unijni ministrowie są za tym, by fundusze na wsparcie wsi ze Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) uzupełnić o inne środki z unijnego budżetu, w tym pieniądze z polityki spójności i na ochronę środowiska.

Inflacja liczona według HICP w Polsce w styczniu w ujęciu rocznym wyniosła 4,3 proc., wobec 3,9 proc. w grudniu - podał Eurostat. Miesięcznie ceny wzrosły o 0,8 proc.

Minister rolnictwa Czesław Siekierski poinformował w poniedziałek w Brukseli, że w UE trwają dyskusje o ewentualnym przedłużeniu liberalizacji handlu towarami z Ukrainy, ale musi to być korzystne dla obu stron. Porozumienie o bezcłowym handlu ukraińskimi produktami rolnymi wygasa 5 czerwca.

Od inwazji Rosji obywatele Ukrainy założyli w Polsce 77,7 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych - podaje PIE w raporcie.

Ceny konsumpcyjne w strefie euro wzrosły o 2,5 proc. w styczniu w ujęciu rdr - podał w komunikacie Eurostat, biuro statystyczne Unii Europejskiej, w II wyliczeniu. Wstępnie szacowano wzrost o 2,5 proc. wobec +2,4 proc. miesiąc wcześniej.

Indeks Ifo, obrazujący nastroje wśród przedsiębiorców niemieckich, wyniósł w lutym 85,2 pkt. wobec 85,2 pkt. miesiąc wcześniej, po korekcie z 85,1 pkt. - podał instytut Ifo w komunikacie. Analitycy spodziewali się indeksu na poziomie 85,8 pkt.

BUDŻET, DŁUG

BGK kontynuuje wypłaty z nowej perspektywy finansowej 2021-2027; od początku wypłat do 21 lutego wypłacił 26,315 mld zł, a w samym lutym wypłacił łącznie ok. 2,86 mld zł - poinformował BGK.

Na koniec grudnia drugą najliczniejszą grupą cudzoziemców ubezpieczonych w ZUS byli Białorusini - poinformował ZUS.

Do 23 lutego podpisano 12.663 umowy na unijne dofinansowanie projektów, które wykorzystają 37,3 proc. dostępnej puli środków z polityki spójności UE na lata 2021-2027 - poinformowało na stronie Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.

Ministerstwo Finansów zaoferuje do sprzedaży 26 lutego obligacje o łącznej wartości 6-9 mld zł serii OK0127, PS0130, WZ0330, IZ0831, DS1033 i DS1034 - podał resort w komunikacie.

SPÓŁKI

Cherrypick Games jest zadowolone z przyjęcia zapowiedzi gry Sniper at Work i wskazuje, że whishlista tytułu dynamicznie rośnie, z kolei lista życzeń gry Angst: A Tale of Survival nie osiągnęła satysfakcjonującego spółkę poziomu - poinformował PAP Biznes prezes dewelopera gier Marcin Kwaśnica. Spółka jest pewna nowej strategii, jak również segmentu gier premium.

Sprzedaż miedzi przez grupę KGHM wyniosła w styczniu 2025 roku 52 tys. ton i była niższa o 9 proc. rdr. Produkcja miedzi płatnej wyniosła 58,9 tys. ton, o 2 proc. mniej rdr - podała grupa w komunikacie dotyczącym wstępnych wyników produkcyjnych i sprzedażowych.

Bank Millennium spodziewa się w 2025 roku w segmencie detalicznym umiarkowanego wzrostu kredytów niehipotecznych, a w segmencie korporacyjnym przyspieszenia wzrostu akcji kredytowej - podał bank w raporcie rocznym.

Benefit Systems przeprowadził emisję obligacji, emitując w jednej serii papiery dłużne warte 1 mld zł. Oferta spółki cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem, popyt przekroczył 1,6 mld zł - poinformowała spółka w komunikacie prasowym.

Fundusz Smartlink Partners inwestuje w holding DistrictORG Inc. - poinformowała spółka w komunikacie.

TDJ Equity I podwyższył cenę w wezwaniu na akcje Grenevii do 2,75 zł/szt. z 2,12 zł/szt. oferowanych wcześniej - podał podmiot pośredniczący w wezwaniu, Santander BM, w komunikacie.

Nowa cena w wezwaniu na akcje Grenevii to ostateczna propozycja, a termin przyjmowania zapisów nie zostanie przedłużony - poinformował Jacek Leonkiewicz, prezes zarządu TDJ Equity I.

Asbis Enterprises szacuje, że miał w styczniu 2025 r. skonsolidowane przychody na poziomie ok. 213 mln USD, wobec 225 mln USD w analogicznym okresie rok wcześniej. Oznacza to spadek o ok. 6 proc. rdr - poinformowała spółka w komunikacie.

GTC sfinalizował sprzedaż biurowca GTC X w Belgradzie za kwotę 52 mln euro - podało GTC w komunikacie prasowym.

PolTREG nawiązuje współpracę z Kinexum Services LLC w zakresie rejestracji terapii TREGS w USA - poinformowała spółka w komunikacie. Celem współpracy jest wsparcie strategiczne w procesie rejestracji terapii TREGS przez amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA).

Do indeksu WIG20 wejdą CCC i Żabka, a opuszczą Cyfrowy Polsat i JSW - oceniają analitycy Biura Maklerskiego mBanku.

Przychody grupy PSB w 2024 roku wzrosły o 4,9 proc. rdr do 9,1 mld zł - podały Polskie Składy Budowlane w komunikacie.

Dom Development sprzedał w 2024 roku ponad 500 mieszkań w Krakowie; to o 14 proc. więcej rdr. Firma zamierza w ciągu dwóch-trzech lat osiągnąć pozycję lidera na krakowskim rynku pod względem liczby sprzedanych lokali - poinformował Marcin Rams, prezes Dom Development Kraków.

Image Power dokonało odpisu aktualizującego wartości gier wyprodukowanych i będących w produkcji w wysokości ok. 999 tys. zł - poinformowała spółka w komunikacie.

E-Shopping Group zmienia nazwę na MedTech Solution - poinformowała notowana na rynku NewConnect spółka w komunikacie prasowym. Akcjonariusze wyrazili zgodę na zmianę nazwy, która jest spójna z nowym profilem działalności w obszarze wyrobów i technologii medycznych.

Medinice otrzymało powiadomienie od jednostki notyfikującej TÜV Nord Polska o pozytywnym zakończeniu procesu certyfikacji CE MDR na bazie komparatora urządzenia medycznego PacePress, tzw. PacePress Fast - poinformowała spółka w komunikacie.

Cena sprzedaży akcji Genomtec w ABB została ustalona na 7 zł za akcję - podała spółka w komunikacie. W ABB akcjonariusz sprzeda 1.342.556 akcji.

Spółka Cloud Technologies szacuje, że miesięczna dynamika sprzedaży danych do kluczowych klientów za grudzień 2024 r., wyrażona w USD, wzrosła o 2 proc. rdr - podała spółka w komunikacie.

Mex Polska w aktualizacji strategii na lata 2024-2028 uwzględnił współpracę w zakresie dostaw bezpośrednich - poinformował operator sieci restauracji w komunikacie. Spółka przewiduje wzrost zysku netto o co najmniej 1 mln zł w 2025 roku.

Światłowód Inwestycje w 2024 roku wypracował EBITDA na poziomie 104 mln zł - poinformowała spółka w komunikacie prasowym. Liczba aktywnych klientów w sieci Światłowód Inwestycje w 2024 r. przekroczyła 605 tys.

Spółka zależna R.Power zawarła umowę z P4 na sprzedaży energii z farm fotowoltaicznych oraz gwarancji pochodzenia energii z odnawialnych źródeł - podał R.Power w komunikacie. Szacowana ilość energii elektrycznej będąca przedmiotem sprzedaży w okresie trwania umowy wynosi powyżej 240 GWh.

WALUTY

W najbliższych dniach notowania EUR/PLN powinny stabilizować się w szerokim paśmie 4,10-4,20 - prognozują analitycy Banku Millennium. Dochodowość polskich obligacji pozostaje względnie stabilna.

Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0466 USD i 156,81 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.

ENERGETYKA, PALIWA

Będą wypracowywane rozwiązania dot. deregulacji polskiej energetyki - poinformował Wojciech Wrochna, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej złożył do EBI wnioski o 2 mld zł na dwa nowe programy wsparcia wysokosprawnej kogeneracji z biogazu oraz produkcji biometanu, którym można np. tankować autobusy miejskie - przekazała PAP prezes Funduszu Dorota Zawadzka-Stępniak.

Największym wyzwaniem w rozmowach z Komisją Europejską ws. pomocy publicznej dla pierwszej elektrowni jądrowej jest czas - poinformował Wojciech Wrochna, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej.

Zapotrzebowanie na moc w aukcji uzupełniającej rynku dla okresu dostaw od 1 lipca - 31 grudnia 2025 r. wynosi 5.444,486 MW - podano w obwieszczeniu Ministra Klimatu i Środowiska.

Polska Grupa Górnicza przygotowuje utworzenie Zakładu Likwidacji Kopalń. Zakład - po znowelizowaniu ustawy o funkcjonowaniu górnictwa - ma realizować obowiązki dotąd wykonywane przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń, choć m.in. z postulowaną perspektywą wykorzystania zbędnego majątku do nowych celów gospodarczych.

Zapasy gazu ziemnego w europejskich magazynach wynoszą 40,8 proc. Znajduje się w nich 467,93 TWh gazu - wynika z wyliczeń firmy Gas Infrastructure Europe.

Unia Europejska wydała w trzecim roku pełnowymiarowej inwazji Kremla na Ukrainę więcej pieniędzy na rosyjskie paliwa niż na pomoc finansową przekazywaną Kijowowi - wynika z raportu Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA), cytowanym w poniedziałek przez brytyjski dziennik "Guardian".

OPINIE, PROGNOZY

Rola polskich firm budowlanych w odbudowie Ukrainy będzie marginalna, ale mogą one wystąpić w roli konsorcjantów u boku partnerów z innych państw - ocenił wiceprezes PZPB Damian Kaźmierczak. Ograniczenie ryzyka politycznego i finansowego przez polskie instytucje zachęciłoby wykonawców do wejścia na rynek ukraiński.

Sprzedaż detaliczna w styczniu w ujęciu rdr wzrosła mocniej od oczekiwań rynku; dynamika wyniosła +4,8 proc. wobec oczekiwań na poziomie +1,5 proc. W danych pozytywnym sygnałem jest m. in. odbicie w sprzedaży dóbr trwałych - wskazują ekonomiści. Perspektywy konsumpcji w 2025 r. są stosunkowo stabilne.

Odbudowa ukraińskiej gospodarki może dodać do wzrostu PKB Polski mniej niż 0,2 pkt. proc. rocznie, przy założeniu, że w sumie koszty odbudowy sięgną ok. 300 mld dolarów - oceniają ekonomiści Citi. Ekonomiści zaznaczają jednak, że trudno zignorować zagrożenia, które wiązałyby się z podpisaniem porozumień pokojowych na warunkach niekorzystnych dla Ukrainy.

Nowy rząd Niemiec nie będzie miał mandatu na głębokie reformy w kraju - oceniają analitycy Pekao SA.

Wynik wyborów parlamentarnych w Niemczech potwierdza oczekiwania dotyczące polityki prowzrostowej, choć na rynku utrzymuje się niepewność co do potencjalnych reform hamulca zadłużenia i zwiększonych wydatków fiskalnych – oceniają analitycy w poniedziałek po publikacji wyników wyborów do Bundestagu.

POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE

PLLuM to model językowy stworzony dla administracji, firm i naukowców; każdy obywatel może skorzystać z czatbotu - przekazał w poniedziałek wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Resort powołał konsorcjum HIVE, które ma wdrażać model AI w mObywatelu i urzędach - dodał wiceminister Dariusz Standerski.

Ministerstwo Infrastruktury myśli o uproszczeniu tworzenia dróg rowerowych na drogach samorządowych - podał resort w odpowiedzi na interpelację poselską.

Pierwsze emisje obligacji skarbowych i pierwsze produkty bankowe oparte na nowym wskaźniku referencyjnym POLSTR mogą pojawić się pod koniec 2025 roku. Rynek czeka obecnie na zaktualizowaną Mapę Drogową reformy - poinformował PAP Biznes Paweł Spławski, partner w Deloitte.

Ważne zezwolenia na pobyt w Polsce posiada 1,55 mln obywateli Ukrainy - podał Urząd do Spraw Cudzoziemców.

Minister rolnictwa Czesław Siekierski przyznał w poniedziałek w Brukseli, że w UE trwają dyskusje o ewentualnym przedłużeniu liberalizacji handlu towarami z Ukrainy, ale musi to być korzystne dla obu stron. Porozumienie o bezcłowym handlu ukraińskimi produktami rolnymi wygasa 5 czerwca.

10 proc. najbogatszych amerykańskich gospodarstw domowych odpowiada za blisko 50 proc. wydatków - poinformował dziennik "The Wall Street Journal", powołując się na analityków agencji Moody's.

Ministrowie spraw zagranicznych UE zdecydowali w poniedziałek o zawieszeniu szeregu sankcji wobec Syrii – przekazało PAP źródło dyplomatyczne. Obejmują one m.in. energetykę, bankowość i transport.

Utraty pracy w najbliższym czasie w wyniku zwolnień grupowych obawia się 28 proc. zatrudnionych Polaków - wynika z raportu "Zwolnienia grupowe pod lupą". Obawy te wynikają głównie z problemów finansowych firmy i zmianami w jej strukturze organizacyjnej - podano.

Gigant cyfrowy Apple zapowiedział w poniedziałek, że zrealizuje w USA w ciągu następnych czterech lat inwestycje, których koszt wyniesie 500 mld dolarów. Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump podziękował dyrektorowi wykonawczemu Apple'a Timowi Cookowi we wpisie na platformie Truth Social.

WYDARZENIA Z KRAJU

Dlaczego każdy przyzwoity człowiek stoi dziś przy Ukrainie? Bo to wojna w obronie wszystkich: Ukrainy, Polski, Europy i naszych wartości; niech nikt nie próbuje podważać sensu tej walki - napisał premier Donald Tusk w trzecią rocznicę rozpoczęcia pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę.

W poniedziałek ministrowie obrony Polski i Słowacji podpisali list intencyjny dot. umocnienia współpracy w obszarze przemysłu zbrojeniowego. Porozumienie obejmuje cztery obszary, wśród których jest m.in. wspólne działanie w celu podnoszenia zdolności produkcji amunicji, szczególnie kalibru 155 mm.

Na spotkaniu z prezydentem USA Donaldem Trumpem prezydent Andrzej Duda omówił wszystkie najważniejsze tematy; nie trwało ono 10 min i miało dwie części - spotkanie delegacji i rozmowę w "cztery oczy" - powiedział szef gabinetu prezydenta RP Marcin Mastalerek.

Jest porozumienie ws. ambasadorów, ponieważ szef MSZ Radosław Sikorski przywraca standardową procedurę, która rozpoczyna się od wstępnej akceptacji kandydatury przez prezydenta - powiedział w poniedziałek prezydent Andrzej Duda.

W drugiej połowie lutego największym poparciem cieszy się KO - 34 proc. głosów, na drugim miejscu znalazło się PiS z poparciem 29 proc., a na trzecim - Konfederacja, uzyskując 17 proc. poparcia - wynika z sondażu CBOS.

Gdyby wybory prezydenckie odbywałyby się w drugiej połowie lutego, 35,2 proc. respondentów oddałoby głos na Rafała Trzaskowskiego, 26,5 proc. na Karola Nawrockiego, a 15,7 proc. na Sławomira Mentzena - wynika z sondażu IBRiS dla "Wydarzeń" Polsatu.

Podejście unii w zakresie bezpieczeństwa musi się zmienić, będzie to zaprezentowane w strategii bezpieczeństwa wewnętrznego, która zostanie opublikowana w marcu - zapowiedział w poniedziałek w senacie Magnus Brunner, komisarz UE odpowiedzialny za sprawy migracji i polityki wewnętrznej.

Wiceszef komisji śledczej ds. Pegasusa Tomasz Trela poinformował PAP, że najprawdopodobniej w tym tygodniu komisja wystąpi do sądu o areszt dla b. szefa MS Zbigniewa Ziobry za niestawianie się na posiedzenie komisji. Wyjaśnił, że doradcy komisji uzupełniają wniosek o wypowiedzi Ziobry z komisji regulaminowej.

Warto, aby instytucje europejskie, zajmujące się bezpieczeństwem, takie jak Europol i Frontex, miały więcej narzędzi i wsparcia państw członkowskich i więcej uprawnień - ocenił w poniedziałek szef MSWiA Tomasz Siemoniak. Dodał, że odpowiedź na przestępczość międzynarodową również musi być międzynarodowa.

W poniedziałek ministrowie obrony Polski i Słowacji podpisali list intencyjny dot. umocnienia współpracy w obszarze przemysłu zbrojeniowego. Porozumienie obejmuje cztery obszary, wśród których jest m.in. wspólne działanie w celu podnoszenia zdolności produkcji amunicji, szczególnie kalibru 155 mm.

Prokuratura Okręgowa w Warszawie wezwała b. premiera Mateusza Morawieckiego na 27 lutego na przesłuchanie w sprawie wyborów kopertowych - potwierdził w poniedziałek PAP rzecznik tej prokuratury Piotr Skiba.

Dawny spór b. szefa MS Zbigniewa Ziobry z sędzią Justyną Koską-Janusz, która w Sądzie Okręgowym w Warszawie ma poprowadzić proces oskarżonych w sprawie Funduszu Sprawiedliwości, nie wpływa na jej możliwość niezależnego osądzenia sprawy - podkreślił minister sprawiedliwości Adam Bodnar.

Nie ma zmian w systemie feryjnym – poinformowała w poniedziałek w Krakowie minister edukacji Barbara Nowacka, dementując tym samym – jak to określiła – fake newsy o tym, że ministerstwo rozważa wprowadzenie ferii jesiennych.

Prokuratura Okręgowa w Gdańsku wszczęła śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień przez byłych dyrektorów Muzeum II Wojny Światowej - podał w poniedziałek rzecznik prokuratury. Śledczy ustalą czy dyrektorzy wynajmowali luksusowe apartamenty i za nie płacili. Chodzi m.in. o Karola Nawrockiego, kandydata na prezydenta popieranego przez PiS.

W ciągu trzech lat śledztwa ws. zbrodni wojennych popełnionych przez Rosję w Ukrainie przesłuchano ponad 3 tys. świadków i zidentyfikowano ok. 40 zdarzeń o znamionach zbrodni wojennych - podała PK. Prokuratorzy - jak ustaliła PAP - znają nazwiska dowódców i żołnierzy, którzy są za nie odpowiedzialni.

Ksiądz Krystian K. z diecezji sosnowieckiej, w którego mieszkaniu w marcu 2024 r. zmarł młody mężczyzna, nie trafi do aresztu – zdecydował w poniedziałek prawomocnie sąd okręgowy. Ksiądz jest podejrzany m.in. o nieumyślne spowodowanie śmierci.

WYDARZENIA Z ZAGRANICY

Prezydent USA Donald Trump powiedział w poniedziałek w Waszyngtonie, że może zakończyć wojnę na Ukrainie w ciągu najbliższych tygodni.

Prezydent USA Donald Trump powiedział w poniedziałek, że w tym lub następnym tygodniu spotka się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim w sprawie podpisania umowy o minerałach.

Europa jest gotowa zapewnić Ukrainie gwarancje bezpieczeństwa – powiedział prezydent Francji Emmanuel Macron podczas poniedziałkowego spotkania z prezydentem USA Donaldem Trumpem w Waszyngtonie.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował, że przeprowadził "dobrą rozmowę" z prezydentem USA Donaldem Trumpem i wyraził nadzieję, że Stany Zjednoczone będą kontynuować wsparcie dla Kijowa.

Ukraina musi nadal pracować nad wzmocnieniem własnej obrony, jednocześnie rozważając możliwości dyplomatycznego zakończenia wojny mimo ultimatów stawianych przez Rosję – powiedział w poniedziałek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski w Kijowie na wspólnej konferencji prasowej z zagranicznymi liderami.

Po trzech latach wojny, którą wszczęła Rosja, Ukraina żyje, walczy i ma więcej przyjaciół na świecie niż kiedykolwiek – oświadczył w poniedziałek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podczas międzynarodowego forum w Kijowie.

Ministrowie spraw zagranicznych państw UE jednomyślnie poparli w poniedziałek w Brukseli 16. pakiet unijnych sankcji wobec Rosji. Obejmie on kolejne sektory rosyjskiej gospodarki, a także część tzw. floty cieni, która transportuje ropę z Rosji - przekazało PAP źródło unijne.

Negocjacje Ukrainy z USA ws. umowy o surowcach mineralnych są na końcowym etapie; uzgodniono niemal wszystkie kluczowe kwestie - przekazała w poniedziałek ukraińska wicepremier ds. integracji europejskiej i euroatlantyckiej, Olha Stefaniszyna.

Zwycięzcą niedzielnych wyborów parlamentarnych w Niemczech został konserwatywny blok CDU/CSU, który uzyskał 28,6 proc. poparcia - poinformowała agencja dpa, powołując się na wstępne oficjalne dane opublikowane w nocy z niedzieli na poniedziałek przez Federalną Komisję Wyborczą.

Lider CDU Friedrich Merz, który prawdopodobnie zostanie kanclerzem Niemiec, w poniedziałek wezwał do włączenia Ukrainy w negocjacje na temat zakończenia trwającej wojny na jej terytorium, w czasie gdy USA prowadzą bezpośrednie rozmowy z Rosją bez udziału Kijowa.

Lider CDU Friedrich Merz, który prawdopodobnie zostanie kanclerzem, sygnalizuje rewolucyjną zmianę w relacjach transatlantyckich - pisze w poniedziałek portal telewizji BBC. Chadek w niedzielę podał w wątpliwość przyszłość NATO i wezwał Europę do szybkiego wzmocnienia niezależnych zdolności obronnych.

Friedrich Merz, lider bloku chadeckiego CDU/ CSU, który zwyciężył w niedzielnych przedterminowych wyborach do niemieckiego Bundestagu, zapowiedział w poniedziałek, że chce w najbliższych dniach rozpocząć rozmowy koalicyjne z socjaldemokratyczną SPD.

Próby wywarcia wpływu przez administrację prezydenta USA Donalda Trumpa na wyniki niedzielnych wyborów parlamentarnych w Niemczech nie przyniosły większych rezultatów – oceniły w poniedziałek dzienniki „New York Times” i „Washington Post”.

Lewica i skrajnie prawicowa Alternatywa dla Niemiec (AfD) osiągnęły w niedzielę najlepsze wyniki wśród najmłodszych wyborców w RFN. Co czwarty Niemiec poniżej 25 lat zagłosował na Lewicę, a co piąty - na AfD w przedterminowych wyborach do Bundestagu - wynika z badania przeprowadzonego dla publicznego nadawcy ARD.

Współprzewodnicząca prawicowo-populistycznej Alternatywy dla Niemiec (AfD) Alice Weidel w poniedziałek uznała wynik swojej partii w wyborach do Bundestagu za „historyczny sukces” i zadeklarowała, że AfD jest „gotowa do przejęcia odpowiedzialności” za kraj.

Prezydent Wołodymyr Zełenski powiedział w niedzielę, że jest gotowy zrezygnować ze stanowiska w imię pokoju w Ukrainie lub przyjęcia jej do NATO. Oświadczył, że może ustąpić nawet natychmiast.

W nagraniu przekazanym Ukrainie w związku z trzecią rocznicą rosyjskiej inwazji sekretarz generalny NATO Mark Rutte zapewnił, że NATO będzie kontynuowało wsparcie dla Kijowa. Przypomniał, że Sojusz przez całą wojnę dostarczał Ukrainie broń, sprzęt oraz szkolił jej żołnierzy.

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa przybyli w poniedziałek rano do Kijowa w związku z trzecią rocznicą rosyjskiej napaści na Ukrainę.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zapowiedziała, że celem UE w nadchodzących tygodniach będzie przyspieszenie dostarczania pomocy wojskowej dla Ukrainy. Dodała, że „bardzo szybko” przedstawi kompleksowy plan zwiększenia produkcji wojskowej i zdolności obronnych UE, na czym skorzysta też Ukraina.

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, przewodniczący Rady Antonio Costa i szefowa Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola zapowiedzieli w poniedziałek, że UE jest gotowa zwiększyć presję na Moskwę, czego wyraźnym dowodem jest przyjęty w poniedziałek 16. pakiet sankcji przeciwko Rosji. Podkreślili, że obecnie już następuje integrowanie Ukrainy z rynkiem wewnętrznym UE.

Nałożone w poniedziałek przez Unię Europejską sankcje wobec Rosji obejmują zakaz lotów do Wspólnoty zagranicznych linii lotniczych, jeśli wykonują one loty krajowe w Rosji - poinformowała w poniedziałek Komisja Europejska.

Premier Kanady Justin Trudeau ogłosił w poniedziałek w Kijowie, że jego kraj przekaże Ukrainie 25 bojowych wozów piechoty, cztery symulatory obsługi samolotów wielozadaniowych F-16 oraz 5 mld dolarów kanadyjskich (prawie 14 mld zł) pochodzących z zamrożonych rosyjskich aktywów.

Władze Szwecji w trzecią rocznicę rosyjskiej inwazji na Ukrainę zapowiedziały przekazanie Kijowowi systemów obrony powietrznej. Natomiast rząd Danii sfinansuje zakup amunicji, a także wyśle pomoc humanitarną.

Ministrowie spraw zagranicznych państw bałtyckich i nordyckich zaapelowali w poniedziałek do krajów europejskich o zwiększenie wsparcia dla Ukrainy. W trzecią rocznicę rozpoczęcia przez Rosję wojny na pełną skalę przeciw Ukrainie szefowie MSZ opublikowali wspólny artykuł w dzienniku „Financial Times”.

Prezydent Litwy Gitanas Nauseda zaproponował przyjęcie Ukrainy do UE 1 stycznia 2030 roku i rozpoczęcie z nią negocjacji akcesyjnych w ciągu najbliższych kilku tygodni. Litewski przywódca uczestniczy w Kijowie w forum „Wspieraj Ukrainę”, zorganizowanym w trzecią rocznicę rosyjskiej inwazji.

Hiszpania dostarczy Ukrainie w tym roku nowy pakiet pomocy wojskowej w wysokości miliarda euro – zapowiedział w poniedziałek premier Hiszpanii Pedro Sanchez podczas międzynarodowego spotkania w Kijowie w 3. rocznicę rozpoczęcia przez Rosję pełnoskalowej wojny.

Kraje nordyckie i bałtyckie pod przewodnictwem Norwegii wyszkolą i wyposażą w całości brygadę ukraińskiego wojska. Dodatkowo Oslo przeznaczy 12,5 mld koron (około 4,5 mld złotych) na wzmocnienie energetyki Ukrainy i Mołdawii.

Drony ukraińskich Sił Systemów Bezzałogowych zaatakowały rafinerię w rosyjskim Riazaniu oraz skład ropy naftowej w obwodzie tulskim; obiekty te wykorzystywane są do dostaw paliw dla armii Federacji Rosyjskiej – powiadomił w poniedziałek Sztab Generalny w Kijowie.

Moskwa jest gotowa do prowadzenia negocjacji, ale działania wojenne zakończą się tylko wtedy, gdy wyniki rozmów będą dla Rosji satysfakcjonujące - oświadczył w poniedziałek w Ankarze szef MSZ Rosji, Siergiej Ławrow.

Prowadzę poważne rozmowy z Władimirem Putinem o końcu wojny rosyjsko-ukraińskiej i wielkim rozwoju w relacjach gospodarczych USA z Rosją, w tym o transakcjach, które nastąpią - powiadomił w poniedziałek na platformie Truth Social prezydent USA Donald Trump po telekonferencji przywódców państw grupy G7.

W Kanadzie trwa zbieranie podpisów pod petycją w sprawie odebrania obywatelstwa Kanady Elonowi Muskowi. W poniedziałek rano lokalnego czasu pod petycją było już prawie 171 tys. podpisów.

Wezwanie Elona Muska, by pracownicy rządowi przedstawili swoje dokonania zawodowe z ostatnich dni, spotkało się z oporem niektórych agencji federalnych, takich jak FBI, NASA i Departament Stanu - informują media.

Chiny są gotowe do współpracy z nowym rządem Niemiec w celu konsolidacji i rozwoju wszechstronnego partnerstwa strategicznego – przekazało w poniedziałek MSZ w Pekinie w reakcji na zwycięstwo bloku partii chadeckich CDU/CSU w wyborach do Bundestagu.

Przywódca Chin Xi Jinping wyraził zadowolenie z podjęcia przez Kreml "pozytywnych wysiłków w celu rozwiązania kryzysu" na Ukrainie – podały w poniedziałek państwowe media, relacjonujące rozmowę Xi z Władimirem Putinem, przeprowadzoną w trzecią rocznicę inwazji Rosji na sąsiedni kraj.

Ministrowie spraw zagranicznych UE zdecydowali w poniedziałek o zawieszeniu szeregu sankcji wobec Syrii – przekazało PAP źródło dyplomatyczne. Obejmują one m.in. energetykę, bankowość i transport.

Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło w poniedziałek ukraińską rezolucję, potępiającą rosyjską agresję. Zgromadzenie przyjęło także pierwotnie neutralną amerykańską rezolucję z poprawkami zaproponowanymi m.in. przez Polskę, w których wojnę nazwano rosyjską agresją.

Niektóre państwa zmieniły stanowisko w sprawie wojny, bo uważają, że powrót do "business as usual" z Rosją leży w ich interesie, lecz się mylą - ocenił w poniedziałek szef MSZ Radosław Sikorski w wystąpieniu na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ poświęconej trzeciej rocznicy rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

Czeski premier Petr Fiala zapowiedział w poniedziałek w nadzwyczajnym orędziu m.in. zwiększenie w ciągu kilku lat wydatków kraju na obronność do 3 proc. PKB. Szef rządu wyraził pogląd, że obecnie dokonują się największe zmiany porządku międzynarodowego od czasu upadku komunizmu.

Szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas powiedziała w Brukseli, że czas przejść od rozejmu w Strefie Gazy do rozmów o rozwiązaniu dwupaństwowym między Izraelem a Palestyną. Szef MSZ Izraela Gideon Saar zastrzegł, że relacje jego kraju z UE nie mogą być zakładnikiem konfliktu izraelsko-palestyńskiego.

Izraelskie MSW odmówiło w poniedziałek prawa wjazdu do kraju francuskiej europosłance palestyńskiego pochodzenia Rimie Hassan, która przyleciała z delegacją Komisji Europejskiej, by wziąć udział w spotkaniu z władzami Autonomii Palestyńskiej.

Na okupowanym Zachodnim Brzegu od ponad miesiąca trwa intensywna operacja antyterrorystyczna Izraela. Minister obrony Israel Kac ogłosił w niedzielę, że z objętych działaniami terenów przesiedlono już 40 tys. Palestyńczyków. Armia potwierdziła, że po raz pierwszy od 2002 r. skierowała tam czołgi.

Aktywność sejsmiczna w okolicy Santorini w Grecji słabnie, ale szkoły na czterech wyspach pozostaną zamknięte do końca miesiąca. Według ekspertów wstrząsy mogą być rejestrowane jeszcze przez tygodnie albo nawet miesiące - podała w niedzielę agencja AMNA.

Stan kliniczny papieża Franciszka jest krytyczny, ale zanotowano lekką poprawę - poinformował Watykan w poniedziałkowym biuletynie medycznym w 11. dniu hospitalizacji w Poliklinice Gemelli.

W konsulacie Rosji w Marsylii, na południu Francji, doszło w poniedziałek rano do wybuchu, który nie spowodował ofiar - poinformował portal La Marsellaise, powołując się na konsula rosyjskiego Stanisława Orańskiego. Rosyjski portal RBK podał, że nieznani sprawcy wrzucili do ogrodu konsulatu butelki z płynem zapalającym.

Reżyserzy Martin Scorsese, Francis Ford Coppola, Jane Campion, Wes Anderson wystosowali do prezydenta Włoch Sergio Mattarelli i premier Giorgii Meloni apel, by nie dopuścili do zamykania historycznych kin w Rzymie i otwierania w ich miejsce sklepów, centrów handlowych oraz hoteli.

Sąd apelacyjny w Moskwie utrzymał w poniedziałek w mocy wyrok trzech lat pozbawienia wolności dla francuskiego politologa Laurenta Vinatiera za to, że nie zarejestrował się jako „zagraniczny agent”. (PAP Biznes)

asa/ ana/ osz/