Umiarkowany optymizm na rynkach po wyborach w Niemczech (opinia)

W przedterminowych wyborach parlamentarnych w Niemczech zwycięstwo odniósł konserwatywny blok CDU/CSU, uzyskując 28,6 proc. głosów. Lider ugrupowania Friedrich Merz pretenduje do stanowiska kanclerza federalnego. Kolejne miejsce zajęła skrajnie prawicowa Alternatywa dla Niemiec (AfD) z wynikiem 20,8 proc.

Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD) ustępującego kanclerza Olafa Scholza uzyskała 16,4 proc. głosów, co jest dla tej partii najgorszym wynikiem w historii wyborów do Bundestagu.

5-proc. progu wyborczego nie przekroczyła liberalna FDP i lewicowy, antyimigrancki Sojusz Sahry Wagenknecht.

„Ponieważ wybory w Niemczech nie przyniosły zbyt wielu niespodzianek, nie dziwi fakt, że kurs eurodolara powrócił do poziomów notowanych w piątkowe popołudnie” – powiedziała Jane Foley, szefowa strategii walutowej w Rabobanku.

„Ostatecznie był to wynik zbliżony do ostatnich sondaży exit poll i powinien okazać się bardzo korzystny dla rynku” — powiedział Peter Schaffrik, globalny strateg makroekonomiczny w RBC Capital Markets.

Inwestorzy skupiają się teraz na tym, jak szybko partia Merza może utworzyć rząd koalicyjny i wprowadzić reformy fiskalne, które pomogą ożywić gospodarkę. Negocjacje koalicyjne w Niemczech trwają zazwyczaj kilka miesięcy, co oznacza, że następny rząd może nie zostać wyłoniony przed kwietniem.

„Okres rozmów koalicyjnych zaczyna się teraz i możemy dostrzec pewną wrażliwość euro na ten temat, szczególnie w odniesieniu do wszystkiego, co dotyczy długu” — powiedział Francesco Pesole, strateg ds. rynku walutowego w ING.

„Inwestorów najbardziej niepokoi, jest to, ile czasu zajmie utworzenie koalicji. Rynek wciąż trawi wiadomości i próbuje zrozumieć, czy polityka prowzrostowa mogłaby zostać wdrożona przez nową koalicję” — powiedziała Lale Akoner, główna globalna analityczka rynku w eToro.

W ocenie analityków jedną z kluczowych reform miałaby być zmiana limitu zadłużenia Niemiec (tzw. hamulca zadłużenia), który ogranicza wzrost deficytu.

„Oczekujemy, że dwupartyjna koalicja CDU/CSU i centrolewicowej SPD wprowadzi pewne reformy po stronie podaży sprzyjające wzrostowi PKB” – powiedział Holger Schmieding, główny ekonomista Berenberg Bank.

Dodał, że pozostałe partie, takie jak Alternatywa dla Niemiec (AfD) i Lewica (Die Linke), mogą zawetować każde poluzowanie hamulca zadłużenia zapisanego w konstytucji.

„Choć Merz wydaje się zdecydowany złagodzić hamulec zadłużenia, nie będzie to proste, ponieważ będzie potrzebował większości dwóch trzecich głosów w parlamencie” – powiedziała Susannah Streeter, szefowa działu pieniędzy i rynków w Hargreaves Lansdown.

W ocenie analityków Deutsche Banku Lewica opowiada się za większymi inwestycjami w infrastrukturę i zniesieniem hamulca zadłużenia.

„Może zatem dojść do ponadpartyjnego konsensusu z Lewicą w sprawie utworzenia pozabudżetowego funduszu infrastrukturalnego lub wyłączenia inwestycji infrastrukturalnych z hamulca zadłużenia, aby stworzyć więcej miejsca na wydatki na obronę w podstawowym budżecie” – podano w raporcie Deutsche Banku.

Z kolei według ekonomistów Bloomberga Merz może także ponownie zastosować możliwość tymczasowego zawieszenia limitu zadłużenia.

„Jeśli reforma hamulca zadłużenia nie będzie możliwa, nowy kanclerz mógłby ponownie poprosić parlament o tymczasowe zawieszenie tej zasady, aby umożliwić większe wydatki. Kluczowym ryzykiem, na które należy zwrócić uwagę w takim scenariuszu, byłyby wszelkie pozwy przed Trybunałem Konstytucyjnym kraju. Chociaż trudno przewidzieć, jak zareaguje sąd, bardziej prawdopodobne może być zezwolenie na zawieszenie awaryjne, szczególnie biorąc pod uwagę rosnące wyzwania geopolityczne” — powiedzieli Antonio Barroso i Martin Ademmer z Bloomberg Economics.

W ocenie Citi negocjacje nad utworzeniem koalicji nie będą proste zarówno dla chadeków, jak i socjaldemokratów.

„Naszym zdaniem istnieje duże ryzyko, że budowa koalicji się nie powiedzie, ponieważ CDU/CSU się wycofa lub członkowie SPD odrzucą wynik głosowania. Może to doprowadzić do powstania rządu mniejszościowego lub przedterminowych wyborów” – powiedział Christian Schulz, ekonomista z Citi.

Schulz wskazywał na różnice między obiema partiami, mówiąc, że CDU/CSU prowadzi kampanię na rzecz zwiększenia konkurencyjności poprzez obniżenie podatków dla przedsiębiorstw, podczas gdy SPD prowadzi kampanię na rzecz zwiększenia popytu, poprzez kolejną podwyżkę płacy minimalnej i utworzenie publicznego funduszu inwestycyjnego o wartości 100 miliardów euro.

Według Franklin Templeton inwestorzy będą również zwracać uwagę na szczegóły rozmów koalicyjnych dotyczących podatków w Niemczech.

„Rynki będą również oczekiwać utworzenia funduszu (lub funduszy) specjalnego przeznaczenia, który mógłby zostać szybko uruchomiony, aby umożliwić większe wydatki na obronę, infrastrukturę i energię. Inwestorzy oczekują niższego podatku od osób prawnych i stabilnych kosztów energii elektrycznej dla odbiorców przemysłowych, choć powinni pamiętać, że zmiany strukturalne wymagają czasu, a korzyści będą widoczne dopiero od 2026 r.” – powiedział Kim Catechis, strateg inwestycyjny w Franklin Templeton Institute.

„Inwestorzy kapitałowi koncentrują się na propozycjach CDU/CSU dotyczących obniżenia stawki podatku od osób prawnych do 25 proc. z 30,8 proc. w ciągu czterech lat. Analitycy szacują, że może to zwiększyć zyski z akcji o 1,1 proc. w 2027 r. i do 1,9 proc. w 2029 r. Sektory, które prawdopodobnie odniosłyby największe korzyści, to sektor obronny, użyteczności publicznej, dóbr kapitałowych, motoryzacyjny, nieruchomości oraz, w mniejszym stopniu, banki i chemikalia” – dodał.

W ocenie analityków utworzenie stabilnej koalicji w Niemczech jest istotne dla Europy z geopolitycznego punktu widzenia.

„Chociaż ryzyko pęknięcia w relacjach transatlantyckich wyraźnie wzrosło, trudno będzie całkowicie zerwać te więzi. Najbardziej prawdopodobnym wynikiem jest to, że za cztery lata USA i Europa pozostaną geopolitycznie zjednoczone. Największą konsekwencją wydarzeń z ostatniego tygodnia z perspektywy makro może być to, że rządy europejskie staną w obliczu zwiększonej presji, aby znacząco podnieść wydatki na obronę” – powiedział Neil Shearing, główny ekonomista Capital Economics.

„W czasach, gdy kluczowe jest zwiększenie wydatków na wojsko i Ukrainę oraz złagodzenie obciążeń podatkowych dla pracowników i firm, Niemcy mogą mieć trudności ze znalezieniem przestrzeni fiskalnej, aby to zrobić. Niepowodzenie w zwiększeniu wydatków na wojsko może wpędzić Niemcy w poważne kłopoty z partnerami z NATO. Rozwścieczając prezydenta USA Donalda Trumpa, może również zwiększyć ryzyko wojny handlowej między USA a UE” — powiedział Holger Schmieding, główny ekonomista Berenberg.

W poniedziałek indeks niemieckiej giełdy DAX rośnie o 0,94 proc.

Akcje spółek obronnych Rheinmetall, Hensoldt i Renk rosną o 3 proc. i 4 proc. odpowiednio w związku z perspektywą wyższych wydatków wojskowych przez nową administrację w Berlinie. Europejski indeks lotnictwa i obrony rośnie o 1 proc.

Eurodolar umacnia się o 0,11 proc. do 1,0469. Dochodowość 10-letnich niemieckich bundów rośnie o 2 pb. do 2,49 proc.

Krzysztof Krześnicki(PAP Biznes)

kek/ gor/